Category: human-development

Мөнгө, эрх мэдэл, албан тушаал, баян тансаг амьдрал гэж хариулах хүний тоо цөөрч, харин “харанхуй мунхаг сэтгэлийг ухаарал гэгээрлээр дүүрэн болгож өөрчлөх” хэмээн хариулах хүмүүсийн тоо нэмэгдэж байна. Цаашдаа нэмэгдэх ч болно. Орчин үеийн эрчим хүний мэдээллийн анагаах ухаан нь хүн бол Бие махбод-Сэтгэл-Оюун ухааны нийлмэл цогцос мөн гэж тодорхойлж байна. Энэ нь хүн бол зөвхөн махан биеэс бус нарийн бие болох Ухамсар, Оюун ухааны биетэй байдаг гэсэн үг.

      Хүний нарийн биесийн өвчлөл нь махан биен дээр илэрч гардаг. Тэгэхээр шалтгаан нь нарийн биеийн өвчлөл байх нь. Шалтгааныг эмчлэхгүйгээр өвчнийг хэзээ ч бүрэн эмчилж чадахгүй. Түр зуур бол харин болно. ДОХ, Эбола, Сахарын шижин, Эпилепси, Хорт хавдарууд, Цочмог хурц уушигны үрэвсэл эдгээрийг ямар ч хүчтэй эм, ямар ч мундаг эмч эмчилж дийлэхгүй л байна.

      Бидний оршин буй газар дэлхий, нар, гараг ертөнц бол амьд бөгөөд хүн төрөлхтөн нарийн биеийнхээ тусламжтай тэдгээртэй холбогддог. Газар дэлхий амьд болохыг дэлхийн олон суут эрдэмтэн мэргэд В.Вернадский, Р.Реринх, К.Циолковский нар хэлж байсан юм. Хүний нарийн биеийн хэгжил өндөр байх тусам дэлхий гараг ертөнцтэй шууд холбогдож, тэндээс маш ухаалаг зөв хариулт, арга, зөвлөмжийг мэдэж болдог.

      Хамгийн энгийн жишээ гэхэд бид ямар нэгэн өөрсдийн хийж чадахгүй, төвөгтэй зүйлийг бурхнаас тусламж хүсч сэтгэлдээ маш их сүсэглэн гуйдаг. Гэтэл санаандгүй л нэг өдөр биелэх нь бий. Мөн олон нэрт эрдэмтэд нойрондоо том том нээлтүүдийнхээ хариуг олсон байдаг. Учир нь шөнө нойрон дунд, хөдөлгөөнгүй байх үед хүний нарийн бие, ухамсар хамгийн идэвхтэй байдалд орж, гараг дэлхийтэй холбоотой байна.

      Газар дэлхийгээс хур гуйн оруулах, зайлшгүй аюулыг арилгаж байсан баримтыг нэрлээд барахгүй. Үнэн сэтгэлээсээ хүсч сүсэглэхэд мэдээллийг агуулсан энергийн урсгал нарийн биеийн угт хүрч түүнийг доргиож мэдээллийг өгнө. Оюун ухаандаа, нэг зүйд анхаарлаа хүчтэй төвлөрүүлэхэд, энергийн төвлөрч ялгаралт ихсэн, дотоод сэтгэл дэх энергийн урсгалын нүх сүвүүд нээгддэг.

      Дэлхий ертөнцийн мэдээллийн гадарга тоо томшгүй сөрөг мэдээллийг газраас хүлээж авч байдаг. Дайн, байлдаан, алаан, нэг нэгнээ үзэн ядсан, хорссон гэхчлэн энэ бүх сөрөг мэдээлэл тэнд хуримтлагдсаар л байна. Мөн хүн төрөлхтөний дунд хэт амиа бодсон байдал давамгайлж зөвхөн мөнгө, албан тушаал, нэр алдар, тансаг эд зүйлсийн төлөө нэг нэгнээсээ уралдан, хошууран гүйлдэж, эдгээрийг амьдралын хамгийн үнэт зүйл хэмээн эндүүрч, бүхнээс дээгүүр тавьж байна. Эргэн тойрны байгал, дэлхий ертөнцтэй харьцах харьцаа суларсан, нарийн биеийн хувьд хөгжиж байтугай нүх сүв нь хаагдаж, харьцаа байхгүй болсоор.

