creativemongolia

Category: consultant

  • Хумжаагийн Балжинням- Алим нутагшуулагч, алимны аж ахуй эрхлэгч

    Алим нутагшуулагч, алимны аж ахуй эрхлэгч, “Алим” төслийг санаачилагч. Ховд аймаг, Булгам сумын “Жимсчдийн холбоо”-ны тэргүүнээр ажилладаг бөгөөд Монгол орон даяар алим жимс тариалах, дэлгэрүүлэх, цаашдаа Монгол орныг алим жимсээр хангах холын зорилготой ажиллаж байна.

    1960 онд төрсөн. Авто тээврийн инженер эдийн засагч мэргэжилтэй. 2011 оноос алим жимс тариалах ажилд эргэлт буцалтгүй орсон. 8 дахь жилдээ энэ чиглэлээр ажиллаж байна. 2016 онд “Булган голын алим” ХХК байгуулан захирлаар нь ажиллаж байна. Тус компани нь алимны төрлийн мод үржүүлэг, тариалалтын чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг. Ямар нэгэн дэмжлэг олж чадаагүй бор зүрхээрээ явж байгаа учир үржүүлсэн модныхоо нэг хэсгийг худалдаалж, нэг хэсгийг тариалж, үйлдвэрлэлээ өргөтгөх бодлого барьж ажиллаж байна.
    Миний аав Булган сумын анхны ногоочдын нэг. Хүүхэд нас маань аавын ногооны талбай дээр өнгөрсөн болохоор бүр багаасаа л газартай харьцаж ирсэн нь энэ салбар руу ороход түлхэц болсон. Нөгөө талаар Увс аймгийн “Чацаргана хөтөлбөр”-тэй 2010 онд очиж танилцсан нь орон нутгийн онцлог, давуу талыг ашиглан хөгжиж болохыг харж мэдэрч авсан. Ингээд өөрийн сумын давуу байдлыг ашиглан алим тариалж, ард иргэдийн аж амьдралыг дээшлүүлэх, хот чиглэсэн шилжилт хөдөлгөөнийг зогсоож болох юм байна гэсэн үүднээс “Алим” хөтөлбөр, төсөл боловсруулан УИХ, Засгийн газар, аймаг орон нутгаар  хөөцөлдөн ажиллаж байна. Өөрөө ч алим жимсний эдийн засгийн үр өгөөжийг тооцож үзсэнээр  төрийн ажлаа орхин, алим тариалах, үржүүлэх, шинээр сорт гаргах, БНХАУ-ын шилдэг сортын алим нутагшуулах чиглэлээр дагнан ажиллаж байна.

    Утас: 99430327. 94140327
    АЛИМ ТӨСЛИЙН ТАНИЛЦУУЛГА http://creativemongolia.com/mongoldoo-alim-tarialya/

    Ярилцлага унших

    https://www.facebook.com/baljinnyam.khumjaa
    https://www.facebook.com/%D0%91%D1%83%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D0%BD-%D0%B3%D0%BE%D0%BB%D1%8B%D0%BD-%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BC-%D0%A5%D0%A5%D0%9A-1990572267924765/

  • Задийн Цэнгэлсайхан- Нэрт уран хатгамалч

    БӨХ ЦООХОР ОВОГТ ЗАДИЙН ЦЭНГЭЛСАЙХАН

    Монгол хатан ухааны үндэс болсон үйл урлах болон уран хатгамлын урлалыг сэргээн хөгжүүлэхэд онцгой хувь нэмэр оруулсан нэрт уран хатгамалч, Монголын Уран Хатгамалчдыг Дэмжих “Эгнэшгүй санаа” төв НҮТББ-ын тэргүүн.

    З.Цэнгэлсайхан нь Баянхонгор аймгийн Баянцагаан сумын уугуул, хүний их эмчийн мэргэжилтэй, Дархан-Уул аймгийн Хүүхдийн эмнэлэгт их эмч, Нэгдсэн эмнэлгийн Ерөнхий эмч, Эмэгтэйчүүдийн холбооны тэргүүн, Дархан-Уул аймгийн ИТХТ-ийн  нарийн бичгийн дарга, ЗДТГ-ын Хууль зүйн хэлтсийн дарга, ЗДТГ-ын дарга зэрэг ажил албан тушаал эрхэлж байсан, Анагаах ухааны болон Төрийн удирдлагын магистр, Монголын Эмэгтэйчүүдийн Академийн академич, Монгол улсын уран хатгамалч цолтой. Монголын Эмэгтэйчүүдийн Холбооны Ерөнхий зөвлөлийн болон Удирдах зөвлөлийг гишүүний сонгуульт ажилтай.

    Тэр 1990 оноос эхлэн өөрийн сонирхол, авьяас дээрээ тулгуурлан Монгол үндэсний уран хатгамлын урлагийг хөгжүүлэх ажилд хүч хөдөлмөр, ур чадвар, оюун ухаанаа зориулан тууштай ажиллаж, зүү ороох болон загасан нуруу хатгах хатгамал, уламжлалт аргаар даалин урлах, зоос ширээний сүлжмэлийн урлалыг 3500 гаруй хүнд зааж сургаж, тэдгээрийн  уламжлалт урлах арга зүйг гүнзгийрүүлэн  судалж, шавь нартаа өвлүүлэн уламжлууж, урлах арга зүйн шинэ шийдлүүдийг нээж урлалдаа нэвтрүүлэх зэргээр олон жил тууштай ажилласны дүнд мартагдах шахсан Монгол хатгамлын урлалыг сэргээхэд онцгой хувь нэмрээ оруулсаар байна.

    Мөн зүү ороох оёдлоор чимэглэсэн орчин үеийн өргөн хэрэглээний 30 гаруй нэрийн бүтээгдэхүүний шинэ загвар зохион бүтээж 20 төрөлд нь Оюуны өмчийн патент авч, хэрэглээнд нэвтрүүлсэн байна. 

    Эдгээр загварууд, хийсэн бүтээлүүд нь олон үзэсгэлэн худалдаа, уралдаанаас шагнал хүртсэнээс заримыг нь дурдвал,

    ШАГНАЛ УРАМШУУЛАЛ

    2001 онд Япон улсад зохиогдсон “ Made in Mongolia” үзэсгэлэн худалдаанд оролцох эрх,
    2005 онд  НҮБ-аас зарласан Дэлхийн бичил бизнес эрхлэгчдийн шагнал хөтөлбөрийн уралдаанаас “Экспортлох боломж ихтэй бүтээгдэхүүн” номинацын Тэргүүн байрын шагнал,
    2010 онд Уран хатгамалчдын Улсын  уралдаанаас  Монгол Улсын уран хатгамалч цол,
    2011 онд Ардын урлагийн их наадмаас Хүрэл-Од медаль,
    2018 онд “Нүүдэлчин Монгол” Соёлын биет бус өвийн их наадмаас Монгол Улсын Соёлын Тэргүүний ажилтан цол тэмдэг, Соёлын биет бус өвийг өвлөн уламжлалч Батламж, “Хамгийн олон шавь сургасан Өвлөн уламжлалч ӨРГӨМЖЛӨЛ, Соёлын биет бус өвийн Их наадмын Алдаршуулах медаль тус тус хүртсэн байна.

    УРАН БҮТЭЭЛ, САНААЧИЛСАН АЖИЛ

    2005, 2010, 2018 онуудад өөрийн санаачлагаар БСШУЯ, бусад мэргэжлийн болон ТББ-уудтай хамтран Уран хатгамалчдын Улсын 1,2,3-р уралдаануудыг Дархан, Улаанбаатар хотуудад  амжилттай зохион байгуулж, уран хатгамлын урлалыг хөгжүүлэхэд онцгой хувь нэмэр оруулж, тус уралдаануудаас тэргүүн байранд шалгарсан 36 хүнд “МОНГОЛ УЛСЫН УРАН ХАТГАМАЛЧ” цол олгуулж урамшуулсны    дээр “Уран хатгамал нэртэй номыг 2005, 2013 онуудад, “Уран хатгамлын гайхамшиг” нэртэй уран хатгамлын талаарх цогц мэдээллийг багтаасан ном болон “Урлах эрдмээс суралцаарай” номыг 2016 онд тус тус хэвлүүлэн гаргаж олны хүртээл болгосон.

    Монгол бүсгүйн уран ухаанаар бүтээгдсэн уламжлалт соёлын өвүүдийн нэг болох Зүү ороох болон загасан нуруу хатгах хатгамлыг ЮНЕСКО-гийн дэлхийн хүн төрөлхтний биет бус соёлын өвийн төлөөллийн жагсаалтад нэр дэвшүүлэх ажлын хэсгийн ахлагчаар ажиллаж, 2010 онд баримт бичгийг боловсруулан ЮНЕСКО-д хүргүүлсэн.

