creativemongolia

Category: Uncategorized

  • Лука маринадаар амтлан хоол хийх 100 шилдэг жор

    МАМА РИНАДО МАРИНАД БҮХ ТӨРЛИЙН МАХ АМТЛАГЧ

    РЕСТОРАНЫ АМТЫГ ГЭРТЭЭ

    Мастер тогооч, хоолны технологичид хамтран ресторандаа сайхан хоолоор үйлчлэх гэж олон төрлийн амтлагчийн найрлагийг уйгагүй туршин гаргаж авсан байдаг. Тэгвэл тэдний бүтээсэн энэхүү жорыг та бүрэн гэртээ хэрэглэх боломжтой боллоо. Зөвхөн ресторанд идэж болох олон төрлийн сайхан амтыг хялбарханаар гарган авах боломжийг бид олгож байна. Мах, хоолоо амтлахын тулд та олон төрлийн амтлагч цуглуулан, орц найрлагийг нь тааруулах гэж цаг алдахгүйгээр шууд хэрэглэх боломжтой.

    Маринад нь олон бүрэлдэхүүнийг нарийн бүтцээр, тэнцвэржүүлэн бэлтгэсэн амтлагч. Маринад бүр давтагдашгүй сайхан хоол хийж болох төрөл бүрийн амтыг агуулсан байдаг. Маринадыг ашигласнаар эцсийн бүтээгдэхүүний хадгалах хугацааг уртасган, хоолыг сайхан харагдуулж, махыг зөөлөн, шүүслэг болгоно. Махаа хэрчээд маринадаар амталж 2- 3 цаг байлгана. 1кг маханд 100гр маринад орно.

    https://www.facebook.com/Khuns…

    Бефстроганов

    Цөцгий-перцний амттай

    Махыг зөөлрүүлнэ

    Бүтээгдэхүүн:

    “Перечный” маринад, үхрийн мах, бөөрөнхий сонгино, цагаан мөөг, цөцгий.

    Бэлтгэх арга:

    Махаа угаана, цаасан алчуураар хатааж 5мм-ийн зузаантай ширхэгийг хөндлөн урт нарийн дөрвөлжин хэрчинэ.

    Сонгино болон цагаан мөөгийг дурын хэлбэрээр хэрчинэ.

    Бэлдсэн хүнсээ“Перечный”маринадтай холино (нийтжингийн 10-12%)

    Хайруулын тавгаа халаана, бүтээгдэхүүнийг 3-5 минут шарж бага зэрэг цөцгийх ийнэ.

    Соус өтгөрөх хүртэл байнга хутгаж зөөлөн гал дээр махыг жигнэж болгоно.

    Амтыг тогтворжуулна.

    2-3 цаг дарах буюу байлгавал өтгөн шүүслэг болно.

    6

    Эскалоп свиной (Гахайн шарсан мах)

    Грил, шарах шүүгээ, хайруулын тавган дээр шарж жигнэнэ.

    Майонез агуулсан ба сайхан өнгө үнэр амттай болгоно.

    Бүтээгдэхүүн: “Перечный”маринад, гахайн сээрний мах

    Бэлтгэхарга:

    Гахайн ясгүй сээрний махыг угааж, илүү өөхийг авч 3 см хүртэл зузаантай порцын хэрчимээр хэрчинэ.

    “Перечный” маринад түрхэж (махны жингийн 10-12%) 2-3 цаг дарна.

    Махыг грил дээр х буюу 1800С температурт шарах шүүгээнд шарж болгоно.

    * Бүтээгдэхүүнийг жигд түрхэнэ

    * 2-3 цаг дарвал өтгөн шүүслэг болно.

    7

    Крылья “с огоньком” (“галт”далавч)

    Хурц-чихэрлэг амт

    Масло нь гялтганасан өнгөтэй болгоно.

    Бүтээгдэхүүн:

    “Острый” маринад, тахианы далавч

    Бэлтгэх арга:

    Тахианы далавчийг угааж цаасан алчуураар хатаах бөгөөд илүү амттай болгохын тулд далавчныхаа дотор зүсэлт хийнэ.

    “Острый” маринадтай хольж 2-3 цаг байлгана.

    Далавчийг грил дээр шарах буюу 1800С температурт шарах шүүгээнд шарж болгоно.

    * Бэлтгэхэд хялбар

    * Амтыг тогтворжуулна.

    9

    Хар чавгатай гахайн мах

    Хурц-чихэрлэг амт

    Грил, шарах шүүгээ, хайруулын тавган дээр шарж жигнэнэ.

    Бүтээгдэхүүн:

    “Острый” маринад, гахайн мах, хар чавга

    Бэлтгэх арга:

    Гахайн махыг угааж цаасан алчуураар хатаана

    Хар чавганд буцалсан ус хийж угаан ясыг нь авч том хэрчинэ.

    Гахайн махыг хэрчиж,давтаж “Острый” маринад түрхэж (гахайн махны жингийн 10-12%)2-3 цаг байлгана.

    Хар чавгыг махан дээр тавина, гааны навч эсвэл апельсины хальсыг нэмж болно, рулет хэлбэрээр хуйлна. Рулетыг шор эсвэл утсаар бэхлэнэ.

    1800С температурт шарах шүүгээнд жигнэж болгоно.

    * Бэлтгэхэд хялбар

    * Амтыг тогтворжуулна.

    10

    Наггетс

    Хурц-чихэрлэг амт

    Махыг зөөлрүүлнэ

    Бүтээгдэхүүн:

    “Острый” маринад, тахианы мах(филе), тахианы өндөг, хатаасан талхны үйрмэг, гурил

    Бэлтгэх арга:

    Тахианы махыг угааж цаасан алчуураар хатаана, шаардлагатай хэмжээгээр хэсэглэж зүснэ

    “Острый” маринадтай хольж (гахайн махны жингийн 10-12%) 2-3 цаг байлгана.

    Шарвингийн зуурмагтай адил өтгөн болтол өндөг, ус болон гурилыг хольж бүрж шарах зуурмагийг бэлтгэнэ. Хатаасан талхны үйрмэгийг тохиромжтой саванд тарааж хийнэ.

    Дарсан тахианы махыг гурилд өнхрүүлэн, бүрж шарах зуурмагт дүрж, хатаасан талхны үйрмэгээр бүрнэ.

    Тосонд чанагч эсвэл шарах шүүгээнд 1800С температурт шарж болгоно.

    * 2-3 цаг дарвал өтгөн шүүслэг болно.

    * Халуун ногооны амтыг маринадын хэмжээгээр тохируулж болно.

    11

    Грил дээр амталж шарсан хавирга

    Грил, шарах шүүгээ, хайруулын тавган дээр шарж жигнэнэ.

    Майонез агуулна, өнгөлөг болгоно.

    Бүтээгдэхүүн: “Пряный” маринад, гахайн хавирга

    Бэлтгэх арга:

    Гахайн хавиргыг угааж, авах боломжтой ясны хэлтэрхийг авч, илүүдэл өөхийг тайрч авна.

    “Пряный” маринад түрхэнэ (хавирганы жингийн 10-12%), илүү шүүслэг амттай болгохын тулд маханд зүсэлт хийж 2-3 цаг дарна.

    Эхлээд туглаган цаасаар ороож грил дээр эсвэл шарах шүүгээнд 1800С температурт жигнэж бараг болгож, дараагийн 15 минутад тугалган цаасыг авч бүрэн болгоно.

    * Бэлтгэхэд энгийн

    * Маринадын хэмжээгээр амтыг тохируулна

    13

    Хонины махан шорлог

    Бүх төрлийн маханд зориулсан

    Махыг зөөлрүүлнэ

    Бүтээгдэхүүн: “Пряный” маринад, хонины мах, болгар перец, хулуу

    Бэлтгэх арга:

    Хонины махыг угааж, илүү өөхийг авна.

    “Пряный” маринадтай хольж (махны жингийн 10-12%), 2-3 цаг байлгана.

    Ногоог угааж жижиг хэрчинэ. Ногоны араас дараалуулан хонины махыг шорлоно.

    Эхлээд туглаган цаасаар ороож грил дээр эсвэл шарах шүүгээнд 1800С температурт жигнэж бараг болгож, дараагийн 15 минутад тугалган цаасыг авч бүрэн болгоно.

    * Амтыг тогтворжуулна.

    * Махыг шүүслэг болгоно.

    14

    Халуун ногоогоор амталсан цацагт хяруулын мах

    Халуун ногоо-цөцгийн амт.

    Майонез агуулсан, өнгөлөг болгоно.

    Бүтээгдэхүүн: “Пряный” маринад, цацагт хяруулын ясгүй мах

    Бэлтгэх арга:

    Цацагт хяруулын махыг угааж, хатааж, ширхэгийг нь хөндлөн порцын зүсмээр зүснэ.

    “Пряный” маринадтай хольж (махны жингийн 10-12%), 2-3 цаг байлгана.

    Грил дээр эсвэл 2000С температурт шарах шүүгээнд шарж болгоно.

    * Махыг шүүслэг болгоно.

    * Бүтээгдэхүүнийг жигд өнгөлнө.

    15

    Буженина (Амталж жигнэсэн гахайн мах)

    Махыг зөөлрүүлнэ

    Майонез агуулсан, өнгөлөг болгоно.

    Бүтээгдэхүүн: “Пряный” маринад, гахайн мах

    Бэлтгэх арга:

    Гахайн махыг угааж, бүрэн амтлахын тулд зүсэлт хийнэ

    “Пряный” маринад түрхэж (гахайн махны жингийн 10-12%), 2-3 цаг байлгана.

    Эхлээд туглаган цаасаар ороож шарах шүүгээнд 1800С температурт жигнээд бараг болгож, дараагийн 15 минутад тугалган цаасыг авч бүрэн болгоно.

    * Маринадын хэмжээгээр амтыг тохируулна

    * 2-3 цаг дарвал өтгөн шүүслэг амттай болно.

    16

    Ази маягаар шарсан тахиа

    Халуун ногоо-цөцгийн амт

    Майонез агуулна, өнгөлөг болгоно.

    Бүтээгдэхүүн: “Пряный” маринад, тахианы ясгүй мах, хулуу, лууван, бөөрөнхий сонгино, болгар перец.

    Бэлтгэх арга

    Тахианы ясгүй махыг угааж урт дөрвөлжин хэрчинэ.

    Ногоог нарийн нимгэн, хулууг зузаан хэрчинэ.

    Бүх бэлтгэсэн бүтээгдэхүүнийг “Пряный” маринадтай хольно (нийт жингийн 10-12%)

    Тахианы махыг халаасан хайруулын тавган дээр бага зэргийн масланд 5-10 минут шарна эсвэл 2000С температурт шарах шүүгээнд шарж болгоно.

    * Бүтээгдэхүүнийг жигд өнгөлнө.

    * Бэлтгэхэд хурдан.

    17

    Каре ягнёнка (Амталж шарсан хурганы хавирга)

    Грил, шарах шүүгээ, хайруулын тавган дээр шарж жигнэнэ

    Махыг зөөлрүүлнэ

    Бүтээгдэхүүн:

    “Кавказский” маринад, хонины хавирга.

    Бэлтгэх арга:

    Хонины хавиргыг угааж хатаан хавирга бүрээр порцлон салгана.

    “Кавказский” маринад түрхэж (махны жингийн 10-12%), 2-3 цаг байлгана.

    Хонины махыг грил дээр эсвэл хайруулын тавган дээр таглаж шарна, шарах шүүгээнд 1800С температурт шаардлагатай хэмжээгээр шарж болгоно.

    * 2-3 цаг дарвал өтгөн шүүслэг амттай болно.