      Өөрийн өчүүхэн гавьяат үйлсэд, давчуухан ухаандаа бардамнан, түүнийгээ Бурханаас дээгүүр тавих болов.

      Ер нь нэг үгээр муу бүхэн газар авч байгаа гэхэд болно. Биднийг, хүн төрөлхтөнийг аврах ямар зам байна вэ? Хүн төрөлхтөний олонх хэсэг ийнхүү материаллаг байдалдаа хэт автан, жинхэнэ өөрийн байдалдаа хэт автан, жинхэнэ өөрийн бодит чанарыг гээж байгаа энэ үед Дэлхий Ертөнц бидэнд сануулга өгч бидний оюун ухаан, өнөөх бардамнаад байсан авъяас чадвараар ч давж эмчилж барахгүй олон аймшигт өвчнийг илгээсэн юм биш үү? Оросын академик, ШУА-ын Биосферийн Институтын удирдагч Ф.Я.Шипунов ярихдаа муу санаа, сөрөг эмоци агуулсан хүний эргэн тойрон нэг тийм сөрөг энергитэй цахилгаан матрицууд бүхий вакуумархуу юм үүссэн байхыг шинжилгээний багаж илрүүлсэн.

      Энэ матрицууд нь тухайн хүний үйл хөдлөлийг удирдаж байдаг болохыг олж тогтоолоо гэсэн юм. Үүнийг бид янз бүрээр тайлбарладаг ад зэтгэр шүглэсэн хүн, гэрлэн бүрхүүл нь харласан гэх мэт.

      Тэгэхээр эерэг энергээр эргэн тойрондоо хандаж, энергээ бусдад цацаж байдаг хүмүүсийн тоо буурч, харин дээрхийн адил сөрөгөөр хүрээлүүлсэн хичнээн олон хүн бидний эргэн тойрон, хорвоо дэлхийд байгааг бид мэдэхгүй. Ямартаа ч энэ дэлхийд санаанд оромгүй муу явдал, аллага, гаж донтнууд олширч, байгалийн гал усны гамшиг олон тохиолдох болсныг л бид мэднэ.

      Ингээд бодохоор өвчин эмгэг бол бидний муу үйлдэл, амьдралын буруу хэмнэлийн үйл юм. Өөд нь шидсэн чулуу өөрийн толгой дээр гэдэг шүү дээ. Дээрх хэлсэнчлэн өвчин нь оюун санаа, сэтгэлээс үүдэлтэй бөгөөд зөвхөн махбодод илрэл нь гардаг.

Жишээ нь: Элэг өвдлөө л гэнэ, түүний уг шалтгаан бол элгэндээ биш, харин хүний сэтгэл санаа, оюун ухаан буюу нарийн биеийн өвчлөл юм. Нарийн биеийн өвчилснийг махан бие дээр илэрсэн шинж тэмдгээр бид мэддэг. Тэгэхээр элгийг эмчлэх бус өвчний уг үндэс болох оюун санаа сэтгэлийг засаж эмчлэх нь хамгийн зөв арга юм. 

Хүний ухамсар, оюун ухааны хомсдол, эмгэгийг засах тухайд эрдэмтэд, гүн ухаанч багш нарын олон ном товхимол бий. Хүн нь нэг махан бие, 6 ширхэг нарийн биетэй байдаг. Нарийн бие тус бүр энергийн салаалсан сувгуудаар дамжиж, эсийн физик бүтэцтэй холбогдсон байдаг. Энэхүү энергийн сувгуудын ачаар нарийн биед махан биеийн эсийн өсөлтийн мэдээлэл очно. Харин нарийн биеийн мэдээлэл зөвхөн тусгай дамжуулагч болох хүрдүүдээр /чакра/ дамжиж бие махбодод ирдэг.