     Цаашид Монгол үндэсний уламжлалт уран хатгамлын урлагийг улам хөгжүүлэх, охид бүсгүйчүүддээ өвлүүлэн уламжлуулах, Уран хатгамлын дагнасан музей байгуулах, Монгол хатгамлаа ЮНЕСКО-д бүртгүүлэх, Монгол даалин урлалаар дэлхийн дээд амжилт тогтоож, Гиннесийн номд мөнхлөх, Монгол хатан ухааны үндэс болсон үйл урлах болон уран хатгамлын урлалын нийгмийн хөгжилд нөлөөлж буй эерэг нөлөөлөл, ач холбогдлыг цаашид лавшруулан судалж, бүх шатны сургалтын төлөвлөгөөнд тусгуулах зэрэг зорилго тавин ажиллаж байна.

    https://www.facebook.com/tseng…

    Ярилцлага унших

  • Батжаргалын БИЛЭГТСАЙХАН- Эдийн засаг, төслийн удирдлага

    E-mail address: bbilegtsaikhan@gmail.com

    9. EDUCATION:

    2017-2018 Southern Taiwan University of Science and Technology, Taiwan, Tainan city

    Ph.D. of business management, doctorand

    Diploma thesis: “Big data analysis and data visualization”

    2013-2015 Humanities University, Mongolia

    Master of business administration

    Diploma thesis: “Macro Level Factor Analysis Affecting to the Bank Credit Risk During the Financial Crisis”

    2003-2007 Institute of Finance and Economics, Mongolia

    Bachelor of Economics degree №200702963 Thesis: “CMS methodology of credit risk, it’s Financial Analysis”

    WORK EXPERIENCE:

    “MICG” LLC, CEO, Jul 2020- Now

    “Gobi” JSC Head of strategic planning devision, Nov 2018 – Jul 2020

    I do cashmere market business analysis and business projects.

    “BarilgaMN LLC, Head of research department, Feb 2016 – Jan 2017

    Have experience in leading projects in the field of macroecnomics, building construction, real estate, a research report that included from market research for building material. Also the growth of macroeconomics, building construction and mining sector in Mongolia is concluded in this thesis. Have estimated market size, demand and supply of the construction market, apartment, service and land separately. The last chapter of thesis is focused on defining the level of building material, industrial market, import and usage. Furthermore, I have developed summary recommendation and conclusion after studying the decision and impact of state policy to the housing and construction materials.

    “MICG” LLC, CEO, Sep 2010- Jan 2015 Have developed more than a hundred Mongolian and foreign projects, more than 30 studies and provided over 20 business training and consultation service. It contains from projects on banking and finance, telecom, building construction, foreign investment, market research and customer survey.

    New progress group, Financial economis, Sep 2009-Aug 2010

    Have developed projects on the housing market and conducted consumer research. It produced a summary analysis on financial analysis, efficiency, profitability, ratio analysis, and company’s overall cash flow of apartments, office and service projects.

    Savings bank, Financial risk analyst, Jul 2007- Sep 2009

    The methods of assessing and scoring credit risk is used in my thesis. This thesis has found the perfect opportunity to implement in practice. My first work was a financial risk analyst in the risk management department of the Savings Bank. My main duty was to present the risk analysis of bank to the administration in every month. Also, to analyze the risk of the project with great numbers and to present the outcome to the credit committee. By doing this work. I have explored through the Mongolian big projects and research works. This work helped me to acquire very valuable skill.

    AWARDS AND HONORS:

    • Received Honorary letter of credence from Ministry of construction and urban development, 2016

    • Awarded from Start-up weekend international competition, 2015

    • Awarded as ‘Golomt Bank Scholarship Student’ while studying in the university, 2006

    • Awarded the first place in Institute of Finance and Economics’ Research Conference from, second place in Bank and Economics sector, Institute of Finance and Economics 2006-2007

    • Awarded the first place in ‘Erdmiin Ediin zasagch Research Conference’ jointly organized by Union of Mongolian students and Seruuleg Institute, 2005

    • Awarded the first place in Mongol Post Bank Research Conference, 2007

    PROFESSIONAL TRAINING:

    • Mongolian management consulting association, Consulting services standards ISO, 2016

    • Mongolian national chamber of commerce and industry, Company government management, 2015

    • Mongolian human resources institute, Human Resource special program of the MHRI, 2008

    • Ministry of industry and trade, Business and project, 2008

    • TV5 Mongolian development center, EXPERT business training and consulting center, 2008

    CLUB AND ACTIVITIES:

    • Mongolian research club, Founder and CEO 2011-2013

    • Member Young CEO club 2013-2016

    https://www.facebook.com/bileg…

  • Ганбатын ӨЛЗИЙБУЯН- Менежментийн зөвлөх

    Ганбатын Өлзийбуян нь менежментийн тогтолцоогоор мэргэшсэн зөвлөх юм. Тэрээр МУИС, Бизнесийн сургуулийг “Менежмент” мэргэжлээр төгссөн. Түүний карьер Вай Эм Си зөвлөх компаниар эхлэж байсан ба 2014 онд Гүйцэтгэлийн Төгөлдөршил зөвлөх компаниа байгуулснаас хойш монгол компанийн удирдлагуудад менежментийн тогтолцоогоо сайжруулахад нь туслаж байна.

    Түүний мэргэжлийн хүсэл сонирхол бол “Монголын компаниудад сайн менежментийг тогтолцоог нэвтрүүлэх замаар амжилтад хүрэхэд нь туслах” явдал бөгөөд мэргэжлийн утга учир, үнэт зүйлдээ тууштай байж, өөрийгөө тасралтгүй хөгжүүлж, мэдлэг туршлагаа түгээж  байна. Тэрээр Нэгдсэн менежментийн тогтолцоо (2016), Эйч Ар Про гарын авлагыг (2014)  боловсруулж гаргасан ба удирдлага менежерүүд бодит практикт ашиглаж болох шилдэг бүтээл болж чадсан.

    Өлзийбуян нь Менежментийн шилдэг туршлага, арга хэрэгслүүдийг судлан, монголын нөхцөл байдалд хамгийн тохирсон сайн туршлагуудыг нэгтгэн Нэгдсэн менежментийн тогтолцоог (НМТ) боловсруулан гаргасан. Дараах компаниудад НМТ -г нэвтрүүлэх болон бусад чиглэлийн менежментийн зөвлөх үйлчилгээг амжилттай үзүүлээд байна.

    • Монос Косметик ХХК  – НМТ нэвтрүүлэх
    • Ази Фарма ХХК – НМТ нэвтрүүлэх
    • Улаанбаатар гурил ХХК – НМТ нэвтрүүлэх
    • Хурилдуур ХХК – НМТ нэвтрүүлэх
    • Мастер Майнд ХХК – НМТ нэвтрүүлэх
    • Шаргалжуут Рашаан Сувилал ХХК – НМТ нэвтрүүлэх
    • Санхүүгийн тооцоолох групп ХХК – НМТ нэвтрүүлэх
    • Монголын Ипотекийн Корпораци – Гүйцэтгэлийн үнэлгээ
    • Скай Медиа ХХК – Гүйцэтгэлийн үнэлгээ
    • Шунхлай ХХК – Хүний нөөцийн менежмент (Вэй Эм Си зөвлөх багт ажилласан)
    • Петровис ХХК – Хүний нөөцийн менежмент (Вэй Эм Си зөвлөх багт ажилласан)

    http://performance.mn/

    https://www.facebook.com/uujii…

  • Сүхбаатарын Тунгалаг- Нэрт агрономич, сургагч багш

    Нэрт агрономич, хүлэмжийн аж ахуй, агротехнологийн сургагч багш, зөвлөх. High Garden органик цайны брэндийг үндэслэгч.

    Сүхбаатар аймгийн Баруун-урт суманд 1964 онд төрсөн.

    Тэрээр Монгол орны нэн ховор, ховор ургамлын үрийн генофондыг хамгаалах, баяжуулахад идэвхийлэн зүтгэж Урал чихэр өвсийг тарималжуулсан төдийгүй уул уурхайн нөхөн сэргээлт, аймгуудад мод ургамал үржүүлгийн бааз байгуулах ажилд үнэт хувь нэмэр оруулсан нэрт агрономич, хүлэмжийн аж ахуй, үрсэлгээ, агротехнологийн боловсролыг 5,000 гаруй хүнд олгож Монгол Улсад өрхийн аж ахуйг хөгжүүлэхэд хувь нэмрээ оруулж чадсан хөдөлмөрч багш юм. 
    “УРГАДАГ УУРХАЙ” санаачилгыг анхлан гаргасан.

    БОЛОВСРОЛ, МЭРГЭШСЭН БАЙДАЛ

    1972- 1982 он Сүхбаатар аймгийн 10 жилийн дунд сургууль

    1982- 1984 он ХААДС-ын малчин залуусын бэлтгэл анги

    1984- 1989 он ХААИС-д Агрономич

    1996 он ХААИС-д магистрийн зэрэг хамгаалсан

    2000 он ЮНЕСКО-гийн “Сурч амьдаръя” төслийн орон нутагт албан бус боловсролын багш бэлтгэх сургалт

    2000 он БСШУЯ-ны “Албан бус боловсролын төв”-д зайны сургалтын сургагч багш бэлтгэх сургалт

    2000- 2005 он Баянхонгор аймагт Албан бус боловсролын гэгээрлийн төвийг  бий болгоход албан бус боловсролын сумын арга зүйч багш, явуулын багш нарыг үе шаттайгаар бэлтгэх сургалтыг зохион байгуулсан.