    * Халуун ногооны онцгой сонголт

    19

    Кебаб

    Жинхэнэ гранатын сок агуулсан

    Соуст зориулсан халуун ногооны цуглуулга

    Бүтээгдэхүүн:

    “Кавказский” маринад, үхрийн махан таташ

    Бэлтгэх арга:

    Махан таташийг “Кавказский” маринадтай хольж(махан татшийн жингийн 10-12%), сайтар хутгана, зуурмагийг хөргөгчид хөргөнө.

    Кебабыг хэлбэрт оруулж, хүйтнээр нь грил дээр эсвэл шарах шүүгээнд 2000С температурт шарж болгоно.

    * Махыг шүүслэг болгоно.

    * Амтыг тогтворжуулна.

    20

    Гахайн махан шорлог

    Махыг зөөлрүүлнэ

    Масло нь гялтганасан өнгөтэй болгоно

    Бүтээгдэхүүн: “Кавказский” маринад, гахайн мах, болгар перец

    Бэлтгэх арга:

    Гахайн махыг угааж, 3-5 см хэсэглэн хэрчиж, “Кавказский” маринадтай хольж, (маханы жингийн 10-12%), 2-3 цаг байлгана.

    Болгар перцийг угааж, хэсэглэж хэрчинэ

    Гахайн махыг болгар перцтэй дараалуулан шорлоно.

    Грил дээр эсвэл шарах шүүгээнд 1800С температурт шарж болгоно.

    * 2-3 цаг дарвал өтгөн шүүслэг амттай болно.

    * Махыг шүүслэг болгоно.

    21

    Хулд загасны шорлог

    Бүх төрлийн загасанд зориулсан

    Майонез агуулсан, өнгөлөг болгоно

    Бүтээгдэхүүн:

    “Рыбный” маринад, хулд загасны мах, болгар перец, хулуу

    Бэлтгэх арга:

    Хулд загасны махыг угааж, бүх ясыг нь авч хэсэглэн хэрчинэ.

    “Рыбный” маринадтай хольж рхэж (загсны махны жингийн 10-12%), 1-2 цаг байлгана.

    Ногоог угааж, загасны махны хэсгүүдтэй адил хэмжээгээр хэрчиж, загасны махыг ногоотой дараалуулан шорлоно.

    Грил дээр эсвэл шарах шүүгээнд 1800С температурт шарж болгоно.

    * Бүтээгдэхүүнийг жигд өнгөлнө

    * Бэлтгэхэд хурдан

    23

    Минтай в кляре (Бүрж шарсан загасны мах)

    Лимон-цөцгийн амт

    Бүх төрлийн загасанд зориулсан

    Бүтээгдэхүүн: “Рыбный” маринад, минтай загасны мах, гурил, тахианы өндөг

    Бэлтгэх арга:

    Загасны махыг угааж, хатаан хэсэглэн хуваана.

    “Рыбный” маринадтай хольж (загсны махны жингийн 10-12%) 1-2 цаг байлгана.

    Өндөг, гурил, бага зэрэг ус болон “Рыбный” маринадыг (бүрэх зуурмагийн жингийн 5-6%) хутгаж бүрж шарах зуурмаг бэлтгэнэ.

    Загасны махны хэсгүүдийг гурилдаж, дараа нь зуурмагт дүрж, тосонд чанагчид шарж болгоно.

    * Амтыг тогтворжуулна.

    * Бүтээгдэхүүний нийт жинд 8-12% маринад ашиглана.

    24

    Сибас запеченный (жигнэсэн сибас)

    Лимон-цөцгийн амт

    Майонез агуулсан, өнгөлөг болгоно

    Бүтээгдэхүүн: “Рыбный” маринад, сибас, улаан лооль.

    Бэлтгэх арга:

    Загасыг хайрс болон гэдэс дотороос нь цэвэрлэж, угааж, зүсэлт хийнэ.

    “Рыбный” маринадтай хольж (загсны махны жингийн 10-12%) 1-2 цаг байлгана.

    Улаан лооль угааж, хэрчинэ.

    Загасыг шарах шүүгээний тавиурт тавьж, улаан лоолийг зүсэлтийн завсар хийж, загасыг шарах шүүгээнд 1800С температурт шарж болгоно.

    * Бүтээгдэхүүний нийт жинд 8-12% маринад ашиглана.

    * Өтгөн шүүслэг амттай болгоно.

    25

    Рулька свиная (гахайн тагалцаг)

    Томат-сармисны амт.

    Масло нь гялтганасан өнгөтэй болгоно.

    Бүтээгдэхүүн: “Классический” маринад, гахайн тагалцаг

    Бэлтгэх арга:

    Тагалцагийг угааж, цаасан алчуураар хатаана.

    Махыг хатгаж зүсэн, аль болох бүх хатгасан газраар маринад нэвтрэхээр “Классический” маринад түрхэнэ (махны жингийн 10-12%). 2-3 цаг байлгана.

    Тагалцагийг тугалган цаасаар ороож шарах шүүгээнд 1600С температурт 1,5-2 цаг жигнэнэ, ингэхдээ тагалцагийг түлэхгүйн тулд шарах шүүгээний тавиурт тогтмол ус хийнэ.

    Тугалган цаасыг авч тохиромжтой өнгөтэй болтол гүйцэт жигнэнэ.

    * Амтыг тогтворжуулна

    * 2-3 цаг дарвал өтгөн шүүслэг амттай болно.

    27

    Цыплёнок тапака (Тапака дэгдээхэй)

    Томат-сармисны амт.

    Масло нь гялтганасан өнгөтэй болгоно.

    Бүтээгдэхүүн:

    “Классический” маринад, бройлер дэгдээхэй

    Бэлтгэх арга:

    Дэгдээхэйг угааж, илүү арьс, өөхийг авч, цаасан алчуураар хатаана.

    Цээжээр буюу дундуур нь бүрэн бүрэн хувааж, давтана.

    “Классический” маринад түрхэж(тахианы махны жингийн 10-12%), 2-3 цаг байлгана.

    Грил дээр эсвэл хайруулын тавган дээр хоёр талаас нь дарж шарж болгоно.

    * 2-3 цаг дарвал өтгөн шүүслэг амттай болно.

    * Махыг шүүслэг болгоно.

    28

    Сухарьтай цэцэгт байцаа

    Томат-сармисны амт.

    Соуст зориулсан халуун ногооны цуглуулга

    Бүтээгдэхүүн: “Классический” маринад, цэцэгт байцаа, хатаасан талхны үйрмэг

    Бэлтгэх арга:

    Цэцэгт байцааг цэцэгтэй нь хуваана, хөлдөөснийг ашиглаж байвал гэсгээнэ.

    “Классический” маринад холино (байцааны жингийн 8-10%), дараа нь цэцэгтэй байцаа бүрийг сухариар бүрнэ.

    10-15 минут шарах шүүгээнд 1800С температурт жигнэж болгоно.

    * Бэлтгэхэд энгийн.

    * Маринадын хэмжээгээр амтыг тохируулна.

    29

    Гэрийн аргаар жигнэсэн тахиа

    Грил, шарах шүүгээ, хайруулын тавган дээр жигнэнэ

    Майонез агуулсан, өнгөлөг болгоно

    Бүтээгдэхүүн: “Чесночный” маринад, тахианы гуя

    Бэлтгэх арга:

    Тахианы гуяыг илүү арьс, өөхнөөс салгана, угааж цаасан алчуураар хатаана.

    Маринад түрхэж(тахианы махны жингийн 10-12%), 2-3 цаг байлгана, маринадыг сайн шингээхийн тулд маханд хатгалт буюу зүсэлт хийж болно.

    Шарах шүүгээний тавиур дээр маринад түрхсэн тахианы гуяыг тавьж 1800С температурт жигнэж болгоно.

    * Бэлтгэхэд энгийн.

    * 2-3 цаг дарвал өтгөн шүүслэг амттай болно.

    31

    Ногоотой тахианы мах

    Цөцгий-сармисны амт.

    Майонез агуулсан, өнгөлөг болгоно.

    Бүтээгдэхүүн:

    “Чесночный” маринад, тахианы мах, байцаа, бөөрөнхий сонгино, лууван, болгар перец, цагаан мөөг, хулуу

    Бэлтгэх арга:

    Тахианы махыг угааж, цаасан алчуураар хатаан нимгэн зурвасаар зүснэ.

    Бусад бүтээгдэхүүнүүдийг сайтар угаан цэвэрлэж, бага зэрэг урт гонзгойлж зүснэ, хулууг бүдүүн зүснэ.

    Тахианы мах, ногоо болон цагаан мөөгийг маринадтай холино (нийт жингийн 10-12%).

    Халаасан хайруулын тавган дээр бага зэрэг масло хийж, бэлтгэсэн бүтээгдэхүүнийг тахианы махыг болтол нь 5-7 минут тогтмол хутгаж шарна.

    Шарах шүүгээнд тавиур дээр 2000С температурт тогтмол хутгаж болтол нь шарж болно.

    * Бэлтгэхэд хурдан.

    *Амтыг тогтворжуулна.

    32

    Кордон блю

    Цөцгий-сармисны амт.

    Соуст зориулсан халуун ногооны цуглуулга

    Бүтээгдэхүүн:

    “Чесночный” маринад, тахианы мах, гахайн мах, хатуу бяслаг, тахианы өндөг, бүрж шарахад зориулсан талхны үйрмэг.

    Бэлтгэх арга:

    Тахианы махыг угааж тайн давтаж нүднэ.

    “Чесночный” маринад түрхэж (тахианы махны жингийн 10-12%), 2-3 цаг байлгана

    Бяслагийг бага зэрэг урт дөрвөлжин хэрчиж, гахайн махыг ороож тахианы махан дээр тавьж нягт ороож эргүүлнэ.Рулетийг гурилдана.

    Тахианы өндгийг ус болон “Чесночный” маринадтай (зуурмагийн жингийн 10-12%)хутгана.

    Рулетыг зуурмагт дүрж сухариар бүрнэ. Илүү бүдүүн байвал бүрэх процедурыг давтана.

    “Кордон блю”-г тосонд чанагч эсвэл шарах шүүгээнд 1800С температурт шарж болгоно.

    *Амтыг тогтворжуулна.

    33

    Тахианы стейк

    Халуун ногооны хурц амт

    Грил, шарах шүүгээ, хайруулын тавган дээр жигнэнэ

    Бүтээгдэхүүн:

    “Курица гриль” маринад, тахианы гуя

    1.Тахианы гуяыг угааж, арьс болон ясыг нь авч, хутганы тусламжтайгаар махыг дэлгэж, цаасан алчуураар хатаана.

    2. “Курица гриль” маринад түрхэж(махны жингийн 10-12%), 2-3 цаг байлгана

    3. Грил дээр хоёр талаас нь эсвэл шүүгээнд 2000С температурт шарж болгоно.

    * 2-3 цаг дарвал өтгөн шүүслэг амттай болно.

    *Амтыг тогтворжуулна.

    35

    Моцарелла бяслагтай тахианы ороомог

    Махыг зөөлрүүлнэ

    Соуст зориулсан халуун ногооны цуглуулга

    Бүтээгдэхүүн:

    “Курица гриль” маринад, тахианы мах, моцарелла бяслаг, болгар перец, гахайн мах.

    Тахианы махыг угааж хатааж давтаж хавтгайлна ба “Курица гриль” маринад түрхэж(махны жингийн 10-12%), 2-3 цаг байлгана.

    Бяслагийг ороомогийн уртын дагуу урт дөрвөлжин зүсч, болгар перцийг зурвасаар зүснэ.