Үндсэн 7 чакра байна. Биеийн эс бүхэн өөрийн гэсэн торсийн талбайтай холбогдож энерги мэдээллийн нэгэн холбоог үүсгэнэ. Хүрдүүд дотоод шүүрлийн булчирхайнууд нь биед явагдах бүхий л үйл явцыг эсийн төвшнөөс аваад төв мэдрэлийн систем хүртэл хянаж, удирдаж байдаг. Тэгэхээр хүрдүүд бие махбодын сэтгэц мэдрэл дархлалын үйл ажиллагааг хүртэл удирдаж чаддаг байх нь. Үүнд: дааврын нөлөө ч мөн хамаарагдана. Харин хүрдүүдийн тэнцвэржилт алдагдах нь махан биед өвчлөлөөр илэрч гарна. Хамгийн гол нь хүрдүүд биед үйл ажиллагаа явуулж байгаа бүх эд эсүүдийг нарийн биеийн энергээр хангаж өгдөг. Нарийн бие, махан биеийн харилцан шүтэлцээ алдагдах нь өвчлөлд хүргэнэ.

Жишээ нь: Зүрхийг нарийн энергээр хангагч зүрхний хүрд нь зүрх, уушиг, бамбай булчирхайг мөн энергижүүлнэ. Энэ хүрдийн хямрал, бөглөрөл, урсгал нь саатахад эдгээр эрхтнүүдийн өвчлөл ихсэж, улмаар хорт хавдар үүсгэнэ. Зүрхний хүрд бол нарийн энергэн биеийн гол төв болдог хамгийн чухал төв юм. Энэ төвийн тусламжтай бид хүрээлэн байгаа ертөнцийг хайрлах, бие биенээ энэрэх, бурхныг хайрлах тэр гайхамшигт мэдрэмжийг мэдэрдэг. Хайрыг мэдэрч чадаж байна гэдэг бол их том аз завшаан юм. Учир нь зүрхний хүрд нь хаалттай хүмүүс гэж байдаг. Тухайлбал, аливааг хайрлаж чаддаггүй, мэддэггүй, үнэн сэтгэлээсээ хайрлах тэр мэдрэмжийг мэдэрдэггүй хүмүүс юм.

Мөн бүтэн хаалттай биш ч бүрэн гүйцэд нээгдэж чадаагүй хүрдтэй хүмүүс ч байна. Тэд аливаа сайхан зүйлийг хараад сайхан юм, гоё юм гэж хэлж л мэдэхээс, хайрын тэр хязгааргүй гайхамшигт оюун санааны мэдрэмжээс амталж үзээгүй байдаг. Хайргүй бол амьдрал утга учиргүй юм. Хайрыг мэдэрч үзээгүй хүнээс ямар ч зан ааш, авир гарч болно. Түүнээс гадна тэд ганцаардаж, хэнд ч хэрэгцээгүй болох, амьдрал нь утгагүй болдог. Судалгаагаар үзэхэд, хүний дундаж наслалт 55-60 байгаа нь дийлэнх хүмүүс энэ насандаа амьдралын эрч хүч бууран, амьдралаас тасарч холддогтой холбоотой. Гэтэл 50, 60-хан жил наслаад уйдна гэдэг тун харамсалтай билээ.

Бие махбодь өөрөө өөрийгөө хамгаалах чанартай. Энэ чанар нь сэтгэл санаа өөдрөг, хангалуун байх нөхцөлд илүүтэй тодорно. Өөрийгөө үнэлэх, өөртөө сэтгэл хангалуун байх, өөрийгөө хайрлах сэтгэлийн чанараас энергийн урсгал жигд, тогтмол явагдаж, дархлаа сайжирна.

Өвчин хаана эхэлж үүсэх вэ?

1.       i.        –Оюун санааны төвшин анх түрүүнд өвчин энд үүснэ
2.     ii.        –Сэтгэхүй, сэтгэл хөдлөлийн төвшин
3.    iii.        –Эд эрхтэний түвшин
4.    iv.        –Үйл ажиллагааны түвшин
5.     v.        Шинж тэмдгийн түвшин хөврөл оюун санаанд бий болдог. Түүнийг цааш хөгжүүлснээр сэтгэл хөдлөлийн түвшинд өсөж ирнэ. Дараа нь эд эрхтэн эмгэг өөрчлөлтөнд орж, доголдон үйл ажиллагаа нь гажина. Ингэснээр эмгэг шинж тэмдэг илэрдэг байна.