    2005 он АДРА- Монгол ОУБ-ын “Хүнсний  аюулгүй байдлыг хангах нь” хөтөлбөрийн “Өрхийн тариалан” санаачлага төслийн сургагч багш бэлтгэх сургалт

    2013 он МСҮТ-ын ЧССХөтөлбөр боловсруулах сургагч багш бэлтгэх сургалт

    АЖЛЫН ТУРШЛАГА

    1989- 1990 онд Сүхбаатар аймгийн АДХГ Захиргаанд ерөнхий агрономич

    1990- 1994 онд  ШУА-ийн Ботаникийн хүрээлэнгийн харьяа Говийн Ашигт Ургамал Тарималжуулах Эрдэм шинжилгээний станцад Эрдэм шинжилгээний ажилтан

    1994- 1996 онд Баянхонгор аймгийн Ойн аж ахуйд ойн инженер

    1996- 2000 онд ШУА-ийн харьяа ГАУТЭШҮ-ийн станцад эрдэм шинжилгээний ажилтан

    2001- 2005 онд Баянхонгор аймгийн Боловсрол Соёлын төвд Албан бус боловсролын арга зүйч

    2004- 2009 онд Баян хонгор аймагт эрдэнэшишийн тариалан эрхэлж байсан.

    2005- 2009 онд Баянхонгор аймаг дахь АДРА- Монгол ОУБ-ын орон нутгийн ажилтан

    2009- 2017 онд “Хонгор Говь” ТББ-ын тэргүүн

    2011- 2017 онд “Асрал” ХХК-д Ерөнхий агрономич

    2018 оноос “Аз бут” ТББ-ийн тэргүүн

    ОЛОН УЛСЫН ТӨСӨЛ ХӨТӨЛБӨРТ ХАМТРАН АЖИЛЛАСАН ТУРШЛАГА

    2001- 2004 онд ЮНЕСКО- ийн хэрэгжүүлсэн “ Сурч амьдаръя” төслийн ажилтан

    2003 онд Английн хүүхдийг ивээх сангийн санхүүжилтээр “Хөдөлмөр- Боловсрол- Хүүхэд” төслийн удирдагч

    2008 онд НҮБ-ийн ДДБОС-гийн ЖТХ- ийн санхүүжилтээр “Урал чихэр өвсийг тарималжуулах” төслийн удирдагч

    2010 онд Байгаль Шинэчлэл төслийн уралдаанд оролцож “Урал чихэр өвсний тархац нөөцийг тогтоон нутгийн иргэдийн оролцоотойгоор хамгаалах” төслийн удирдагч

    2014- 2015 онд АНУ-ын Азийн сангийн “Байгаль орчныг хамгаалахад талуудын оролцоог нэмэгдүүлэх нь II” төслийн хүрээнд бичил уурхайгаар эвдэрсэн газрын техникийн болон биологийн нөхөн сэргээлийн аргачлал боловсруулахад биечлэн оролцож, нөхөн сэргээлтийн зөвлөх

    2014 онд Бичил уурхайгаар эвдэрсэн газрын техникийн болон биологийн нөхөн сэргээлтийг Баянхонгор аймгийн Жаргалант сум-5га, Галуут сум-5га, Баян-овоо сум-5га, Говь Алтай аймгийн Есөнбулаг сум- 30га, Сэлэнгэ аймгийн Мандал сум 3га, Дорноговь аймгийн Айраг суманд 10га-д хийлгэхэд биечлэн оролцсон.

    2015 онд Бичил уурхайгаар эвдэрсэн газрын техникийн болон биологийн нөхөн сэргээлтийг Өмнөговь аймгийн Гурван тэс сумын Нэмэхт ууланд 10га, Сэврэй суманд 10га талбайд аргачлалын дагуу гүйцэтгэсэн.

    2016 Азийн сангийн “Байгаль хамгаалахад талуудын оролцоог нэмэгдүүлэх нь II” төслийн хүрээнд Ногоон ажлын байр бий болгох төслийн зөвлөх. Төслийн хүрээнд, Ховд аймгийн Алтай суманд ”Нутгийн ургамлын үрийн бааз сан”-г 1га талбайд, Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сум, Өмнө говь аймгийн Гурван тэс суман тус тус нутгийн ургамлын үржүүлгийн 1га талбай бий болгосон.

    СУДАЛГААНЫ АЖИЛ

    “Үнэгэн сүүлхэй лидрийн агро- биологийн үндэс “дэд сэдэвт “Урал чихэр өвсний үндэсний ургац нэмэгдүүлэх нь“ дэд сэдэвт судалгааны ажлыг амжилттай гүйцэтгэсэн. Монгол орны урал чихэр өвсний нөөцийг шинэчлэн тогтоосон. Монгол орны модлог ургамлын үрийн генофондыг хамгаалах, ховор ховордсон ургамлын үрийн генофондыг хамгаалах чиглэлээр судалгааны ажлыг 28 жил хийсэн.

    Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл, бүтээл ном товхимол 10 гаруйг бичсэн. “Говийн ховор ховордсон ургамлыг нутагшуулан тарималжуулах“ дэд сэдэвт судалгааны ажлыг амжилттай гүйцэтгэн 58 ургамлын аргазүйг боловсруулан бичсэн.

    Баянхонгор аймгийн 2000- 2005 онд Албан бус боловсролын 6 хөтөлбөрийн судалгааг хийсэн.

    2014 онд Тэжээлийн ургамалын тариалан эрхлэх

    2016 онд Бичил уурхайн биологийн нөхөн сэргээлт хийх аргачлал боловсруулах

    2016 онд Монголын нөхцөлд хамгаалагдсан хөрсөнд жилийн дөрвөн улиралын турш тариалах боломжтой гүзээлзгэний сорт гаргах

    СУРГАЛТЫН ТУРШЛАГА

    Өвлийн хүлэмжний аж ахуй эрхлэх, барих, хүлэмжинд хүнсний ногоо тариалах арга аргачлалын талаар сургалт, экологийн боловсрол олгох телевизийн нэвтрүүлгүүдэд тогтмол оролцдог. Байгаль орчны чиглэлийн мэргэжлийн түр сургалт, зөвөлгөө тогтмол хийж ирсэн. Сүүлийн 1 жилийн хугацаанд мэргэшүүлэх болон түр сургалтанд оролцсон байгуулага, иргэдээс дурьдвал: JCS ОУБ, Дэлхийн зөн ОУБ, АДРА- Монгол ОУБ, НҮБ-ын дэргэдэх ЖТ хөтөлбөр, Оюу-толгой ХХК, Таван богд ХХК, Толгойт ТББ, Хан- уул дүүргийн нэгдсэн эмнэлэг, Өмнөговь аймаг, Баянхонгор аймаг, Сүхбаатар аймаг, Төв аймаг, Өвөрхангай аймаг, Дархан Уул аймаг, Баянгол дүүрэг, Налайх дүүргийн иргэд.

    2014 оны 4 сарын 10-с 5 сарын хугацаатайгаар ойжуулагч, цэцэрглэгч, хүлэмжийн аж ахуйн мэргэжил олгох сургалтыг явуулан 18 мэргэжилтэй ажилтан бэлтгэсэн.

    НЭН ХОВОР, ХОВОР УРГАМАЛ ТАРИМАЛЖУУЛСАН ТУРШЛАГА

    1990 онд Баянхонгор аймгийн Богд сумын нутаг дахь ШУА-ийн Говийн ашигт ургамал тарималжуулах Эрдэм шинжилгээний хүрээлэнгийн станцын ЭША С.Тунгалаг нь анх удаа хайрган хөрсөн дээр 58 ургамлыг тарималжуулан нутагшуулах ажлыг хийсэн.

    1990 онд анх удаа Урал чихэр өвсийг 3 дэд сэдвийн хүрээнд туршлага судалгааны ажлыг хийсэн. Өнөөгийн байдлаар 120га талбайд таримал Урал чихэр өвс ургаж байна.

    ГАВЪЯА ШАГНАЛ

    2005 онд Монгол Улсын Байгаль орчны тэргүүний ажилтан цол, тэмдэг

    2007 онд НҮБ-ын Махатма  Гандигийн нэрэмжит хүмүүнлэгийн шагналтан шагнал хүртсэн. (Хөдөөгийн иргэдийг боловсоржуулан амьжиргааг дээшлүүлэхэд оруулсан хувь нэмрийг үндэслэн)

    2016 онд МБОИЗ-ийн дээд шагнал “Ногоон од” цол тэмдэг

    2017 онд Төрийн дээд “Алтан гадас” одонгоор шагнуулсан

    tungaa_khongorgobi@yahoo.com

    https://www.facebook.com/agron…

  • Мөнхбадрахын МӨНГӨНЦЭЦЭГ- Монгол бүжиг судлаач, бүжиг дэглээч

    Монгол үндэсний бүжиг, бий биелгээг судалгаа, сургалтын шинэ түвшинд гаргаж ирсэн нэрт судлаач, бүжиг дэглээч. Хадны сүг зургийн судалгааг үндэсний бүжгийн хөдөлгөөний дэглэлтэнд оруулж ирсэн.