    Бяслаг болон перцийг тавтаж хавтгайлсан махан дээр тавьж нягт хуйлж нарийн зүссэн гахайн махаар орооно.

    Шарах шүүгээнд 1800С температурт жигнэж болгоно.

    * Махыг шүүслэг болно.

    *Амтыг тогтворжуулна.

    36

    Курица гриль (тахианы мах)

    Халуун ногооны хурц амт

    Масло нь гялтганасан өнгөтэй болгоно.

    Бүтээгдэхүүн:

    “Курица гриль” маринад, бройлер дэгдээхэй.

    Бэлтгэх арга:

    Дэгдээхэйг угааж, илүү арьс болон өөхийг нь авч, цаасан алчуураар хатаана.

    “Курица гриль” маринад түрхэж (тахианы махны жингийн 10-12%), 3-4 цаг байлгана.

    Тахианы махыг шорлож эсвэл шарах шүүгээнд 1800С температурт жигнэж болгоно.

    * 3-4 цаг дарвал өтгөн шүүслэг амттай болно.

    * Бэлтгэхэд хялбар

    37

    Бигус

    Цөцгий-томатны амттай

    Бүх төрлийн маханд зориулсан

    Бүтээгдэхүүн:

    “Традиционный” маринад, байцаа, лууван, бөөрөнхий сонгино, гахайн мах, гахайн мах.

    Бэлтгэх арга:

    Гахайн махыг бага зэрэг урт дөрвөлжин хэрчинэ

    Байцааг хэрчиж, лууванг томоор үрж, бөөрөнхий сонгиныг зурвасаар хэрчинэ.

    Бүх бэлтгэсэн бүтээгдэхүүнийг “Традиционный” маринадтай хутгаж(нийт жингийн 10-12%), хайруулын таваг эсвэл шарах шүүгээнд 5-10 минут шарна.

    Бага зэрэг ус хийж, тогтмол хутгаж 40-45 минут жигнэж болгоно.

    * 3-4 цаг дарвал өтгөн шүүслэг амттай болно.

    * Амтыг тогтворжуулна.

    40

    Тахианы махтай ногооны хуурга

    Цөцгий –томатны амт.

    Майонез агуулсан, өнгөлөг болгоно.

    Бүтээгдэхүүн:

    “Традиционный” маринад, тахианы мах, хулуу, лууван, бөөрөнхий сонгино, болгар перец, цагаан мөөг.

    Бэлтгэх арга:

    Цэвэрлэж, угааж ногоог жижглэж хэрчинэ.

    Тахианы махыг том хэрчинэ

    Бүх бэлтгэсэн бүтээгдэхүүнийг маринадтай хольж(нийт жингийн 10-12%), бүрэн амт оруулахын тулд 1-2 цаг байлгана.

    Халуун хайруулын тавган дээр эсвэл шарах шүүгээнд тахианы махыг болох хүртэл тогтмол хутган шарж болгоно.

    * Махыг шүүслэг болгоно.

    * Амтыг тогтворжуулна.

    40

    Жигнэсэн загас

    Грил, шарах шүүгээ, хайруулын тавган дээр жигнэнэ

    Майонез агуулсан, өнгөлөг болгоно.

    Бүтээгдэхүүн:

    “Традиционный” маринад, улаан буюу цагаан загасны мах

    Бэлтгэх арга:

    Загасны махыг угааж порцын зүсэмээр хэрчинэ.

    Хэрчим бүрийг маринадаар сайтар түрхэж (загасны махны жингийн 10-12%), 30-40 минут байлгана.

    Шарах шүүгээний тавиурт тавьж, маринадыг загасны гадаргуу дээр хуваарилан шарах шүүгээнд 1800С температурт жигнэж болгоно.

    * Бэлтгэхэд хялбар

    * Бүтээгдэхүүнийг жигд өнгөлнө

    41

    НЭМЭЛТ ЖОР

    “Нежная” котлет

    “Перечный” маринад

    Бүтээгдэхүүн:

    “Перечный” маринад, гэрийн махан таташ, сухарь буюу хатаасан талх эсвэл гурил

    Бэлтгэх арга:

    Махан таташийг “Перечный” маринадтай нэгтгэж (махан таташийн жингийн 10-12%), сайтар хольж, давтаж хавтгайлна.

    Махан таташийг котлетын хэлбэрт оруулж, гурил эсвэл сухариар бүрнэ.

    Хайруулын таваг эсвэл шарах шүүгээнд 1800С температурт шарж болгоно.

    Мексик маягаар болгосон хавирга

    “Острый” маринад

    Бүтээгдэхүүн: “Острый” маринад, тахианы мах, бөөрөнхий сонгино, консервлосон улаан шош, консервлосон эрдэнэ шиш, лууван, шөл буюу ус.

    Бэлтгэх арга:

    Тахианы цээж махыг дунд зэрэг хэмжээтэй хэсэглэж хэрчинэ.

    Сонгиныг жижиг хэрчинэ, лууванг томоор үрэх ба бага зэргийн ургамлын тос нэмж хайруулын тавганд хуурна.

    Бэлтгэсэн бүтээгдэхүүнийг хольж 5-7 минут шарна.

    Консервлосон ногоо болон “Острый” маринад нэмж (нийт жингийн 8-10%), шөл буюу ус хийж хутгана.

    Зөөлөн гал дээр 20-30 минут жигнэнэ.

    30

    НЭМЭЛТ ЖОР

    Мясные трубочки (махан ороомог)

    “Кавказский” маринад

    Бүтээгдэхүүн:

    “Кавказский” маринад, гэрийн махан таташ, хайрсан гурил, бөөрөнхий сонгино

    Бэлтгэх арга:

    Сонгиныг жижиг хэрчиж, махан таташ болон “Кавказский” маринадтай хольж, (нийт жингийн 10-12%), сайтар хольж давтана.

    Хайрсан гурилыг шаардлагатай хэмжээгээр зүсч, түүн дээр махан таташаа тавьж хуйлна.

    Хуйлсан махтай гурил буюу рулеткээ грил дээр эсвэл хайруулын таваг дээр хоёр талаас нь хайрсан гурилыг бэхжих хүртэл шарна.

    Шарах шүүгээнд 1800С температурт болгоно.

    Бүрж шарсан мойва (загас)

    “Рыбный” маринад

    Бүтээгдэхүүн:

    “Рыбный” маринад, мойва, гурил, бүрж шарах зориулалттай хатаасан талхны үйрмэг, тахианы өндөг.

    Бэлтгэх арга:

    Мойвыг угааж, гэдэс доторыг нь авч, “Рыбный” маринадтай хольж (загасны жингийн 10-12%), 1-2 цаг байлгана.

    Мойвыг гурилдаж, хутгасан өндөгөнд дүрж, дараа нь сухариар бүрнэ.

    Тосонд чанагч эсвэл шарах шүүгээнд 1800С температурт шарж болгоно.

    43

    НЭМЭЛТ ЖОР

    Лазанья мясная (махан лазанья)

    “Классический” маринад

    Бүтээгдэхүүн: “Классический” маринад, гэрийн махан таташ, лазаньяд зориулсан зуурмаг, хатуу бяслаг, базилик

    Бэлтгэх арга:

    Бяслагийг томоор үрэх ба бага зэргийг үлдээж үндсэн хэсгийг махан таташ болон “Классический” маринадтай холино (бяслаг болон махан таташийн жингийн 10-12%).

    Лазаньяд зориулсан зуурмагийг хагас бэлэн болтол чанана

    Давхрагын хэлбэрт оруулж тавина: зуурмаг, бяслагтай махан таташ, базиликийн (лаврын) навч, хэд хэд давхарлана.

    Дээрээс нь зуурмаг, түүний дээр үлдэгдэл бяслаг тавьж, бага зэрэг ус хийнэ.

    Тагаар таглаж эсвэл тугалган цаасаар хучиж, шарах шүүгээнд 1800С температурт 40-50 минут жигнэж, тугалган цаасыг авч шаардлагатай өнгөтэй болтол нь жигнэнэ.

    Жигнэсэн төмс

    “Традиционный” маринад

    Бүтээгдэхүүн:

    “Традиционный” маринад, төмс

    Бэлтгэх арга:

    Төмсийг сайтар угааж, хумсаар хэрчинэ.

    Төмсийг холих саванд хийж ширхэг бүр өнгөлөгдөн түрхэгдсэн байхаар маринадтай хутгана (төмсний жингийн 10-12%),

    Төмсийг шарах шүүгээний тавиурт хальсаар нь доош харуулан нэг давхар тавьж 1800С температуртай халаасан шарах шүүгээнд хийнэ.

    Төмсийг 30-40 минут жигнэж болгоно.

    44

  • Төмөрийн ӨЛЗИЙЖАРГАЛ- Зураач

    Монголын урчуудын эвлэлийн гишүүн зураач Төмөр овогтой Өлзийжаргал …  2000 – 2004 онд   уран зураач мэргэжлээр төгссөн. 2005 оноос одоог хүртэл мэргэжлийн дагуу уран бүтээлээ хийж  Монголын урчуудын эвлэлийн  болон бусад галлерейд зохион байгуулагдсан үзэсгэлэнгүүдэд тогтмол оролцож байна.

    Нүүдэлчдийн соёл, Монголчуудын язгуур аж төрөхүйг уран бүтээлдээ тусган илэрхийлдэг “Арга Билэг” мэт энэ хоёр зураачийг нэг нэгэнгүйгээр нь төсөөлөхийн аргагүй. Уран бүтээлээс нь динамик эрч хүч хөдөлгөөн, оносон товчлол минимализм, өнгөний цогц найрал мэдрэгддэг

    Монголын Урчуудын эвлэлийн гишүүн, зураач

    Member of Union Mongolian artists /UMA/

    1979 онд Баянхонгор аймагт төрсөн.

    2004 онд Дүрслэх Урлагийн дээд Сургуулийг зураач мэргэжлээр төгссөн.

      ОРОЛЦСОН ҮЗЭСГЭЛЭН;

    – 2001~2002 Сэргэн мандалт, МУЭ-ийн үзэсгэлэнгийн танхимд

    – 2008 онд Nude, МУЭ-ийн үзэсгэлэнгийн танхимд

    – 2008~2014 онд Монголын сайхан орон, МУЭ-ийн үзэсгэлэнгийн танхимд

    – 2009 онд Хоёр сэтгэл, МУЭ-ийн үзэсгэлэнгийн танхимд

    – 2009~2016 онд Хавар, МУЭ-ийн үзэсгэлэнгийн танхимд

    – 2010~2013 онд Залуу уран бүтээлчдийн үзэсгэлэн, МУЭ-ийн үзэсгэлэнгийн танхимд

    – 2012 онд Баллетчин, Сувд арт галерейд

    -2013~2016 онд Намар, МУЭ-ийн үзэсгэлэнгийн танхимд

    -2012 онд Сэтгэлийн цацал, МУЭ-ийн үзэсгэлэнгийн танхимд

    -2013~2016 онд Намар, МУЭ-ийн үзэсгэлэнгийн танхимд

    -2013~2016 онд Шилдэг бүтээлийн үзэсгэлэн, МУЭ-ийн үзэсгэлэнгийн танхимд

    -2013 онд Art house галерейн үзэсгэлэн

    -2013 онд Nude, Цагаандариум арт галерейд

    -2016 онд Хамтарсан үзэсгэлэн, Best арт галерейд

    -360градус үзэсгэлэн, Blue moon арт галерейд

    -2017 онд Дүрслэх Урлагийн Дээд Сургууль ойн үзэсгэлэн

    –2017 онд Тэнгэрлэг хүлгүүд, Бэст арт галерейд

    -2018 онд Гэр хамтарсан үзэсгэлэн, МУЭ-ийн үзэсгэлэнгийн танхимд

    2019-Хамтарсан үзэсгэлэн-Бээжин

    EXHIBITIONS:

    – 2001~2002 Renaissance, Art gallery of UMA

    – 2008 Nude, Art gallery of UMA

    – 2008~2014 Through the beautiful Mongolian countryside, Art gallery of UMA

    – 2009 Two hearts, Art gallery of UMA

    – 2009~2016 Spring, Art gallery of UMA

    – 2010~2013 Exhibition of Young artists, Art gallery of UMA

    – 2012 Ballerina, Art gallery of Pearl

    -2013~2016 Autumn, Art gallery of UMA

    -2012 Charity of heart, Art gallery of UMA

    -2013~2016 Best art work, Art gallery of UMA

    -2013 Exhibition of Art house gallery

    -2013 Nude, Tsagaandarium art gallery

    -2016 Joint exhibition, Best art gallery

    -2016 360 degree, Bluemoon art gallery

    -2017 Exhibition for anniversary of School of Fine Arts at the Mongolian University of Art and Culture

    –2017 Heavenly steed, Best art gallery

  • Батбаярын УЯНГА

    Үндэсний дээлний уламжлалт материал, хэв маягийг өөрчлөн орчин үеийн европ хувцасны хэв маягтай хослуулан, өнгөний хурц, тод элементүүдийг оруулж өгсөн өөрийн нэрийн “UYANGA” брэндийн коллекцоо 2014 онд гаргаж байсан. Энэхүү коллекцийн зориго нь уламжлалтыг орчин үетэй хослуулан өнөөгийн залуучуудын хувцаслалтын хэв маягт үндэсний шинжийг оруулж өгөх байв. “UYANGA” брэндийн энэхүү дизайн, өнгөний шийдэл, материалын онцлог, сонголтыг үндэсний дээлэнд оруулж хослуулсан байдлаас Монголын олон дизайнерууд санаа авч бүтээл урлан энэхүү шийдлийг улам төгөлдөржүүлж Монгол дээлийг орчин үеийн залуучуудын өдөр тутмын хэрэглээнд улам ойртуулахад хувь нэмэрээ оруулсан байдаг.

    Мөн дизайнеруудын коллекцуудад зөвлөгөө өгөх, урлаг соёлын бүтээгдэхүүнийг зах зээл дээр гарахад нь дэмжлэг үзүүлдэг. Мөн Монголын бизнесийн байгууллагуудын брэндингийн бодлого тодорхойлох, бүтээгдэхүүн үйлчилгээний өнгөний шийдэл зэрэгт мэргэжлийн зөвлөгөө өгөх чиглэлээр шинэ салбарыг хөгжүүлэн ажиллаж байгаа.

    Art of Ulaanbaatar төслийн art designer.

    https://www.facebook.com/uyanga

  • Батжаргалын БИЛЭГТСАЙХАН- Эдийн засаг, төслийн удирдлага

    E-mail address: bbilegtsaikhan@gmail.com

    9. EDUCATION:

    2017-2018 Southern Taiwan University of Science and Technology, Taiwan, Tainan city

    Ph.D. of business management, doctorand

    Diploma thesis: “Big data analysis and data visualization”

    2013-2015 Humanities University, Mongolia

    Master of business administration

    Diploma thesis: “Macro Level Factor Analysis Affecting to the Bank Credit Risk During the Financial Crisis”

    2003-2007 Institute of Finance and Economics, Mongolia

    Bachelor of Economics degree №200702963 Thesis: “CMS methodology of credit risk, it’s Financial Analysis”

    WORK EXPERIENCE:

    “MICG” LLC, CEO, Jul 2020- Now

    “Gobi” JSC Head of strategic planning devision, Nov 2018 – Jul 2020

    I do cashmere market business analysis and business projects.

    “BarilgaMN LLC, Head of research department, Feb 2016 – Jan 2017

    Have experience in leading projects in the field of macroecnomics, building construction, real estate, a research report that included from market research for building material. Also the growth of macroeconomics, building construction and mining sector in Mongolia is concluded in this thesis. Have estimated market size, demand and supply of the construction market, apartment, service and land separately. The last chapter of thesis is focused on defining the level of building material, industrial market, import and usage. Furthermore, I have developed summary recommendation and conclusion after studying the decision and impact of state policy to the housing and construction materials.

    “MICG” LLC, CEO, Sep 2010- Jan 2015 Have developed more than a hundred Mongolian and foreign projects, more than 30 studies and provided over 20 business training and consultation service. It contains from projects on banking and finance, telecom, building construction, foreign investment, market research and customer survey.

    New progress group, Financial economis, Sep 2009-Aug 2010

    Have developed projects on the housing market and conducted consumer research. It produced a summary analysis on financial analysis, efficiency, profitability, ratio analysis, and company’s overall cash flow of apartments, office and service projects.

    Savings bank, Financial risk analyst, Jul 2007- Sep 2009

    The methods of assessing and scoring credit risk is used in my thesis. This thesis has found the perfect opportunity to implement in practice. My first work was a financial risk analyst in the risk management department of the Savings Bank. My main duty was to present the risk analysis of bank to the administration in every month. Also, to analyze the risk of the project with great numbers and to present the outcome to the credit committee. By doing this work. I have explored through the Mongolian big projects and research works. This work helped me to acquire very valuable skill.

    AWARDS AND HONORS:

    • Received Honorary letter of credence from Ministry of construction and urban development, 2016

    • Awarded from Start-up weekend international competition, 2015

    • Awarded as ‘Golomt Bank Scholarship Student’ while studying in the university, 2006

    • Awarded the first place in Institute of Finance and Economics’ Research Conference from, second place in Bank and Economics sector, Institute of Finance and Economics 2006-2007

    • Awarded the first place in ‘Erdmiin Ediin zasagch Research Conference’ jointly organized by Union of Mongolian students and Seruuleg Institute, 2005

    • Awarded the first place in Mongol Post Bank Research Conference, 2007

    PROFESSIONAL TRAINING:

    • Mongolian management consulting association, Consulting services standards ISO, 2016

    • Mongolian national chamber of commerce and industry, Company government management, 2015

    • Mongolian human resources institute, Human Resource special program of the MHRI, 2008

    • Ministry of industry and trade, Business and project, 2008

    • TV5 Mongolian development center, EXPERT business training and consulting center, 2008

    CLUB AND ACTIVITIES:

    • Mongolian research club, Founder and CEO 2011-2013

    • Member Young CEO club 2013-2016

    https://www.facebook.com/bileg…

  • Энтрепренер Оюутан хөтөлбөр

    Энтрепренер Оюутан хөтөлбөр

      1. ТОВЧ МЭДЭЭЛЭЛ

      Танилцуулга

      Ажил хайгчдыг биш ажил бий болгогч сэтгэлгээтэн буюу асуудал бэрхшээлийг боломж- шийдэл болгож ажил үйлс болгодог Монгол Энтрепренеруудыг бэлтгэх хөтөлбөр.

      Боловсролын байгууллага- үйлдвэрлэгчдийн хамтын ажиллагаа, уялдаа холбоог нэмэгдүүлнэ.

      Уялдах мэргэжил

      Бизнесийн удирдлага, маркетинг, менежмент, хүний нөөцийн удирдлага

      Нийгмийн ажилтан, Хотын менежмент, Нийгмийн инженерчлэл

      Хөтөлбөр

      6 сар 

      7 хоногт 2 удаа 4цагаар

      48цаг (2кр)

      Агуулга | модуль

      Soft Skills

      • Хувь хүний хөгжил
      • Зан төлөвшилт, нийгэмшилт
      • EQ
      • Багаар ажиллах чадвар

      Entrepreneur

      • Энтрепренер сэтгэлгээ
      • Бүтээлч сэтгэлгээ
      • Баг бүрдүүлэлт
      • Бүтээгдэхүүний дизайн
      • Төсөл хөгжүүлэлт
      • Монгол улсын түүхий эд, нөөц, зах зээл хөгжүүлэлтийн судалгаа

      Business Development

      • Бизнес санаа хөгжүүлэлт
      • Бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлт
      • Зах зээлийн судалгаа
      • Бизнес модель
      • Дижитал шилжилт
      • Дата анализ
      • BI Бизнес интеллиженс

      Хөтөлбөр

      48цаг | 2 кредит

      7 хоногт 2 удаа 2 цагаар 3 сарын хөтөлбөр

      Сургалтын аргазүй

      Кейс судлал

      Үйлдэн суралцах

      Коуч, ментор

      Тоглоомын арга

      Сургалтын орчин

      Жижиг дунд бизнесийн судалгаа хөгжүүлэлтийн инкубатор

      Creative Gallery

      Бүтээлч бизнес эрхлэгчдийн эко орчин

      Бизнес хөгжүүлэгч, ментор, мэргэшсэн багш нарын эко систем

      Бүтээлч Монгол нэгдэл

      2. ҮНДЭСЛЭЛ

      Монгол Улс чөлөөт зах зээлийн нийгэмд шилжээд 19 жил болж байна. Анх зэх зээлд шилжихдээ наймаа, худалдаагаар голчлон эхлэсэн хүмүүс Монгол Бизнесийн зах зээлд идэвхитэй ажиллаж байна. Тиймээс бизнес гэдгийг “бараа экспортолж үнэ нэмж зарах” гэсэн наймааны сэтгэлгээ бизнесийн салбарт одоо ч гэсэн хүчтэй хэвээрээ байна. 

      Монгол Улс хөгжиж буй орны хувьд салбарт бүрт олон асуудлууд байна. Асуудал бүрийн ард шийдэл- бизнес мэдээж бий. Тиймээс Монгол Улсын хөгжлийн тулгуур бол залуучууддаа асуудлыг шийдэл болгож, ажил болгож чаддаг энтрепренер сэтгэлгээг бий болгох чухал байна.

      Ийм сэтгэлгээг Улс үндэстнийхээ тулгуур бодлого болгож Израйл улс “Энтрепренер үндэстэн” үзэл баримтлалаар хөгжиж чадлаа.

      Монгол хүний хувьд бүтээлч сэтгэлгээ, даван туулах чадвар, бие даан хийх сэтгэлгээний суурь байгаа учир энтрепренер сэтгэлгээг хөгжүүлэх бүрэн боломжтой юм.

      3. ХӨТӨЛБӨРИЙН ОНЦЛОГ

      Хөтөлбөрийн онцлог нь Бизнесийн удирдлага, маркетингийн ангийн хичээлийн хөтөлбөрийг шинэчлэн 20% онол, 80% практик дадлагаар хичээл явагдана. 1-р курсээс нь тухайн оюутны хувь хүний авъяас чадвар, генетик нөөц чадварыг тодорхойлж, тухайн хүнд тохирсон бизнесийн чиглэл, салбарыг тодорхойлон тухайлсан сэдвээр гүнзгийрч орно. 1 оюутан 2- 3 ментор, зөвлөхтэй байна. Сургуулиа төгсөхдөө өөрийн хийх салбараа бүрэн ойлгож, зах зээлийн судалгаагаа хийж, төслийн багаа бүрдүүлж, бүрэн цогц бизнес төсөлтэй болсон байна. Суралцах хугацаандаа бодит дадлага хийж бүтээгдэхүүн хөгжүүлж ажиллана.