Жишээ нь: Чихрийн шижин. Шээсэнд чихэр илэрснээр цусанд хэмжээ нь их гарна. Цусанд чихэр ихсэх нь нойр булчирхайн үйл ажиллагаа алдагдах нь цөс ялгаруулах суваг, 12 хуруу гэдэсний эмгэгтэй холбоотой.

      Эдгээр нь сэтгэл санааны өөрчлөлт буюу сэтгэл сэвтсэнээс үүдэлтэй. Харин сэтгэхүйн өөрчлөлт нь оюун санаанд анх буй болно. Оюун санаагаа аврах л ганц зам бидэнд бий. Энэ нь оюун санаанд зөв мэдээллийг хүргэх, оюун санаагаа цэвэрлэх, энэ бол цорын ганц аврагч байх болно. Ноднин урд хөршид дэлгэрсэн цочмог ханиадаар зөвхөн бясалгагчид үл өвчилснийг санацгаа. Саяхан бясалгалын багш Саранцэцэг радиогоор ярихдаа: “Бясалгал хий гэж хүнийг хүчлэх нь буруу, угаасаа хүн урд, өнөө насны буянаасаа шалтгаалж бясалгалд ирдэг юм” гэсэн.

      Үнэхээр бясалгалыг ойлгож, ухаарах цаг үе хүний хийсэн буян, нүгэлтэй холбоотой. Учир нь бясалгал бол хүнд маш том бэлэг юм. Сайн зүйл хийсэн бол бэлгээ хурдан л авна. Муу нүгэл ихтэй бол энэ насандаа, бүр түүнээс ч хойш насанд оройтож авах болно. Бэлгээ авах хүртлээ оюун санаа ухамсрын хөгжил, бясалгалын талаар хүлээж авах нүд, чихгүй мэт байна. Нэг үгээр унтаж байх нь. Хүмүүс ээ сэрцгээ.

Харилцаанд нөлөөлдөг бүхэн бидний өөрсдийн сэтгэлээс хамааралтай. Бодит үнэн ихэвчлэн бүтээлээр, үр дүнгээр үнэнд ойртож очдог. Харин ярьж байхад жинхэнэ чухал санаанууд гарч ирнэ. Хүн бол өөрөө Бурханы оршдог газар мөн.

Бид юухныг ч гэсэн Бурханы тааллын дагуу, байгалийн жамаар л хийж байдаг. Харин үүнийгээ өөрсдөө мэддэггүй. Мэдсэн нь энэ гээд биеэ нөөгөөд эхлэх бол хор хөнөөл болно. Зорьсондоо хүрэхийн тулд харин ч бүр улайран зүтгэж байх хэрэгтэй.

Зарим хүний туулж өнгөрүүлсэн амьдралыг эргэж хараад, жил улирах тоолонд нэг нас нэмсээр ирснийг л эс тооцвол, түүний санаж бодсоноор бүтсэн юм огт байхгүйг гайхдаг. Санаанд ороогүй цаг үед, санаанд ороогүй ажил үйлс гарч ирээд огт санаанд ороогүй үр дүнд хүрээд л явсан байдаг юм. “Өнөөдөр бол өнөөдөр, маргааш бол маргааш”. Үргэлж хувьсан өөрчлөгдөж байдаг орчин нөхцөлд өөрийнхөө мөн чанарыг өөрчлөхөд өдөр бүр төдийгүй хором бүрд бэлэн бай. Ийм уян хатан чанарыг эгэл жирийн өдрүүдэд ч биедээ шингээж авсаар байхгүй бол бид даруй мухардалд орох осолтой.