    СУИС-ийн БУС-ийн ахлах багш, бүжиг дэглээч, МУСТА, докторант
    “Натурдаанс” ХХК-ий захирал

    1971 оны 5 сарын 30- нд Улаанбаатар хотод төрсөн. 1979-1989 онд 75-р сургууль, 1989-1991 онд СГДунд сургуулийн бүжгийн багшийн анги, 1993-1997 онд СУИС-ийн бүжиг дэглээч, багшийн ангийг тус тус төгссөн. 2007 онд “Хадны зураглал дахь бүжиг дүрсэлгээ” сэдвээр урлаг судлалын ухааны Магистр зэрэг хамгаалсан. 2010 оноос СУИС-д докторантурт сурч байна. 

    АЖЛЫН МЭДЭЭЛЭЛ

    1984-1991 онд МҮЭСТО-ы “Хараацай” чуулга, 1997-1998 онд ДБ-ийн “Эрдэнэт” чуулгад бүжиг дэглээч багшаар, 1998-2000 онд СУИС-ийн Бүжгийн тэнхимд багш, 2000-2010 онд Австри улсын Вена хотын Оттакринг дээд сургуульд Ази бүжгийн багш, 2010 оноос Үндэсний дуу бүжгийн “Түмэн Эх” чуулгад бүжиг дэглээч багшаар, 2010 оноос одоог хүртэл СУИС-ийн ТДУС-ийн БУНТ-д МУБ-ийн багшаар ажиллаж байна. 

    1990 онд Цэнгээнт бүжгийн “Улаан сарнай” хамтлагийг үүсгэн байгуулалцсан, 1995 онд ХААИС-ийн дэргэд Цэнгээнт бүжгийн “Хатантуул” хамтлагийг үүсгэн байгуулсан, 2004 онд “Naturdance” мэргэжлийн бүжгийн студийг үүсгэн байгуулсан. СУИС-ийн БУС-ийн Монгол бүжиг, Монгол бүжгийн заах арга зүй, Монгол бүжгийн зохиомж хичээлүүдийг заадаг. 

    ЭРДЭМ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ АЖИЛ 

    2011 онд Голланд улсын Амстердам хотноо зохиогдсон “Beyond India” модерн бүжгийн сургалтанд оролцож “Хад, агуйн бүжиг дүрсэлгээ” сэдвээр постер илтгэл, – 2012 онд СУИС-ийн СИС-аас зохион байгуулсан “Соёл Судлалын Их Семинар”-т “Монголын соёлын түүх, онол, пратиктийн асуудал” сэдэвт семинарт “Хад агуйн зураглалаас бүжиг дүрсэлгээ” илтгэл, – 2013 онд ТДУС-иас зохион байгуулагдсан багш нарын эрдэм шинжилгээний хуралд “Тайзны монгол бүжгийг зөв хөгжүүлэх нь” илтгэл тавьж тусгай байр эзэлсэн, – 2015 онд БУС-иас зохион байгуулагдсан багш нарын эрдэм шинжилгээний хуралд “Монгол тойрон бүжиг” илтгэл,

    – 2013 онд АНУ-ийн элчин сайды яамтай хамтран “Хамтдаа бүжиглэе” орчин үеийн бүжгийн сургалтыг хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд болон мэргэжлийн бүжигчидэд дунд явуулав. Уран бүтээл.

    УРАН БҮТЭЭЛ
Ажиллах хугацаандаа 5 бүрэн хэмжээний бүжгэн жүжиг, 4 бэсрэг бүжгэн жүжиг,150 гаруй уран бүтээл болон концертийн бүжгүүдийг дэглэн найруулсан нь СУИС, ҮДБЭЧ, ХЦДБЧ, “Түмэн Эх” чуулга, “Сүлд” чуулга болон Дундговь, Дорноговь, Өвөрхангай, Увс, Төв, Баянхонгор аймгуудын театрын урын санд орж тайзнаа тоглогдсоор байна.

    ШАГНАЛ, УРАМШУУЛАЛ

    2004, 2011 онд Зууны манлай бүжиг дэглээч Ц.Сэвжидийн нэрэмжит мэргэжлийн Бүжиг-дэглээчдийн 3-р уралдаанд амжилттай оролцож хоёрол бүжгээр Тэргүүн байр, гурвал бүжгээр Тэргүүн байр, бүжиг дэглээч номинацид Тэргүүн байр тус тус эзэлсэн. Улаан-Үд хотод зохиогдсон Ази Номхон далайн орнуудын шилдэг бүжигчдийн “Венок дружбы” уралдаанд 2010 онд бүжигчин Номгонмаа “Нэгэн хүний явдал” гоцлол бүжгээр Тэргүүн байр, 2011 онд бүжигчин Ариунболд, “Торгууд эр”, “Тал нутаг”, бүжигчин Мөнгөнчимэг “Эх биелгээ”, “Бүсгүй” зэрэг М.Мөнгөнцэцэг багшийн дэглэсэн бүжгүүдээр Тэргүүн байр эзэлсэн. 2011 онд МУУГЗ Б.Алтанцэцэгийн нэрэмжит II уралдаанд Шилдэгийн шилдэг бүжиг дэглээч, багшаар шалгарсан. 2012 оны 2-р сард Новосибирск хотноо болсон ЮНЕСКО-оос зохион байгуулсан Бүжиг дэглээчдийн Олон Улсын уралдаанд Хүүхдийн төрөлд IV, Орчин үеийн бүжгийн төрөлд III, Ардын бүжгийн төрөлд II байр тус тус эзлэн ерөнхий оноогоор II байранд шалгарч Мөнгөн Нефертит цом авчирсан. 2012 оны 9-р сард ӨМӨЗО-ы Ордос хотноо болсон олон улсын ардын бүжгийн 3-р уралдаанд “Сугсраан донж”,”Аврага зээрд” бүжгүүд нь 3-р байр Хүрэл цом,”Домог биелгээ” бүжиг 2-р байр Мөнгөн цом, Бүжиг дэглээч Алтан цом хүртсэн. 2014 оны 6-р сард ОХУ-ын Тува улсын Кызыл хотноо болсон “Сердце Азий”олон улсын бүжгийн уралдаанд “Сугсраан донж”, “Домог биелгээ” бүжгүүдээр оролцож 2-р байр Мөнгөн цом хүртсэн. 2015 оны 3-р сард ОХУ-ын Буриад улсын Улаан-Үд хотноо олон улсын бүжиг дэглээчдийн 7-р уралдаанд “Шонхор биелгээ”, ”Домог биелгээ” бүжгүүдээр оролцож Тэргүүн байр эзэлсэн.

    https://www.facebook.com/mungu.munkh

  • Дашцэрэнгийн Эрдэнэбаатар- Сэтгэл судлаач

    Сэтгэл судлаач, “Ариусахуйн ертөнц” сэтгэлзүйн төвийн сэтгэл засалч эмч, ерөнхий эмч.

    https://www.facebook.com/erden…

  • Хандсүрэнгийн ХАТАНБААТАР- Оюуны спортыг Монгол улсад хөгжүүлэгч

    Монголын Оюун Ухааны Академийг үүсгэн байгуулагч, оюун ухааны спортын ОУ-ын шүүгч, Боловсролын тэргүүний ажилтан.

    Хатанбаатар нь 1982 онд Сэлэнгэ аймгийн Сүхбаатар хотод Хандсүрэнгийн том хүү болон мэндэлсэн. Ээж Цэцэгмаа нь эмч мэргэжилтэй. Нэг эмэгтэй дүүтэй. Сэлэнгэ аймгийн Сүхбаатар хотын 10 жилийн сургуульд 8-р анги төгсөтлөө сурч байгаад Дархан-Уул аймгийн Монгол-Туркийн хамтарсан дунд сургуульд суралцаж 2000 онд төгсөөд МУИС-ийн улс төр судлалын ангид элсэн орж хоёр жил суралцаж байгаад засгийн газар хоорондын тэтгэлгээр 2002-2008 онд  Турк улсын Газ Их Сургуульд эрх зүйч мэргэжлээр сурч төгсөн, 2008-2009 онд Турк улсын Анкара их сургуульд Хууль зүйн магистр хамгаалсан. Эрхзүйч мэргэжилтэй. 
    Турк улсад суралцаж байх хугацаандаа буюу 2007 оноос ой тогтоолт хөгжүүлэх талаарх мэдээллийг сонирхон судалж, өөрийн хичээл ном, амьдралдаа хэрэглэж эхэлснээр одоогийн Оюун ухааны академийг үүсгэн байгуулах эхлэл нь тавигдсан байна. Тэрээр 2009 онд сургуулиа төгсөж ирмэгцээ өөрийн судалж суралцсан ой тогтоолт хөгжүүлэх мэдлэг дээрээ тулгуурлан Монголын Оюун Ухааны академийг үүсгэн байгуулсан. Уг академи нь анх 2009 оны 10 сард “Оюуны хөгжил-Оюуны спортын төв” нэртэйгээр үүсгэн байгуулагдаж улмаар 2010 оны 9 сард академи болон өргөжиж нэрээ өөрчилсөн байна. Тус байгууллага нь үйл ажиллагааныхаа хүрээнд хувь хүний хөгжил тал дээр илүү анхаарч, хувьсан өөрчлөгдөж буй өөрчлөлтийн шинэ эрин зуунд дасан зохицож, манлайлах чадвар бүхий иргэдийг бэлтгэх үүднээс оюуны хөгжил, оюуны спортын олон талт сургалт, судалгааг түлхүү явуулдаг. Үүнд: Ой тогтоолт хөгжүүлэх аргачлалын цогц сургалт, цээжээр тоо бодох аргачлалын цогц сургалт, хурдан уншлага, рубик шоо, судоку, соробан сампин, англи хэлний өргөн хэрэглээний 2500 үг цээжлэх мөн оюуны зураглал гэх мэт олон төрлийн сургалт явуулдаг байна.