       “ЭНТРЕПРЕНЕР”- ИЙН ТУХАЙ ОЙЛГОЛТ

      Энтрепренер (Entrepreneur) гэдэг нь Франц хэлний хийх, оролдох гэсэн утгатай entreprendre гэсэн үйл үгнээс гаралтай. 16-р зуун гэхэд өөрчлөгдөн явсаар эрсдэлтэй бизнес хийж байгаа хүнийг буюу нэр үгийг илтгэх болжээ. 1730 онд эдийн засагч Ричард Кантиллион өөрийн эрдмийн бүтээлд анх удаа уг нэр томьёог ашигласан байна. Кантиллионы хувьд энтрепренер хүнийг ялгаж өгдөг онцлох шинж нь эрсдэлийг үүрэх, ашиг олно гэсэн ямар ч баталгаагүйгээр тухайн бизнесийг эрхлэн явуулах явдал байв. Үүний дараагаар буюу 1800 оны эхэн үед энтрепренер гэсэн нэр томъёог түгээн дэлгэрүүлсэн хүн бол Францын эдийн засагч, бизнесмен Jean Baptiste Say. Түүний тодорхойлсноор бол нөөцийг бага бүтээмжтэй газраас өндөр бүтээмжтэй буюу илүү өгөөжтэй газар руу шилжүүлэх замаар эдийн засагт үнэ цэнийг бий болгож буй хувь хүнийг хэлнэ хэмээжээ. 1848 онд эдийн засагч Жон Стюарт Мил өөрийн алдартай бүтээл болох ” Улс төрийн эдийн засгийн ухааны үндэс ” номдоо,  зөвхөн бизнесийн эрсдэлийг үүрсэн хүнийг биш мөн тухайн эрсдэлтэй бизнесийг удирдан явуулж байгаа хүнийг  мөн энтрепренер гэнэ хэмээн бичжээ.

      20-р зууны агуу сэтгэгчид тэгвэл уг нэр томьёог хэрхэн тодорхойлсон бол. Австрийн нэрт эдийн засагч, суут сэтгэгч Шумптер ийнхүү тодорхойлжээ. Одоо байгаа бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний байгаа байдлыг эвдэх замаар шинэ бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг бий болгодог шинийг санаачлагчийг энтрепренер гэнэ. Мөн шинэ бүтээгдэхүүн аль эсвэл үйлдвэрлэлийн шинэ аргачлалыг танилцуулснаар эдийн засагт өөрчлөлт оруулах хэн нэгнийг. Тэгвэл менежментийн загалмайлсан эцэг гэгддэг Петер Дракер 1964 дараах тодорхойлолтыг өгч байж. Энтрепренерүүд өөрчлөлтийг эрэлхийлэн түүнийгээ олж, боломжийг ашигладаг. Тэдний гол зэвсэг бол инноваци.

      Нэг жишээ авъя. Эдди бол өөрийн хувийн бизнесээ эхлүүлж байгаа энтрепренер. Тэрээр саяхан сургуулиа програм хангамжаар амжилттай төгссөн төдийгүй нэг апликейшн бүтээжээ. Тэрхүү апликейшн нь амжилт авчирна гэдэгт ч итгэдэг. Цахиурын хөндийн аль нэг компанид ажилд орохоос илүүтэйгээр өөрийгөө сорин, өөрийн арга барилаар ажиллахыг Эдди илүүд үзэв. Өвөлж ирсэн жаахан хөрөнгөөрөө гарааны бизнесээ санхүүжүүлэхээр шийджээ. Энтрепренерийн хувьд тэрээр гарааны бизнесээ эхэлж байгаа ч өөрийн хөрөнгийг эрсдэлд оруулж байгаа юм. Мөн тэрээр янз бүрийн авьяас чадвартай (санхүү, маркетинг г.м) найзуудаа өөртэй нь нэгдэхийг хүсжээ. Хэрвээ тэр багаа зөв бүрдүүлж чадвал амжилтад хүрэх бүрэн боломжтой. Энгийнээр ойлговол энтрепренер нь өөрөө өөртөө ажилладаг хүнийг хэлж болох юм.

      Цаг хугацаа өнгөрөн дэлхий өөрчлөгдөхийн хэрээр эдгээр нэр томьёо ч гэсэн өөрчлөгдөж байна. Хэрвээ та анзаарвал бүхий л цаг үед эрсдэл, инноваци гэсэн үг байна. 21-р зууны энтрепренер гэж тэгвэл хэнийг хэлэх вэ? Энтрепренерүүд хэрхэн өөрсдөө энэ нэр томьёог тодорхойлсныг харъя.

      Dictionary.com: Эрсдэлтэйгээр болон нэлээд идэвх санаачлага, самбаатайгаар компани буюу бизнесийг удирдан зохион байгуулж буй хүнийг хэлнэ.

      Их Британийн тэрбумтан Virgin группийг үндэслэгч Mr.Yes Ричард Брансон:

      Энтрепренер байна гэдэг нь энгийнээр бол хүмүүсийн амьдрах орчинг илүү таатай амар болгохыг хүсдэг хэн нэгэн байна гэсэн үг.

      Даллас Маверикс багийн эзэн, хөрөнгө оруулагч Марк Кюбан:

      Ямар бизнес хийхээ, хаана хүрэхээ, тийшээ хэрхэн хүрэхээ  тодорхойлж чадах хүнийг энтрепренер гэнэ.

      Дэлхийн хамгийн том санхүүгийн хэвлэл мэдээллийн байгууллагыг үндэслэгч Майкл Блүүмберг:

      Энтрепренер байна гэдэг нь заавал бизнес эхлүүлэхийн нэр биш. Энэ нь бусдын бэрхшээл гэж харж буйг боломж болгон хувиргаж, тэдний тойрч буй эрсдэлийг үүрч гарахын нэр юм.

      Бусдын нүдэнд ямар ч асуудалгүй мэт харагдаж байгаа зүйлийн саад бэрхшээлийг олж хардаг хүнийг хэлнэ.

      Томас Эдисон, Хенри Форд, Стив Жобс, Элон Маск, Марк Зукерберг, Жеф Безос, Тони Шей гэх мэт маш олон алдартай энтрепренерүүд түүхэнд төрөн гарчээ. Интернет худалдааны акул Безос, Шей хоёр худалдан авалтыг илүү ухаалаг, таатай болгосон. Хенри Форд автомашиныг бүх нийтийн хэрэглээ болгож чадсан. Элон Маск хүмүүсийн цаг завыг хэмнэх цахим төлбөрийн системийг бий болгов. Мөн эко хэрэглээг хүмүүст санал болгож байна. Эдгээр хүмүүсийн ачаар бидний амьдрах орчин улам л таатай болон сайжирсаар байна.

    1. Мастер групп | Багийн хөгжлийн хөтөлбөр 2014, 2016, 2017

      Мастер группын хамт олонд БАГИЙН ТОГЛОЛТ багийн ажиллагааны хөтөлбөрийг 2014, 2016, 2017 онуудад тус тус зохион байгуулж тогтвортой хамтран ажиллаж байна. Тус хамт олон нь үл хөдлөх хөрөнгийн зах зээл дээр тэргүүлдэг юм. БАГИЙН ТОГЛОЛТ багийн ажиллагааны хөтөлбөр нь багт тулгардаг бэрхшээлүүд болох харилцаагүйдэл, ажилдаа хандах хэвшмэл сэтгэлгээ, идэвхигүй хандлагыг өөрчилж багийн уур амьсгалыг нэгтгэн хамтач байдлыг бий болгох оролцооны идэвхитэй арга, багийн ажил, тоглоомуудаар хөтөлбөрийг удирдан явуулдаг.

      2017 он TEAM ART ХӨТӨЛБӨР

      2016 он СОЁЛЫН ОЛИМП ХӨТӨЛБӨР

      2014 он БАГИЙН ТОГЛОЛТ ХӨТӨЛБӨР

    2. Гомбын АЛТАНГЭРЭЛ- Зохион бүтээгч

      Зохион бүтээгч, зөвлөх инженер, багш.

      Робот, салхин цахилгаан станц, нарны халаагуур, лабораторийн тоног төхөөрөмж, шинэ загварын монгол гэр, хөгжим, яриа бичих систем, цахилгаан морин хуур, өнгө аялгууны цогц төхөөрөмж, электрон зоопарк зэрэг бүтээлийг зохион бүтээсэн.

      Боловсрол судлалын болон Техникийн ухааны магистр, Монгол улсын зөвлөх инженер. Тэрээр Дархан хотын З р сургуульд физикийн багш, Улаанбаатар хотын Залуу Техникчдийн Ордонд Бага оврын машин зохион бүтээх лаборатори,

      Автоматикийн лабораторийн эрхлэгч багшаар 10 гаруй жил багшилж хүүхэд залуучуудад техникийн сэтгэлгээг хөгжүүлэх тэдний зохион бүтээх авъяас чадварыг олгох,ирээдүйн инженер техникийн ажилтан бэлтгэхэд амжилт гарган ажиллаж байсан байна.

      Тэрээр нар, ус, салхины эрчим хүч ашиглах болон, автоматикийн чиглэлээр 20 гаруй техникийн бүтээл хийж ШБОС ,шинэ бүтээлийн гэрчилгээ авч байсны гадна ОХУ ын Москва, Болгар улсын Пловдив, БНАСУ ын Пьеханян хотуудад болсон олон улсын залуучуудын техникийн бүтээлийн үзэсгэлэнд техникийн бүтээл хийж оролцон шагналт байранд шалгарч байсан.

      Сүүлийн жилүүдэд инноваци, шинэ технологийг нийгмийн салбарт хэрэгжүүлэх зорилгоор ЦЕГ-ын холбооны хэлтэс, ЭМЯ-ны харьяа Эмнэлэгийн тусламжийн удирдах газартай хамтран хөдөө орон нутагт аймгуудын цагдаагийн хэлтэс ,Эрүүл мэндийн газруудын яаралтай дуудлага, мэдээллийн 102, 103 утсанд компьютерийн хяналтын систем, санах байгууламж санаачлан хийж гүйцэтгэсэн байна. 2000-2005 онуудад МУИС болон ШУТИС д сургалтын инженер багшаар, 2005 оноос “Залуу Зохион Бүтээгчдийн Нийгэмлэг”ийн захиралаар ажиллаж байсан.

      БҮТЭЭЛ

      “Тахь” авто картинг Залуу техникчдийн ордны бага оврын машин бүтээх лабораторт бүтээгдсэн

      Монголын анхны Робот “Сансар 102” бүтээл . Сургалт танин мэдэхүйн зориулалттай 1989 онд БНАСУ ын Пьехянан хотод болсон Олон улсын залуучуудын техникийн бүтээлийн үзэсгэлэнгээс шагнал хүртсэн

      1981 онд ОХУ Москва хотод болсон олон улсын залуучуудын техникийн бүтээлийн үзэсгэлэнгийн НТТМ үзэсгэлэнгийн тусгай шагнал.

      2004 онд Монгол улсын Оюуны өмчийн газраас Монгол улсын шилдэг зохион бүтээгч цол тэмдэг хүртсэн. Боловсролын тэргүүний ажилтан

      Ярилцлага унших

      https://www.facebook.com/altangerel.gombo

    3. “УРАН БИЙР” УРАН БИЧЛЭГИЙН СУРГАЛТ

      “УРАН БИЙР” УРАН БИЧЛЭГИЙН СУРГАЛТ

      Монголчуудын оюун сэтгэхүй, хэл соёлын хосгүй өв дэлхийд ганцхан “босоо” Монгол бичгээ өвлөн суралцаж, урлаг гоозүйн мэдрэмж, уран бийрийн чадвараа хөгжүүлэхэд тань зориулж УРАН БИЙР сургалтандаа урьж байна.

      Монгол уран бичлэг нь үндэсний утга соёл, эрдэм мэдлэг, оюуны боловсрол, хүний дотоод сэтгэлийн торгон мэдрэмжийг монгол бичгийн зурлагаар илэрхийлж, утга агуулга, үсгийн хэмнэлээр бүтээл туурвидаг бийрийн урлаг юм.