    Х.Хатанбаатар нь Турк улсын Гази их сургуулийг эрхзүйч мэргэжлээр төгссөн. Нийтийн удирдлагын магистр зэрэгтэй. Тэрээр 2006 оноос хурдан уншлага, ой тогтоолт, цээж бодолт зэрэг оюуны спортын олон төрлөөр хичээллэж олон улсын тэмцээнд эх орноо төлөөлөн оролцож байсан Монголын анхны тамирчин юм.

    2008 онд Турк улсын хурдан уншлагын аварга шалгаруулах анхны тэмцээндээ оролцож мөнгөн медалийн эзэн болсноос хойш оюуны спортын тэмцээнүүдээс нийт 12 медаль хүртжээ. Түүний гаргасан томоохон амжилтаас нь дурдвал 2011 оны Ой тогтоолтын насанд хүрэгчдийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнд оролцож мөнгөн медалийн болзол хангасан юм.

    Х.Хатанбаатар нь Монгол хүний оюуны потенциалыг дэлхийд таниулах хүсэл мөрөөдөлтэйгөөр академиа 2010 онд байгуулсан ба өнөөдөр гар нийлсэн хамт олны хичээл зүтгэл, мэриймтгий суралцагчид болон тэдний гэр бүлийн дэмжлэгээр Монгол Улс оюуны спортын зарим төрлөөр дэлхийд чанараараа нэгдүгээрт бичигдэж эх орноо олон улсад амжилттайгаар сурталчилсаар байна.

    Гаргасан амжилтууд
    • 2008 оны Турк улсын “Ой Тогтоолт болон Түргэн Уншлагын Аварга Шалгаруулах Тэмцээн”-д мөнгөн медаль
    • 2008 оны Цээж бодолтын ДАШТэмцээнд 8-р байр
    • 2010 оны Цээж бодолтын ДАШТэмцээнд 11-р байр
    • 2011 оны 20 дахь удаагийн дэлхийн аваргын ой тогтоолтын тэмцээнд “Хөзрийн дараалал цээжлэх” төрөлд 4-р байр, “Дуут цифр”-ийн төрөлд 7-р байр
    • 2012 оны 9-р сарын 30-наас 10-р сарын 1-ний  хооронд ХБНГУ-ын Гизен хотод “Цээж бодолт”-ын Дэлхийн Аварга шалгаруулах тэмцээнд 6-р байр
    • “MEMORIAD 2012” Оюуны олимпийн “Нэр зүс, царай цээжлэх” төрөлд 8-р байр
    • 2012 оны Спортын салбарын оны шилдэг “Алтан сарнай-2012”-ын эзэн
    • “MEMORIAD 2013” тэмцээний “Нэр зүс, царай цээжлэх” төрөлд 5-р байр
    • Турк улсад зохион байгуулагдсан “Хөзөр цээжлэх” төрөлд 5-р байр
    • Турк улсад зохион байгуулагдсан “Фото уншлага” төрөлд мөнгөн медаль

    Монголын Оюун Ухааны Академи

    Монгол эх орны маань ирээдүй болсон хүүхэд бүр оюунлаг, ёс суртахуунтай, эх оронч, бүтээлч сэтгэлгээтэй болж төлөвшинө гэдэгт Монголын Оюун Ухааны Академийн хамт олон бид бат итгэлтэй байдаг. Тиймээс Монгол хүний оюуны чадамжийг хөгжүүлэх замаар Монгол улсын хөгжил дэвшилд иргэн бүрийн оролцоог нэмэгдүүлэх, оюуны спортыг эх орондоо хөгжүүлж дэлхийд үнэлэгдэх оюуны спортын тамирчдыг бэлтгэнэ гэсэн эрхэм зорилготойгоор 2010 оноос эрчимтэй үйл ажиллагаагаа явуулсаар ирлээ.

    Сургалтыг мэргэжлийн өндөр чадвартай, мэдлэгээ бусдад хуваалцах мэдрэмжтэй шилдэг залуу багш нараар шинжлэх ухааны үндэслэлтэй, онол практикийг хослуулсан суралцагч төвтэй сургалтыг чанарын өндөр түвшинд зохион байгуулж оюуны онцгой чадваруудыг эзэмшүүлж байна. 

    Бид эрхэм зорилгынхоо хүрээнд дотооддоо оюуны спортын 94 тэмцээнийг амжилттай зохион байгуулж давтагдсан тоогоор 11,000 гаруй тамирчдыг хамруулан Америк, Англи, Герман, Хятад, Хонг Конг, Тайван, Малайз, Турк, Энэтхэг, Филиппин, Швед, Сингапур, Австри, Япон, Солонгос, Казакстан, Киргиз, Индонези зэрэг дэлхийн 20 гаруй улсад зохиогдсон 55 тэмцээнд тамирчдаа бэлтгэн оролцуулж ой тогтоолт, цээж бодолт, рубик шоо, хурдан уншлага, спорт өрөлтөөр олон улсын, дэлхийн, оюуны олимп зэрэг томоохон тэмцээний аваргуудтай болж нийтдээ 78 цом, 1004 медалийг хүртэн эх орноо олон улсад амжилттай сурталчлан оюуны спортын дэлхийн чансаанд Монголын баг тамирчид тэргүүлсээр байна. Тухайлбал, дэлхийн ой тогтоолтын спортын нас насны ангилалын 54 дээд амжилтын 30-ыг нь манай тамирчид эзэмшиж байна. Мөн 2018 оны Геннисийн номонд 3 тамирчин маань бүртгэгдээд байгаа бөгөөд Саяхан Индонези улсын Бали аралд зохион байгуулагдсан Ази тивийн аварга шалгаруулах нээлттэй тэмцээнд манай баг тамирчид Ази тивийн 3 дахь удаагийн аварга болж чадсан бахархам амжилтуудыг нэрлэмээр байна.

    Ярилцлага унших
    https://mastermind.mn/

  • Энэбишийн БАЯРМАА | Сэтгэл судлаач, сургагч багш

    Сэтгэл судлаач, байгууллагын сэтгэлзүйн сургагч багш. Англи, солонгос хэлтэй. 

    Нийгэм, сэтгэл судлалын дээд сургуулийн сэтгэл зүйн тэнхмийн багш; 

    МУИС-ийн сэтгүүлзүй, МУБИС- ийн англи хэл судлал, Солонгосын Чуннам их сургууль, Нийгэм сэтгэл судлалын дээд сургуулийг сэтгэл судлалаар дүүргэсэн.

    Байгууллага, хамт олонд зориулан “Ажлын байрны стрессийг даван туулах, баг хамт олонтойгоо ойлголцох, хамт олны уур амьсгалыг сайжруулах, харилцааны зөрчлийг удирдах, аз жаргалын мэдрэмжээ дээшлүүлэх, өөртөө итгэлтэй байдлаа эргүүлэн олж авах, гэр бүлийн сэтгэлзүй” сэдвээр багц лекц, сургалтыг системтэйгээр зохион байгуулдаг.

    Тэрээр өөрийн амьдралд тулгарсан хүнд хэцүү өвчин, эмгэгийг эдгээх, даван туулах зорилгоор сэтгэл заслын нарийн судалгааны чиглэлрүү орж, сэтгэл судлалын зарим онолыг өөрийн биеэр мэдрээд туулж яваа маш өвөрмөц намтартай сэтгэл судлаач юм.

    “Амжилтын төлөвлөгөө” 2009, “Ухаалаг сонголт” 2009, “Хайр” 2013, “Анзаарч чадвал амьдрал сайхан” 2013, “Сэтгэл хөдлөлөө жолоодох урлаг” 2018, “Одоо цагт амьдрах урлаг” 2018, “Хүсэл мөрөөдөлдөө хүрэх дөт зам” 2018, “Мэргэжил сонголт таны амьдралыг шийднэ” 2019, “Өөртөө итгэлтэй болох сэтгэл зүйн нууц арга” 2019, “Нийтлэг тохиох өвчний сэтгэл зүйн шалтгаан” 2019, “Салалтын дараах сэтгэл зүйн тусламж” 2019 зэрэг хувь хүний хөгжил, сэтгэл судлалын 11 ном эрхлэн хэвлүүлж хэд хэдэн ном нь бестеллер болж олон мянган уншигчдын амьдралд өөрчлөлтийг авчирч чадсан. Монгол Улсдаа төдийгүй Өвөр Монголд сургалтаа зохион байгуулж, номоо хэвлүүлж 20,000 гаруй хүнд хүргэсэн.

    БОЛОВСРОЛЫН МЭДЭЭЛЭЛ

    2019 онд Нийгэм сэтгэл судлалын дээд сургууль, Сэтгэл судлал;

    2013 онд Солонгосын Чуннам их сургууль, Сэтгэл судлал;

    2012 онд Солонгосын Хансэй их сургууль, Солонгос хэл;

    2011 онд Удирдлагын академи, Бизнесийн удирдлага;

    2010 онд МУБИС, Англи хэл судлалын магистр;

    2008 онд МУИС, Сэтгүүл зүйн баклавр;

    АЖЛЫН ТУРШЛАГА

    2019 оноос Career Code сургалтын төвийн сургагч багш;

    2019 оноос Нийгэм сэтгэл судлалын дээд сургуулийн багш;

    2018 оноос Хүний хөгжил, сэтгэлзүйн Uram.mn үүсгэн байгуулагч;

    2012 оноос Өрхийн үйлдвэрлэл сэтгүүлийн орлогч эрхлэгч;

    2011- 2012 Сантис боловсролын төвд Англи хэлний багш;

    2003- 2006 онд МҮОНТВ, ТВ9 телевизийн сэтгүүлч, хөтлөгч;

    НОМ, БҮТЭЭЛ

    2019 он Өөртөө итгэлтэй болох сэтгэл зүйн нууц арга;

    2019 он Нийтлэг тохиох өвчний сэтгэл зүйн шалтгаан;

    2019 он Салалтын дараах сэтгэл зүйн тусламж;

    2019 он Мэргэжил сонголт таны амьдралыг шийднэ;

    2018 он Сэтгэл хөдлөлөө жолоодох урлаг;

    2018 он Одоо цагт амьдрах урлаг;

    2018 он Хүсэл мөрөөдөлдөө хүрэх дөт зам;

    2013 он Анзаарч чадвал амьдрал сайхан (Хэ Миний бүтээлийн орчуулга);

    2013 он “Хайр” сургамжит өгүүллэгийн эмхтгэл;

    2009 он Амжилтын төлөвлөгөө (Брайан Трейсигийн бүтээлийн орчуулга);

    2009 он “Ухаалаг сонголт” Хувь хүний хөгжлийн шилдэг бүтээлийн чуулган;

    Ярилцлага унших

  • Ж.НЯМСҮРЭН- НЯГТЛАН БОДОХЫН АМЬД ТҮҮХ

    Ж. Нямсүрэн- НЯГТЛАН БОДОХЫН АМЬД ТҮҮХ САНХҮҮГИЙН СУРГУУЛИЙН НАЙРААГҮЙ БАГШ

    /Монгол Улсын Ардын Багш, Мэргэшсэн Нягтлан Бодогч,

    СЭЗДС-ын професор, зөвлөх багш/ Нягтлан бодох бүртгэлийн салбараас төрсөн анхны Ардын багш Ж.Нямсүрэн

    Хөвсгөл аймгийн Баянзүрх сумын уултай, устай, өндөрлөг газар төрж өссөн хүн. 1951 онд Улаанбаатар хотын Санхүү эдийн засгийн техникумд сурахаар хотод орж ирж билээ. 1955 онд сургуулиа онц дүнтэй төгссөн. Тухайн үед багшийн мэргэжилтэй, дээд боловсролтой боловсон хүчин дутмаг байсан учир онц төгссөн гэдэг үзүүлэлтээр надад сургуульдаа багшлах санал тавьсан юм. Удалгүй Сангийн сайд тушаал гаргаж, 1955 оны намраас сургуульдаа нягтлан бодох бүртгэлийн багшаар томилогдон ажилласан. Түүнээс хойш тасралтгүй60 орчим жил сургуульдаа багш, хичээлийн эрхлэгч, тэнхимийн эрхлэгч, орлогч захирал зэрэг албан тушаал хашлаа. Боловсролын салбарт 60 жил ажиллаж 2016 онд тэтгэвэртээ гарсан.

    Үгүүлсэн нь: 

    Манай улс 1920- иод оны дунд үе хүртэл системтэй бүртгэл нэгдсэн тайлан балансгүй гар тэмдэглэл төдий бүртгэлтэй байснаас нягтлан бодогч гэдэг мэргэжлийн нэрийг ч хэрэглэдэггүй байжээ. 1921 оны ардын хувьсгалын дараах үеэс Зөвлөлт Холбоот улсын мэргэжилтнүүдийн туслалцаатайгаар бүртгэлийн материал- ордерийн системийг нэвтрүүлж, 1960- аад оны дунд үе хүртэл хэрэглэсэн билээ.

    Үйлдвэр хөдөө аж ахуй, барилга тээвэр зэрэг аж ахуйн салбарууд шинээр байгуулагдаж улс ардын аж ахуй эрчимтэй хөгжиж байсан 1960- аад оноос бүртгэлийн журнал, ордерийн систем шинээр нэвтэрч эхэлсэн үеэс миний бие санхүү бүртгэлийн ажилтай холбогдсон юм. Санхүү эдийн засгийн дээд сургуульд 50 гаруй жил, Мэргэшсэн Нягтлан Бодогчдын Институтыг үүсгэн байгуулалцаж 10 гаруй жил ажиллах хугацаанд нягтлан бодох бүртгэлийн шинэ системийг нэвтрүүлэх, боловсронгуй болгох үйл хэрэгт идэвхтэй ажиллаж ирсэн билээ. Аж ахуйн салбарууд өргөжин хөгжих тутам бүртгэлийн ажил улам нүсэр болж нягтлан бодогчид улирал, жилийн тайлангаа гаргахын тулд анхны баримт, журналуудаа ачиж авчран хотод сууж гаргах нь ердийн үзэгдэл болсон байлаа. Иймд нүсэр, хүнд байдлыг хөнгөвчлөх арга гол арга зам нь бүртгэлийг механикжуулах явдал гэж үзэж санхүү эдийн засгийн техникумд бүртгэл механикжуулах кабинет, сангийн яамны харьяанд бүртгэлийн машинт станц байгуулж салбарын яамд өөрсдийн шугамаар бололцоотой арга хэмжээ авч байсан билээ.

    1955 онд Санхүү- Эдийн засгийн техникумыг төгссөнөөс хойш 60 шахам жил нягтлан бодох бүтгэлийн салбартай ажил амьдралаа холбоод энэ салбарынхаа хөгжилд өчүүхэн хувь нэмрээ оруулахыг хичээн зүтгэсээр л байна.

    Энэ хугацаанд нягтлан бодох бүртгэлийн үндэс, аж үйлдвэрийн газрын нягтлан бодох бүртгэл, аж ахуйн үйл ажиллагааны шинжилгээ, санхүү зээл зэрэг хичээлийг зааж байлаа. Хичээл заасан шавь нар давхардсан тоогоор 10 шахам мянга болжээ.

    Эдийн засгийн коллеж 1997 онд Санхүү Эдийн Засгийн Дээд Сургууль болж зохион байгуулагдсанаас хойш багш, зөвлөх багшаар одоо хүртэл ажиллаж байна. 1976 онд өөрийн хайрлаж хүндэлж явдаг, нягтлан бодох бүртгэлийн мэргэжлийн анхны гавьяат багш, доцент Ч.Түмэнтэй хамтран аж үйлдвэрийн газрын нягтлан бүртгэлийн сурах бичиг, санхүү- эдийн засгийн дээд сургуулийн нягтлан бодох бүртгэлийн тэнхимийн ахлах багш, мэргэшсэн нягтлан бодогч охин Н.Шинэ- Өлзийтэй хамтран нягтлан бодох бүртгэлийн үндэс хичээлийн сурах бичгийг зохиож 2000- 2012 он хүртэл 3 удаа засварлан хэвлүүлэв. Мөн нягтлан бодох бүртгэлийн хуулийн төсөл боловсруулах, мэргэшсэн нягтлан бодогчдын үндэсний нийгэмлэгийг байгуулах, мэргэшсэн нягтлан бодогчийн эрх олгох, аудитын байгууллага бий болгох, Мэргэшсэн Нягтлан Бодогчдын Институтыг байгуулах зэрэг ажилд гар бие оролцож нягтлан бодох бүртгэлийн салбараа хөгжүүлэхийн төлөө сэтгэл зүрхээ зориулан явна.