      Сургалтаар монгол бичгийн бүх үсгийн техник, үг бичих арга техник, цаашид өөрийгөө бие даан хөгжүүлэх суурь чадварыг олгоно.

      Сургалтын эх бичиг судлаач, уран бичлэгийн багш, “Монгол хэлний тайлбар толь”, “Монгол бичгийн зөв бичихзүйн толь” зэрэг монгол бичгийн ном бүтээлийн редакцийн багт ажилласан, 2013 оноос монгол бичиг, уран бичлэгийг түгээн дэлгэрүүлж яваа Нямсүрэнгийн Даш http://creativemongolia.com/dash багш удирдан явуулна.

      Хөтөлбөр: Том бийрийн сургалт 30Ак/цаг (10 хоногийн сургалт + 1 сарын зөвлөгөө)

      Өглөө, өдөр, амралтын өдрийн ангиас сонгон суралцах боломжтой.

      Сургалтын төлбөр: (Сургалтын бийр, янтай, муутуу цаасны үнэ багтсан + тухайн оролцогчдын каллиграфын тамганы загварыг гаргаж өгнө)

      СУРГАЛТЫН ХӨТӨЛБӨР

      1 дэх өдөр: Суурь ойлголт (бийртэйгээ харьцаж сурах, бийрийн техник, техникийн үг хэллэг, өргөлт, даралт, цохилт)

      2, 3 дахь өдөр: Титэмт үсгүүд

      4, 5 дахь өдөр: Шилбэт үсгүүд

      6, 7 дахь өдөр: Нумт үсгүүд

      8, 9 дэх өдөр: Гэдэст үсгүүд

      10 дахь өдөр: Үсэг, үеэ холбоод үг бүтээх техник, гар салгаж бичих техник.

      ДАВУУ ТАЛ

      • Төвлөрч сурах нэг төрлийн оюун сэтгэлийн дасгал
      • Бийрний үс цаасанд хүрэх төдийг мэдрэх гарын мэдрэмжтэй болно
      • Цагийг үр бүтээлтэй өнгөрүүлэх шинэ хоббитой болно
      • Зураг, дизайн, гоо зүйн мэдрэмж хөгжинө
      • Монгол бичгийн мэдлэг сайжирч, үгийн сан нэмэгдэнэ
      • Үндэсний агуулгатай бэлэг дурсгалын бичвэр хийж сурна
      • Уран бичлэгийг хараад ямар техникээр бичсэнийг ялгадаг болно
      • График дизайны хүмүүст цаашид бүтээл хийхэд давуу тал болдог
      • Сургалтын дараах 1 сарын онлайн зөвлөгөө: Тухайн оролцогчдийн хүсэл сонирхолд тулгуурлан “Бүтээл” хийх боломжтой. Төгсөгчид бүлгэмийн зохион байгуулалтанд орж, цаашид мэдлэг туршлагаа тогтмол солилцохоос гадна хамтарсан үзэсгэлэн зохион байгуулах боломжтой.

      Суралцагчид тавигдах шаардлага:

      • Монгол бичгийн анхан шатны мэдлэг
      • Үзсэн хичээлээ бие дааж давтах цаг гаргах
      • Гэртээ давтах бэх, цаасаа өөрсдөө худалдаж авна. Зөв бэх, цаас авахын тулд багшаас зөвлөгөө авна.

      Лавлах утас: 99861326, 88596789

      БҮРТГЭЛ: Овог нэр, утасны дугаараа Career Code болон https://www.facebook.com/%D0%A… хуудасны мессеж хэсэгт илгээж бүртгүүлнэ.

    4. Дэрийлаамятавын ОНОН | Органик зүтгэлтэн

      Хөхийд ДЭРИЙЛААМЯТАВЫН ОНОН

      Органик Монгол хөтөлбөрийн үндэсний зохицуулагч, Органик Монгол хөдөлгөөнийг санаачлагч, Органик Монгол Ногоон Хөгжил Ногоон Ирээдүй ТББ- ын үүсгэн байгуулагч, захирал, Монголын Органик Ногоон Хүнсний Холбооны Удирдах зөвлөлийн гишүүн, IFOAM Asia гишүүн, IFOAM Global гишүүн.

      Органик зүтгэлтэн, эдийн засагч, агрономч.

      1979 онд төрсөн. Улаанбаатарын хотын лаборатор 1-р сургуулийг 1997 онд дүүргэсэн.

      БОЛОВСРОЛЫН МЭДЭЭЛЭЛ

      2016 он ХААИС, “Ногоон бордоот уринш, үр тарианы олон талт сэлгээ, түүний эдийн засгийн үр ашиг” сэдвээр Монгол улсын гавьяат багш Доктор, профессор А.Чойжамц, ХААИС, Хөрс агрохимийн тэнхимийн эрхлэгч доктор Б.Амарсанаа нарын удирдлага дор газар тариалангын салбарын тулгамдсан асуудал болох хөрс хамгаалал, хөрсний үржил шимийн нөхөн үйлдвэрлэлийн сайжруулах чиглэлийн сэдвээр докторын зэрэг хамгаалсан.

      2013- 2015 он ХААИС, АЭСургуулийн агрономийн докторантад элсэн суралцаж судалгааны ажил хийсэн;

      2012 он ХААИС, Агрономч мэргэжлээр бакалавр

      2004- 2006 он СЭЗДС, Эдийн засгийн ухааны MBA;

      1997- 2001 он СЭЗДС, Бизнесын удирдлага, эдийн засагч мэргэжлээр бакалавр;

      ХАМРАГДСАН СУРГАЛТ, МЭРГЭШСЭН ЧИГЛЭЛ

      2005 он “Leverage, Customer Service Courses” certificate Sanicon Business Training Center, Монгол

      2006 он Олон улсын чанарын хяналтын тогтолцоо ба менежментын сертификат, СХҮЗТөв, Монгол улс

      2008 он “Entrepreneurship and Business Development“ certificate of PUM Netherland, Монгол

      2012 он Олон Улсын Хөдөлмөрийн Байгууллагын “Ногоон бизнесын боломжууд” курс , ногоон бизнесийн олон улсын сургагч багшийн сертификат, ILO, Монгол

      2012 он “Органик хөдөө аж ахуйн технологи” сэдвээр хөгжиж буй 23 орны төлөөлөгч нарын оролцсон мэргэжил дээшлүүлэх курсд Монгол Улсаа төлөөлж оролцсон сертификат, БНХАУ

      2014 он “Органик хөдөө аж ахуй хөрс хамгааллын менежмент сертификат” Азийн 14 орны төлөөлөгч нарын оролцсон сургалт семинарт Монгол Улсаа төлөөлөн оролцсон, Филиппин

      2016 он “Органик тогтвортой хөдөө аж ахуйн менежмент сертификат”, БНСУ

      2014 он Дундад Азийн Органик Хөдөлгөөнүүдийн Олон улсын Органик форум семинарт Монгол улсаа төлөөлж оролцсон, Киргиз

      2016 он Органик Ази форумд Монгол Улсаа төлөөлөн оролцсон, Япон улс

      2017 онд Дэлхийн органик конференцид Монгол Улсаа төлөөлөн уригдсан, Энэтхэг

      2017 онд Азийн Органик Хөдөлгөөнүүдийн холбооны гишүүнээр Монгол улсаа төлөөлөн сонгогдож УЗөвлөлд уригдсан;

      АЖЛЫН ТУРШЛАГА

      2001- 2002 он Мэжикнэт ХХК, Датаком ХХК- д хэрэглэгчийн үйлчилгээ, маркетинг хариуцсан албаны дарга

      2002- 2003 он Чоно корпораци, Мон Элдарадо Констракшн, маркетингийн албаны дарга

      2003- 2006 он Петровис ХХК, Маркетингийн ахлах менежер, маркетингийн албаны дарга

      2006- 2009 он Цохонт өндөр ХХК-ийн дэд захирал

      2015- 2016 он Энх ногоон тал ХХК-ийн зөвлөх

      2009 оноос NTV ТВ, ЭКО ТВ- тэй хамтран ХАА байгаль орчны сургалт танин мэдэхүйн долоо хоног тутмын “Органик Монгол” нэвтрүүлгийг санаачлан ерөнхий продюсер, сэтгүүлч, хөтлөгчөөр 9 дэхь жилдээ эфирээр бэлтгэн хүргэж байна. Мөн байгаль орчин ХАА тулгамдсан асуудлуудаар асуудал шийдлийг үзэгчдэд хүргэх зорилготой хэлэлцүүлгийн нэвтрүүлгийг анхлан санаачилж, Эко форум нэвтрүүлгийн редактор хөтлөгчөөр ажиллаж байсан. “Иргэн бүр экологич” зорилтот төслүүдийн продюсер, хөтлөгч, сэтгүүлч, уран бүтээлийн зөвлөх

      2009 оноос МҮХАҮТанхим Органик Монгол хөтөлбөрийн үндэсний зохицуулагч, Органик Монгол хөдөлгөөнийг санаачлагч, Органик Монгол Ногоон Хөгжил Ногоон Ирээдүй ТББ-ын үүсгэн байгуулагч, захирал;

      2014 оноос Монголын Органик Ногоон Хүнсний Холбооны удирдах зөвлөлийн гишүүн;

      ХАА-Н САЛБАРТ ОРОЛЦСОН ТӨСӨЛ, ХЭРЭГЖҮҮЛСЭН АЖИЛ

      2010- 2014 он ХААЯам, ГТБХЗГазар БНСАУлстай хамтран хэрэгжүүлсэн Тогтвортой Хөдөө Аж Ахуйн Азын Орнуудын Сүлжээ Байгуулах /AFACI/ төслийн гүйцэтгэх зохицуулагч, зөвлөх;

      2015 он НҮБ- ХХААБайгууллагын Органик хөдөө аж ахуйг хөгжүүлэх төслийн үндэсний зөвлөх, төслийн гүйцэтгэгч;

      2014 оноос Дэлхийн Органик Хөдөлгөөнүүдийн Олон улсын Холбооны Азийн Орнуудын салбарын гишүүн full member of IFOAM ASIA

      Олон Улсын Хөдөлмөрийн Байгууллагын итгэмжлэгдсэн ногоон бизнесын сургагч багш- Certified green business trainer of the ILO /International Labor Organization/

      2009 оноос Үндэсний органик хөдөө аж ахуйн ЖДҮйлдвэрлэгч нар, газар тариалан эрхлэгч фермерүүдэд сургагч багш, ногоон бизнесын зөвлөх, органик хөдөө аж ахуйн үндэсний эксперт;

      ХААХҮЯамтай хамтарсан Органик Хүнсний хууль боловсруулах ажлын хэсгийн нарийн бичгийн дарга, Засгийн газарт өргөн барих ажлын хэсгийн гишүүн, органик стандартын үндэсний хорооны гишүүн;

      ТБ, ТББ, ОУБайгууллагуудтай хамтран Органик хөдөө аж ахуй, үйлдвэрлэлийн зохистой дадал, органик хөдөө аж ахуй газар тариалангын чиглэлээр 4000 гаран газар тариалан эрхлэгч нар, ЖДҮйлдвэрлэгч нарыг сургаж, лекц, сургалт, семинар, зөвлөгөөнүүдийг санаачлан 8 жилийн турш тасралтгүй зохион байгуулж лектороор ажилласан;

      Органик Хөдөө Аж Ахуйн Олон улсын Хөдөлгөөнүүдийн Холбоотой хамтран ажиллах санаачлагыг ажил хэрэг болгон, ерөнхийлөгч Andre Leu- г Монголд анх удаа урьж, хамтын ажиллагааны замыг нээхэд идэвх оролцоогоо оруулан ажилласны үр дүнд өдгөө Монгол улсын холбогдох салбарын байгууллагууд болон ХХҮҮХҮЯам, UNDP FAO болон IFOAM- ын хамтын ажиллагаа бэхжиж байна.