    Монгол улс зах зээлд шилжсэн эхний үед 1993 онд нягтлан бодох бүртгэлийн хууль батлагдсанаар нягтлан бодох бүртгэлийг олон улсын стандартад нийцүүлэн хөтлөх эрх зүйн үндэс бүрдсэн юм. 1990-ээд оны дундаас эхлэн нягтлан бодох бүртгэлийн програм нэвтэрч одоо томоохон аж ахуйн нэгжүүд програм ашиглаж бүртгэл хөтөлж тайлан гаргадаг болсон нь нягтлан бодогчдын хөдөлмөрийн бүтээмжийг дээшлүүлсэн шинэ дэвшил болж байлаа.

    Харин мэдээллийн технологийн салбарын асар хурдан хөгжлийн үр дүнд бүртгэлийн програмын дараагийн үе онлайн програм гарч ирж байгаа нь нэн талархалтай зүйл юм. Энэ програмыг боловсруулж байгаа “Нью Медиа Технологи”-ийн багийн хамт олонд талархал илэрхийлье.

    Эрхэт Онлайн Санхүүгийн Програм нь өмнөх үеийн програмуудын адил худалдан авч суурилуулж, биет бус хөрөнгөнд бүртгэхгүй, компанитай байгуулсан гэрээний дагуу үйлчилгээний төлбөрөө төлж эрхээ нээлгээд програмаа шууд ашиглах боломжтой, нэгэнт компьютерт суурилуулаагүй тул эвдрэл саатал, мэдээллээ хулгайд алдах гэх мэт эрсдэлгүй байх зэрэг дэвшилтэй олон давуу талтай юм.

    Иймд энэхүү шинэ дэвшилттэй Эрхэт Онлайн Санхүүгийн Програмыг олон мянган мэргэшсэн нягтлан бодогчид хошуучлан, бололцоотой аж ахуйн нэгжүүд өргөнөөр авч хэрэглэхийг уриалж байна.

    Нягтлан бодох бүртгэлийн салбарт ажиллаж байгаа мэргэжил нэгт нөхдүүд, шавь нарийнхаа зовлонг мэдэхээс илүү мэдэхийн хувьд тэдэнд тулгардаг бэрхшээлийг нэг мөр шийдэхийг зорьж ЭРХЭТ програмыг бүтээхэд анхнаас нь зөвлөж, ажилласан юм. Энэ програм нь Ахмад санхүүчдийн туршлага- Шинэ үеийн дэвшилтэт технологийн шийдлийг хослуулан бүтээсэн учир та бүхний ажил амьдралд шинэ дэвшлүүдийг авчирна гэдэгт итгэлтэй байна.

    Тиймээс та бүхнийг ЭРХЭТ програмыг судалж, хэрэглээндээ нэвтрүүлээрэй гэж зөвлөж байна. Мөн та бүхэн  онлайн санхүүгийн програмыг хөгжүүлэхэд өөрсдийн санал бодлоо ирүүлж хамтран сайжруулахыг хүсье.

    Ж. Нямсүрэн /Монгол Улсын Ардын Багш, Мэргэшсэн Нягтлан Бодогч,

    СЭЗДС-ын професор, зөвлөх багш/


    ЯРИЛЦЛАГА УНШИХ: 

    Нягтлан бодох бүртгэлийн салбараас төрсөн анхны Ардын багш Ж.Нямсүрэнтэй ярилцлаа. Хүүхэд залуус мэргэжлээ сонгож буй энэ цагт түүний ярилцлага хэрэг болох биз ээ.

    -Та багш хэмээх эрхэм мэргэжлийг хэдэн онд эзэмшсэн бэ?

    -Би Хөвсгөл аймгийн Баянзүрх сумын уултай, устай, өндөрлөг газар төрж өссөн хүн. 1951 онд Улаанбаатар хотын Санхүү эдийн засгийн техникумд сурахаар хотод орж ирж билээ. 1955 онд сургуулиа онц дүнтэй төгссөн. Тухайн үед багшийн мэргэжилтэй, дээд боловсролтой боловсон хүчин дутмаг байсан учир онц төгссөн гэдэг үзүүлэлтээр надад сургуульдаа багшлах санал тавьсан юм. Удалгүй Сангийн сайд тушаал гаргаж, 1955 оны намраас сургуульдаа нягтлан бодох бүртгэлийн багшаар томилогдон ажилласан. Түүнээс хойш тасралтгүй60 орчим жил сургуульдаа багш, хичээлийн эрхлэгч, тэнхимийн эрхлэгч, орлогч захирал зэрэг албан тушаал хашлаа. Боловсролын салбарт 60 жил ажилласан би өнгөрсөн оны намар өндөр настны тэтгэвэртээ суусан.

    -Нягтлан бодох бүртгэлийн чиглэлээр Ардын багш болсон анхны хүн нь та юм байна. Хэдэн онд энэхүү алдрын эзэн болов?

    -2014 онд Ардын хувьсгалын 93 жилийн ой, Санхүү эдийн засгийн дээд сургуулийн 90 жилийн ой давхацсан онцлог үед Ерөнхийлөгчийн зарлигаар Ардын багш цол хүртсэн. Нягтлан бодох бүртгэлийн салбараас Монгол Улсад анхны Ардын багш цол хүртсэнээрээ бахархаж явдаг.

    -Энэ салбарт ажиллах хугацаандаа олон шавьтай болсон байх. Тэднээс улс эх орондоо ихийг бүтээж яваа хүн олон байгаа болов уу?

    -Давхардсан тоогоор10 мянга орчим оюутанд хичээл заасан статистик мэдээ сургуулийн тайлангаар гарсан. Үүнд улс нийгэм, төрд мэргэжлээрээ зүтгэж алдрын зэрэгт хүрсэн олны танил хүн олон бий. Тухайлбал, УИХ-ын гишүүн, Сангийн сайд асан А.Базархүү, Д.Даваасамбуу, гавьяат эдийн засагч, доктор профессор Л.Дондог, гавьяат эдийн засагч Б.Осоргарав, Р.Батжаргал, дархан аварга, Хөдөлмөрийн баатар Ж.Мөнхбат, Улсын ерөнхий аудитор байсан Л.Жавзмаа гээд тоочоод баршгүй.

    -Хэдийгээр гавьяаны амралтад гарсан ч нягтлан бодох бүртгэлийн салбарынхан танаас зөвлөгөө авахаар ирдэг байх?

    -Мэргэжил нэгт нөхөд, шавь нар ирж зөвлөгөө авахаас гадна төрийн, төрийн бус байгууллагын шугамаар янз бүрийн ажилд оролцох л юм. Монголын мэргэшсэн нягтлан бодогчдын институт, Нягтлан бодох бүртгэлийн хүрээлэн гэсэн байгууллага байдаг л даа. Эдгээр байгууллага зохион байгуулж буй янз бүрийн арга хэмжээндээ намайг урьж оролцуулдаг. Үүнд нь би баяртай, сэтгэл өөдрөг явдаг юм. Манай аж ахуйн нэгжүүдийн дийлэнх нь жижиг байна. Тэдгээр байгууллага болгон нягтлан бодогчтой байх ёстой. Гэтэл байгуулагдаад удаагүй, санхүүгийн талаар бэхжиж чадаагүй жижиг аж ахуйн нэгж нягтлан бодох бүртгэл хөтлөхдөө мэргэжлийн бус хүнийг ажиллуулснаас татвараа зөв тооцож чадахгүй байх тохиолдол гардаг. Тэгэхээр эдгээр хүмүүст туслах зорилгоор бид нягтлан бодох бүртгэлийн анхан шатны мэдлэг эзэмшүүлэх сургалт явуулдаг. Түүнд нь би хичээл зааж байна.

    -Нягтлан бодох бүртгэлийн мэргэжлийг олон хүн эзэмшдэг ч ажлын байр хомс, дээр нь боловсон хүчин ажил олгогчдын шаардлагыг хангадаггүй гэж ярих юм. Боловсролын салбарт олон жил ажилласан хүний хувьд энэ талаар ямар бодолтой явдгаа хуваалцана уу?

    -Монгол Улсад боловсон хүчин бэлтгэж буй 100 гаруй их, дээд сургуулийн ихэнх нь нягтлан бодох бүртгэлийн ангитай. Уг нь энэ мэргэжил хамгийн хүртээмжтэй. Энэ эрэлт хэрэгцээтэй байдлыг харгалзаад хувийн сургуулиуд ч гэсэн нягтлан бодох бүртгэлийн ангитай болсон. Цөөхөн оюутантай, ганц нэг мэргэжлийн ангитай сургуулиуд орон тооны хүрэлцээ нь төдий л сайн биш байна. Түүнээс шалтгаалаад тэндээс гарч байгаа төгсөгчид чанарын шаардлага хангахгүй байх тохиолдол амьдралд байна. Тийм учраас аж ахуйн нэгж байгууллагууд нягтлан бодогчийн орон тоо зарлахдаа тодорхой шаардлага тавьдаг болжээ. Нягтлан бодох мэргэжлээр МУИС, СЭЗДС, ХААИС, “Мандах бүртгэл” дээд сургууль гэх мэт айргийн тавд багтах сургууль нэрлэгдэж байгаа юм. Нягтлан бодогч мэргэжилтэй, дипломтой хүн олон бий. Арай чанартай сургууль гэдгийг нь харгалзаад нэр заах болж. Түүгээр ч барахгүй“Мэргэшсэн зэрэгтэй нягтлан бодогчийг ажилд авна” гэж зарладаг болсон байна. Энэ бол нийгмийн шаардлага. Аж ахуйн нэгж, байгууллага бэхжиж томрох тусам бүртгэл тооцооны ажил маш нарийн байх ёстой. Тэгэхээр энэ шаардлагад нийцүүлж сургалтын төлөвлөгөө гаргахдаа багш нарын заах арга зүй, ур чадварыг дээшлүүлэх тал дээр боловсролын болон энэ чиглэлийн төрийн бус байгууллага анхаарал хандуулах хэрэгтэй гэж боддог.

    -Та дээр хэд хэдэн сургууль нэрлэлээ. Тэгэхээр сургуулийг ямар үзүүлэлтээр чанартай гэж тодорхойлоод байна вэ?

    -Нягтлан бодох бүртгэлийн улсын олимпиад болдог. Энэ уралдаанд оролцож байгаа байдлаар сургуулийн чанарыг тандаж, мэдэж болно. Нягтлан бодогч бэлтгэдэг мөртлөө олимпиадад оюутан нь оролцохгүй байгаа сургууль асуудалтай. Нөгөө талаар ажил олгогчид сургуулийн нэр заана гэдэг нь ямар ч гэсэн тэдгээр сургуулийг төгссөн хүн мэдлэг чадвар сайтай гэдгийг мэдэж буй хэрэг. Энэ бол сургуулиудын чанарын үзүүлэлт шүү. Мэдээж сайн гэж нэр дурдсан сургуульд тааруухан оюутан байгаа. Эсрэгээрээ хувийн сургуульд сайн нягтлан бодогч болох хүн байгааг ч үгүйсгэх аргагүй.

    -Таны боловсрол эзэмшиж байсан үетэй харьцуулахад өнөөдрийн тогтолцоо өөр болсон. Гэхдээ тэр үеийн боловсролын тогтолцооноос авч, амьдралд хэрэгжүүлэх зүйл олон байдаг?

    -Аливаа зүйл хоёр талтай байдаг болохоор социализмын үеэс уламжлуулан хэрэгжүүлэх ёстой зүйл байна. Мөн амьдралын шаардлагаар нийгмийн хөгжлийн дагуу гээгдэх юм ч бий. Одоо шилжин орж байгаа зах зээлийн нийгэмд ч сайн, муу анхаарууштай зүйл байгааг алийг нь хэлж барах вэ дээ. Гэхдээ сайн тал нь илүү байлгүй яахав. Сургалтын чанарыг дээшлүүлэхэд юуны өмнө их, дээд сургуулийн мэргэжлийн багш нарын мэдлэг чадвар, дадлагыг дээшлүүлэх хэрэгтэй. Оюутнаасаа ялгарахгүй залуу багш нар ажиллах нь элбэг болжээ. Эдгээр багш нарын мэргэжлийн боловсролын онолын төвшин өндөр байгаа. Харин амьдралаас авсан дадлага дутмагаас залуу багш ярих онолын мэдлэгтэй ч дадлагын талаар учир дутагдалтай байна. Оюутны дадлагыг социализмын үед салбарын яам, газрын тушаал гаргаад харьяа байгууллагуудад нь хуваарилаад хийлгэдэг байсан. Одоо тийм зүйл алга. Ихэнх компани“нууц” гээд оюутнуудад нарийн зүйлээ үзүүлдэггүй болж. Үүнээс болоод оюутнууд сурч байх хугацаандаа амьдралд тохиолддог бодит зүйлийг нүдээр үзэж, мэдэрч дадлагажих явдал учир дутагдалтай байна. Нягтлан бодохын ажил маш нарийн шүү дээ. Нэг мөнгө зөрүүлэхгүй л хийх ёстой ажил. Гэтэл нягтлан бодогч мөртлөө нэг мөнгөний талаар ойлголтгүй байна. Ийм хүмүүс мэргэжлийнхээ мөн чанарыг ойлгоогүй л гэсэн үг. Энэ мэргэжлийн мөн чанар нь хүссэн хүсээгүй нэг мөнгөн дээр л тогтдог. Учир нь өнөө цагт улс орны нийгмийн нийт бүтээгдэхүүнийг бий болгож буй салбар нь хувийн аж ахуй гэх болж. Хувийн аж ахуй нэг мөнгийг өөд татаж хямгадаж байж л өсч өндийхгүй бол хөрөнгө санхүү арвижихгүй. Үүнээс болоод улсын хөрөнгө дээшлэхгүй шүү дээ. Улсын сан өсөхгүй бол улс нийгэм эрчимтэй хөгжиж чадахгүй гэсэн үг.

    -Сүүлийн үед хүүхдүүд эзэмшихээр сонгох гэж байгаа мэргэжлийнхээ мөн чанарыг ойлгохгүй байна гэх шүүмжлэл их гарах болж. Нягтлан бодох бүртгэлийн чиглэлээр боловсон хүчин бэлтгэдэг хүний хувьд энэ тал дээр ямар бодолтой явдаг вэ?

    -Хүн бүр нягтлан бодогч, эдийн засагч болж чадахгүй. Гэхдээ ямар ч хүн хүссэн хүсээгүй санхүүгийн тооцоонд орно шүү дээ. Ингэж бүх хүн тодорхой хэмжээнд тоо боддог бол санхүүгийн хүн тэднээс гишгүүр өндөр, илүү мэргэшсэн байх хэрэгтэй. Тэр утгаараа аж ахуй эрхлэн хөтлөх ажлыг гардан зохион байгуулагч нь эдийн засагч, нягтлан бодогч байдаг. Тийм учраас мэргэжлийн мөн чанарыг сайтар ойлгож байж сайн нягтлан бодогч, эдийн засагч болно. Оюутнуудыг ажиглахад нягтлан бодогч болно гэж дарвиж ороод жил хүрэхгүй ангиа сольдог нь олон байна. Тиймээс хүүхдүүдийг мэргэжлээ зөв сонгоход эцэг эхийн оролцоо чухал. Мэргэжил сонгоно гэдэг хувийн асуудал ч нийгмийн чухал үзүүлэлт шүү дээ. Мэргэжлээ зөв сонгосон хүн сайхан амьдарна, тэр хэмжээгээрээ улс нийгмийн ажилд бодитой хувь нэмэр оруулна.

    -Та ном сонин их уншдаг гэсэн. Ер нь чөлөөт цагаараа өөр юу хийдэг вэ?

    -Ном сонин л их унших юм даа. /инээв/ Өөрийгөө тэтгэвэрт гарлаа гэж сул тавилгүй нийгмийн хөгжилтэй зэрэгцэн юм үзэж сонсохсон гэсэн эрмэлзэл байсаар байна. Мөн амьдрал ахуйгаа өөд татаж эрүүл байхыг чухалчилж байна. Гэр бүлийн хүнтэйгээ хотоос зайдуу Бэлхэд амьдраад10 орчим жил боллоо. Бид жимсний голдуу 200 гаруй мод бут, 20 орчим нэр төрлийн хүнсний ногоо тарьж гэр бүлийн хэрэгцээгээ хангаж байна. Үүний зэрэгцээ мэргэжлийнхээ талаар ном гаргах бодолтой явна.

    -Энэ зун нутаг руугаа явах уу?

    -Би 2001 онд Монгол Улсын гавьяат багш болсон. Миний энэ амжилтыг үнэлж Хөвсгөл аймгийн Баянзүрх сумын ерөнхий боловсролын сургуулийг аймгийн Иргэдийн төлөөлөгчдийн хурлын шийдвэрээр миний нэрэмжит болгосон юм. Сургуулийн барилгын ажил энэ жил дуусна. Тиймээс энэ зун нутаг руугаа явна даа. Би сумандаа багшилж байгаагүй ч орон нутгийн удирдлагууд маань аймгийнхаа хүнийг хаана, юу хийж байгааг сайн мэддэг юм байна. Энэ дашрамд сумын удирдлага, сургуулийн хамт олон, нутгийн зон олондоо байнга баярлаж явдгаа хэлье.

    Б.Сэлэнгэ

      •  

        •  

        •  

        •  

        •  

      •  

      • Манай сайт таалагдсан бол лайк дараарай 

      АНХААРУУЛГА: Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд unen.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. Манай сайт ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул Та сэтгэгдэл бичихдээ бусдын эрх ашгийг хүндэтгэн үзнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. 

      СЭТГЭГДЭЛ ҮЛДЭЭХ

      ИЛГЭЭХ 

      СЭТГЭГДЭЛ (0)