      БОНХЯам, БХСантай хамтран Байгаль орчны жилийг санаачлан эко хөтөлбөрүүдийг боловсруулж, зорилтот төслүүдийн хэрэгжүүлэгчээр ажиллан Байгаль орчин, ногоон хөгжил, эко боловсролын чиглэлээр 3000 гаран хүүхэд залуучуудыг сургаж дадлагажуулсан.

      Сэдвүүд: Органик хөдөө аж ахуй, тогтвортой хөдөө газар тариалан, эко дадал, ногоон орчин, эко клуб органик фермерын аж ахуй, ногоон орчин, ногоон манлайлал, эко элч гм.

      Өнгөрсөн хугацаанд Органик аж ахуй, органик үйлдвэрлэл, ногоон орчин, эко боловсролын чиглэлээр 20 гаран жижиг зорилтот төслүүдийг санаачлан хэрэгжүүлсэн.

      Ногоон хөгжлийн чиглэлээр ТВ- ын 3 зорилтот төсөл, долоо хоног тутмын нэвтрүүлэг санаачлан 8 жилийн турш 400 гаран зорилтот нэвтрүүлэг бэлтгэсэн.

      Байгаль орчины чиглэлийн 30 гаран дугаар шууд нэвтрүүлэг санаачлан удирдаж бэлтгэн нэвтрүүлсээр байна.

      2009- 2016 он Органик хөтөлбөрийн хүрээнд хэрэгжиж байсан 20 гаран жижиг дунд бизнесийн төслүүдийн маркетинг, бизнес зөвлөхөөр ажиллаж байсан. Өдгөө зарим нь үндэсний шилдэг брэндүүд болж хөгжиж байна.

      Органик хүнсний үйлдвэрлэлийг дэмжих чиглэлээр хэрэгжиж буй төслийн үр дүнд 600 гаран иргэд аж ахуй бүлэг хоршооны 5000 гаран хүний амьдралыг сайжруулахад хувь нэмрээ өнгөрсөн хугацаанд орууллаа.

      2012 он Органик тариалангийн анхны гарын авлага, сурах бичиг зэрэг сургалтын материал номыг санаачлан боловсруулж хэвлэн гаргасан.

      Органик хөдөө аж ахуйн чиглэлээр 20 гаран сургалтын багц нэвтрүүлгүүд бэлтгэн гаргасан.

      2009- 2016 он Органик хөдөө аж ахуйн чиглэлээр Органик Монгол вэб сайт, пэйж, Органик Монгол Хөтөлбөр, Хөдөлгөөн, Монголын Агрономичдын групп зэрэг сошиал медиа группүүдийг санаачлан админаар ажиллаж байна.

      2009 оноос эхлэн органик хөдөлгөөнийг үндэсний хөтөлбөр хөдөлгөөн болгож, олон улсын түвшинд гаргаж ажиллахыг зорин ЭРҮҮЛ МОНГОЛ ХҮН-ний төлөө ЭРҮҮЛ ОРГАНИК ХҮНС, ХАА, БАЙГАЛЬ ОРЧНЫ чиглэлээр тасралтгүйгээр 10 дахь жилдээ ХХААХҮЯам, БОНХЯам, НХААГазар, НҮБ-ХХААБ, SDC, ADRA Монгол, World Vision г.м ОУБайгууллагууд, чиглэлийн бүх ТБ, ТББ, ОУБайгууллагуудтай хамтран ажиллаж ирсэн байна.

      ГАВЪЯА ШАГНАЛ

      2011 он МУлсын Ерөнхийлөгчийн Тамгын Газар, БОНХЯам, МҮХАҮТанхимын хамтарсан дээд шагнал анхны ногоон манлайлагч GREENPRENUER;

      2013 он Хүнс Хөдөө Аж Ахуй Хөнгөн Үйлдвэрийн Тэргүүний ажилтан, ХХААХҮЯамны нэрэмжит шагнал;

      2011, 2012, 2015 оны Хөдөө Аж Ахуйн шилдэг төсөл, шилдэг номинациуд, ХААЯамны нэрэмжит шагнал;

      Байгаль орчин, дэлхийн дулаарлын эсрэг олон улсын хүмүүнлэгийн элч, Төгс Гэгээрсэн Их Багш Чин Хайн Олон улсын нийгэмлэгийн нэрэмжит олон улсын шагнал “Байгаль орчинд ээлтэй баатараг үйлстэн- Eco& Green hero 2012” Reward from Supreme Master International Association

      ХОЛБОО БАРИХ
      onon.tap@gmail.com
      976-98113003, 976-91918550
      www.organicmongol.mn
      Facebook ID: Onon Deriilaa OrganicMongol
      Twitter ID, LinkedIn ID: Onon Deriilaa
      Tel&Fax: 976- 77334363
      https://www.facebook.com/OrganicMongol/
      https://www.facebook.com/groups/organicmongol/

    5. Айлсал ба Аялал жуучлал

      Их Монголын эзэнт гүрний үед Pax Mongolica буюу 30 шахам сая км квадрат газрыг хянаж энх тайвныг тогтоож, бүхий л худалдаачдын аюулгүй байдлыг хангаж, даяар айлсал буюу connectivity гэдэг ойлголтыг бидний өвөг дээдэс тогтоож байв. Саяхан дэлхийн эдийн засгийн форум аялал, жуучлалын өрсөлдөх чадварын тайлангаа дэлхийн ДНБ-ийн 98%-ийг бүрдүүлдэг 136 улсуудыг хамруулан 11 дэх жилдээ гаргаж, даяар айлсал хэмээх орчин үеийн индексийг зарлав. АНУ-ын ерөнхийлөгч асан Кеннеди “Аялал жуулчлал бол дэлхийд энхтайвныг бэхжүүлэх гол хүчин зүйл.  Хүмүүс дэлхий даяар аялж, бие биенийхээ ёс заншилтай танилцаж, улс бүрийн онцлогийг биеэрээ мэдэрч гэмээнэ өөрийгөө хүндлүүлж, бусдыг үнэлж сурна” гэж хэлсэн байдаг.

      2016 онд дэлхий даяар нийт 1.2 тэрбум хүмүүс улс хооронд аялжээ. Энэ нь 2015 оны тооноос даруй 46 саяар хүнээр нэмэгдсэн тоо аж. Аялж буй 30 жуулчин бүр тухайн улсдаа 1 шинэ ажлын байрыг бий болгодог статистик байна.

      Дэлхийн үйлчилгээний салбарын 30%-ийг аялал жуучлалын салбар дангаараа бүрдүүлдэг болжээ. MICE (Meeting, Incentives, Conferencing, Exhibitions) буюу Ажил хэргийн аялал жуучлал гээд бүр том сегмент үүсчээ. Учир нь албан томилолтоор яваа хүн жирийн жуулчнаас даруй 3-4 дахин их зардал гаргадаг байна. Учир нь ажил хэргийн аялагчид дундаас дээш түвшиний орлоготой, өндөр чанар, үнэтэй үйлчилгээ хүсдэг эрхмүүд байдаг.

      ДЭЛХИЙН ТРЕНД

      Аялал жуулчлал нь дэлхийн ДНБ-ийн 10% буюу жилд 7.6 их наяд ам.долларыг эргэлдүүлж, нийт 292 сая хүнийг ажлын байраар хангаж буюу дэлхий дээрх 10 ажлын байр бүрийн 1-ийг нь бүрдүүлдэг нөлөө бүхий салбар болоод удаж буй аж. Энэхүү тайлангаас дараах 4 дүгнэлтийг хийж болж байна.

      1. Улс орнуудын аялал жуулчлалын өрсөлдөх чадвар хурдацтай нэмэгдэж байна. Ялангуяа хамгийн өндөр өсөлтийг үзүүлж, өрсөлдөх чадвараа өдөр ирэх бүр сайжруулж буй бүс нутаг нь бидний оршин буй Ази, номхон далайн бүс ажээ. Ялангуяа хөгжиж буй орнууд руу аялах хандлага өндөр хөгжилтэй улсуудын хувьд тренд болж байна. Мөн хөгжиж буй улсуудын дундаж давхарга нэмэгдэх тусам тэд гадагшаа аялдаг болжээ. Ганц жишээ дурдахад, Хятадын нийт хүн амын 5% нь л гадаад паспорттай. 10% нь аялаад эхэлбэл яана гээч?
      2. Даяарчлалын улмаас улс орнууд хоорондоо худалдааны хамгаалалтын бодлого баримталж, бараа бүтээгдэхүүн ба мөнгөний урсгалын хувьд хязгаарлах үйлдэл хийж буй ч аялал, жуулчлал ба хүний урсгалд тэгтлээ нөлөөлсөнгүй. Харин ч улс орнууд хоорондоо харилцах зорчих визийн нөхцлөө улам бүр таатай болгож байна. Жишээ нь, 2008 онд нийт аялагчдын 77% нь гадаад улс руу зорчихдоо виза авдаг байсан бол 2016 онд энэ тоо 58% болж буурсан байна. Судалгаанд оролцсон нийт орнуудын 85% нь сүүлийн жилүүдэд визний журмаа зөөллөсөн байна. Зарим хүний хувьд хөдөө явахаас илүү гадаад явах нь хялбар болоод удаж байна.
      3. Аж үйлдвэрийн 4 дэх хувьсгал нь улс орнуудыг улам бүр ойртуулж, өөрийн гэсэн цахим стратегитай байхыг шаардаж, “улс-айлсал” гэдэг концепц руу шилжихээс өөр аргагүй байдалд хүргэж байна. Жишээ нь, 2016 оныг өмнөх онтой нь харьцуулбал интернэтээр аялалаа захиалж төлбөрөө хийж байгаа хүмүүсийн тоо даруй 230%-р өссөн байна. 2015 онд Airbnb 1 сая дахь хүнээ байраар хангажээ.
      4. Аялал жуучлал хөгжихийн хирээр байгаль орчны хамгаалал, хүрээлэн буй орчны асуудал сөхөгдөж, хариуцлагатай аялал жуучлалын концепцүүд хүчтэй яригдаж эхэллээ. Зарим улс түүх соёл, байгаль орчноороо “түрий барьж” байхад зарим орнууд ажил хэргийн аялал жуучлалаар мөнгийг хүүлж байна.

      ХЭН, ЯАГААД ТЭРГҮҮЛЭЭД БАЙНА ВЭ?

      2017 оны тайланд аялал жуулчлалын өрсөлдөх чадвараараа дэлхийд тэргүүлж буй 10 улс нь Испани, Франц, Герман, Япон, Англи, АНУ, Австрали, Итали, Канад, Швейцар улсууд байна. Европ тив бүс нутгаараа тасархай тэргүүлж байна. Шалтгаан нь түүх соёл, түүнийгээ нээлттэй бусдад үзүүлж байгаа байдал ба үйлчилгээний дэд бүтцийн хөгжил.

      Харин 2017 онд өрсөлдөх чадвараа хамгийн өндөр хувиар дээшлүүлж чадсан улсууд нь Азербайжан, Тажикстан, Энэтхэг, Израиль, БНСУ, Бутан, Египт, Мексик, Албани, Вьетнам улсууд байна. Энэ салбарын хамгийн өндөр өсөлтийг Монгол улсын маань харъяалагддаг Ази, номхон далайн бүс үзүүлж байна.

      Өрсөлдөх чадвараа богино хугацаанд өсгөж буй улсуудын нууц нь визийн журмаа сайжруулах, агаарын тээврээ либеральчлах, сүлжээ зочид буудлуудыг улсдаа оруулах, онгон дагшин байгаль, хамгаалттай газар нутгуудаа аялал жуулчлалын зорилгоор ашиглах, соёл уламжлал, түүхээ бусдаас харамлахгүй амжилттай зарж чадаж байгаад оршиж байна. Эхнээсээ эдгээр улсуудад цахим паспорт ба цахим виз хэрэглэгдээд эхэлжээ.     

      СЭРЖ БУЙ ӨМНӨДИЙНХӨН

      1950-аад онд дэлхий даяар дөнгөж 25 орчим сая хүн улс хооронд аялж байсны дийлэнх нь барууны улсууд хооронд байв. Харин 2016 оны байдлаар аялсан 1.2 тэрбум хүний дийлэнх нь Ази, номхон далай, Ойрхи дорнод, Африкаас гаралтай аялагчид эзэлдэг болжээ. Хөгжиж буй орны аялагчдийн зарцуулдаг мөнгө нь өндөр хөгжилтэй орны иргэдийн аялахдаа зарцуулдаг мөнгөнөөс даваад байна.

      Хөгжиж буй улсуудын дундаж давхаргын иргэдийн тоо нэмэгдэж гадагшаа аялахаас гадна тухайн улсууд аялал жуулчлалын салбараа бодлогоор хөгжүүлэн хөрөнгө оруулалт хийж гадны жуулчдыг татан гаргаж байгаа мөнгөө буцаагаад дотогшлуулж чадаж байна.

      2016-2026 он буюу ирэх 10 жилд аялал жуулчлалын салбарт цахиур хагалах улсуудаар Энэтхэг, Ангол, Уганда, Бруней, Тайланд, Хятад, Мьянмар, Оман, Мозамбик, Вьетнам улсуудыг нэрлэж байна. Өөрөөр хэлбэл Ази, номхон далайн бүс 2015 онд 280 сая жуулчин хүлээн авсан нь Европийн дараа орж буй үзүүлэлт юм. 

      МОНГОЛ ХААНА ЯВНА?

      Аялал жуулчлалын өрсөлдөх чадвараараа Монгол улс дэлхийн 136 улстай уралдаад энэ жил 102 оржээ. 2015 онд орж байсан байрнаасаа даруй 3-р ухарсан. Ливан, Серб, Танзани, Иран, Боливи, Армени, Гүрж зэрэг бид өөрсдөө тоодгүй улсуудаасаа хойгуур бичигдсэн нь гомдмоор бас уур хүрмээр.

      Хамгийн хойш татаж буй үзүүлэлтүүд нь Монголын хувьд гадаад зах зээлд нээлттэй байдал, агаарын тээвэр, газрын тээвэр, соёл уламжлал ба ажил хэргийн аялал жуулчлалын дэд бүтцүүд байна.

      Ялангуяа онгоц ба газрын тээврийн дэд бүтцийн үзүүлэлтээрээ бүс нутгийн дундаж үзүүлэлтээс даруй 2 дахин муу үзүүлэлттэй байгаа нь хөмөрсөн тогоо доторх хуучин хүү хэвээр буйг илтгэж байна. 

      ЦАХИМ ПАССПОРТ

      2030 он гэхэд дэлхийн хүн ам 8.5 тэрбумд хүрэх ба тэдгээрийн 2 тэрбум нь улс хооронд аялах болно гэж судлаачид тооцолжээ. Өнөөдөр 4.9 тэрбум хүн гар утас хэрэглэж байгаагийн 2.7 тэрбум нь сошиал медиа хэрэглэж байна. Ирэх 15 жилд агаарын тээврээр улс хооронд зорчих цоо шинэ тренд үүсэхээр байна. Энэ нь цахим хил ба цахим гааль. Ухаан нь та аль улсын иргэн, ямар улсын паспорт эзэмшиж буйгаас үл хамааран тухайн хүний хувийн мэдээлэлд дүн шинжилгээ хийсний үндсэн дээр улс орнууд уг хүнийг өөрийн хилээр нэвтрүүлэх эсэхээ шийддэг болох нь ээ.

      Хувийн мэдээлэл гэдэг иргэншил, сарын цалин, ажлын байр, банкны мэдээлэл, зээлийн түүх, хөрөнгийн хэмжээ, гадаадад аялсан түүхээс гадна сошиал медиа дээрх бүх контентууд орно. Энэ тренд нь технологийн дэвшил гэхээсээ илүүтэйгээр аюулгүй байдлын үүднээс үүсч байна. Жишээ нь, интерполын мэдээгээр 2002-2013 онд хооронд 40 сая пасспорт хулгайд алдагдсан байна.

      1993 онд Дэлхийн худалдааны төвд бөмбөг тэсэлсэн Ramzi Yousef гэгч нь хулгайн паспорт ашиглан АНУ-д нэвтэрсэн байсан бол 13 жил хүнд гэмт хэргээр шоронд ял эдэлж байсан Alan Jay Horowitz гэгч мөн л хулгайн паспортоор АНУ-ийн хилээр гарсан байдаг. Өөрөөр хэлбэл цаасан бичиг баримтаас илүүтэйгээр биометрийн үзүүлэлтүүд болох хүний хурууны хээ, нүдний торлогын хээг ашиглан тун удахгүй та бид улс хооронд зорчдог болно. Гаалийн байцаагчтай уулзахгүй, пасспорт дээрээ тамга даруулахгүйгээр Монголынхоо хилээр гарч ордог болоод бид бас нилээд хэдэн сарыг үджээ.

      АГААРЫН ТЭЭВЭР

      1980 оноос хойш агаараар зорчигчдын тоо 15 жил тутам 2 дахин үржиж байна. 2016 онд бараг 4 тэрбум хүн онгоцоор нисчээ. Энэхүү тоо 2035 он гэхэд 7.2 тэрбумд хүрнэ гэж IATA-ийн тайланд дурджээ. Яг өнөөдрийн статистикаар бол өдөр бүр 8 сая хүн онгоцоор нисч үйлчлүүлж байна. Хэдий агаарын тээвэр нь аюулгүйд тооцогддог боловч улс орнууд хоорондын агаарын тээврийн хэлцэл, терроризмаас үүдэлтэй аюулгүй байдлын шинэ стандарт, хил гааль, визийн хатуу журмуудаас болж зарим нэг улсын давуу тал болж чадахгүй л байна.

      Улс орнуудын агаарын тээврийн хатуу хамгаалалтын бодлого, хаалттай байдал нь асуудал үүсгэсээр байна. Үүний үр дүнд агаарын тээврийн компаниуд зорилтот зах зээлдээ борлуулалт хийж чадахгүй байх, шинэ хөрөнгө оруулагч татах боломжгүй болох, бусад тоглогчидтой хамтран ажиллах ч боломж хаалттай байсаар байна. Энэ бүхний горыг эцсийн хэрэглэгч зорчигч та бид үнэтэй тийз худалдаж авч үүрдэг. Сүүлийн 70 жилд улс орнуудын агаарын тээврийн компаниуд үндэсний тээвэрлэгч гэхээсээ илүү даяар тээвэрлэгч гэсэн статус руу шилжсэн.

      Ялангуяа АНУ ба Европын холбоо хоорондын гэрээг онцлон дурдаж болно. 2014 оны байдлаар дэлхий дээр 3 том агаарын тээврийн нэгдэл ноёрхож байгаа бөгөөд топ 5 агаарын тээврийн компани нь глобал зах зээлийн 28%-ийг атгаж байна. Монгол улсын аялал, жуучлалын өрсөлдөх чадварыг хамгийн хойш нь татаж буй ганц үзүүлэлт нь агаарын тээвэр юм.

      “ҮНДЭСХЭРХЭГ” ТЭЭВЭРЛЭГЧ 

      Үр ашиггүй бизнесийг зөвхөн өрсөлдөөн л байхгүй болгодог. Улс орнуудад хоёр л сонголт байдаг аж. Нэг бол агаарын тээврээ хаалттай, өртөгтэй хэвээр байлгаж, дэлхийгээс өөрийгөө тусгаарлах, эсвэл өрсөлдөөнийг дэмжиж бусад тоглогчдыг оруулах. Саяхан МИАТ Австралийн 3 хот руу код шэйринг хийж нислэг эхлэхээр бэлтгэлээ хангасан тухай мэдээлсэн. Монголд ОХУ, Хятад, Турк, Солонгос улсуудын агаарын тээврийн компаниудтай харилцан ашигтай хамтран ажилладаг. Тэр дундаа дэлхийн хамгийн олон улс руу нислэг үйлддэг Туркиш Эйрлайнс нь Улаанбаатар хот руу 2012 оноос эхлэн Станбул-Улаанбаатар-Станбул (Бишкекээр дамжин) гэсэн чиглэлийн дагуу 7 хоногийн 500 суудлыг хязгаарын хүрээнд нислэг  үйлдэж эхэлсэн байдаг.

      Туркиш Эйрлайнс нь нислэгийнхээ давтамжийг нэмэгдүүлэх, том онгоц нисгэх, мөн суудлын хязгаарыг цуцлах саналыг тасралтгүй тавьж буй юм билээ. Шууд нислэг эхэлбэл нэг талын нислэг 3 цагаар багасах бөгөөд хамгийн гол нь тийзийн үнэ хамгийн багадаа 30% хямдарч ердөө 1 сая гаран төгрөгөөр л Станбул яваад ирэх боломжтой юм.

      Харин одоо Улаанбаатар хотоос Станбулаар дамжин Парис явах тийзийг Улаанбаатараас Станбул орох тийзнээс хямдхан худалдаж авч болж байна. Уг нь Станбулаас цаашаа Парис хүртэл дахиад 2,300 км өчнөөн “бензин тос” шатааж нисдэг юм билээ. Цаашилбал Эйр Астанад Монгол зөвшөөрөл өгөөгүй дуулдсан. Уг нь Туркиш Эйрлайнс том онгоцоор шууд нислэгээ эхлүүлж, Эйр Астана Монгол ба Казакстан хооронд нисээд эхэлбэл Монгол ба Европ, цаашилбал Ойрхи Дорнод, Африк, Латин Америк, Төв Америк, Хойд Америкийн чиглэлийн нислэгүүдийн үнэ багагүй хувиар буурах бүрэн боломжтой харагдаж байна. Тийзний үнэ буурч, нислэгүүдийн сонголт нэмэгдэх тусах бидний мөрөөдөл болсон жилийн 1 сая жуулчин нутагтаа хүлээн авах боломж нэмэгдэнэ.

      Сүүлийн 5 жил агаараар гаднаас Монголыг зорих урсгал нэмэгдсэнгүй. Жилдээ бид 400,000 хүрэхтэй үгүйтэй зочид хүлээн авдгийн 95,000 орчим нь л жуулчид юм. Судлаачдын хийсэн тооцоогоор Станбул ба Улаанбаатар хотын хооронд том онгоцоор шууд нислэг эхлэхэд л Монгол улсыг чиглэсэн Европоос гаралтай 45,000 шинэ жуулчин тээвэрлэх боломжтой болж, жилд дор хаяж 55 сая ам.долларын нэмэлт орлогыг Монгол улс олох боломжтой юм билээ. 

      Омогшил эгогоо дарж, хөмөрсөн тогоогоо дэлгэж, бусад улс гүрнүүдтэй айлсан амьдрах орчин цагийн шинэ хүү болж чадах уу бид?

      Нийтлэлч: В.Ганзориг  https://ikon.mn/author/4