Би чөтгөр шуламын нүдэнд ч “дулаахан” харагддаг хүн байхыг хүсдэг. Хоосон санааны биш, бүрэн биет бүтээгдэхүүн, бүтээл болох бодитой зорилт тавиад түүн лүгээ алхам алхмаар гуйвалтгүй шуудхан дөхөөд бай. Хүний дийлэнх нь, үнэхээр их ухаантай л биш бол өөрийнхөө “би”-д хүлээстэй байдаг. Иймд өөрийгөө ямагт ажин шинжиж, бузар буртгаасаа салахыг хором бүрд хичээн тэмцэх нь нэн чухал. Бодохоосоо хийхийг эрхэмлэ. Юм хийж байхад ч олон сайхан санаа орж ирдэг дээ.  

Хүний аяг ааш хүүхдийнх шиг цэвэр ариун биш үүл бүрхсэн тэнгэр шиг бүрсгэр дүнсгэр байна гэдэг арга башир, маяг даягтай л холбоотой. Элдэв хуурамч дүр эсгэх, биеэ баримтгай байх хоёр бол хүний гадаад дотоод талын зөрчил юм. Хүн өөрийнхөө байгаа үнэн байдлаас дээгүүр сүрхий хүн болох гэж юмуу тухайн үед байгаагаасаа өөр хүн болж харагдах гэсээр их шаналдаг.

Хүн бүр байгаа байгаагаараа л байх ёстой. Нялх нь нялхаараа, дуугүй нь дуугүйгээрээ, өвчтэй нь өвчнийхөө мөрийг хөөгөөд, ухаантан нь ухаантайнхаа төрхөөр л байх нь үзэмжтэй харагдана. Хүн бүр өөрийнхөө хамгийн дуртай хамгийн сайн чаддаг юмыг л хийж бай. Бусдын шүүмжлэлийг буруутган гомдож, тунирхах дуртай зангаас л болгоомжил. Хүн шүүмжилж орхих вий! Гэж цаг үргэлж айж бэмбэгнэж явснаас өөрийгөө ажин шинжиж засч залруулж явах нь л өлзийтэй.

Энэ дэлхийн хүмүүс бие биедээ сайн сайхныг бэлгэдэж тэсвэртэй хүлцэнгүй хандаж байгаасай гэж хүсдэг. Тэгэх тусмаа л хүн өөрийгөө хатуу чанд шинжиж, хянаж явах боломжтой болдог. Бид гэр бүлийн амьдралд ч тэр нийгмийн амьдралд ч тэр юм юман дээр л өөрийнхөө хар амийг хичээсэн, өчүүхэн сэтгэлтэй амьтан болохыг мэдэх болно.

Язгууртан дээдсийн өмнө гөлөлзөөд байх ч хэрэггүй. Ядуу хүмүүст болохоор ярвалзаж дээрэлхээд байх ч явдалгүй. Хэний ч өмнө бид аль болох энгийн эгэл сайхан, хэрэггүй маяг даяг гаргахгүй л байх эрхэм сайхан.

Ямар нэгэн чухал юмны хамгийн далд нарийн нууцыг нээж чадсан хүн сагсуурч бардамнан түүгээрээ гайхуулах гэж байдаггүй. Гайхамшигт бүтээлийн эзэн нь “тэгнэ чинээ огт санаанд ороогүй хүн” байх нь тун цөөнгүй. Харин асман, саармаг мэдлэг чадвартнууд болохоор үргэлж сайрхан бардамнаж, тэр чанараараа ч өөрийгөө бодит ажил хэргээс хол хөндий хүн гэдгийг алхам бүрдээ харуулж явдаг юм.

Ямар нэгэн зүйлийн жинхэнэ нууцыг тайлах гэж улайран зүтгэж яваа хүн бол эхлээд найрсаг зантай, гэтэл нөгөө талаас нь харахаар өөртөө нэлээд найдангуй, орчлонгийн алив хүлээснээс мултарчихсан хүн шиг байдаг. Хөлийн хөнгөнөөр ийш тийшээ харайлгаж явдаг хүн ч дээ, адаглаад л хүрэлцээтэй хат хараахан суугаагүй байдаг юм. Анх харахад тэнэгдүүхэн ч юм уу даа гэж санагдсан хүн хэрэг дээрээ ихээхэн ухаантан байх нь ч бий. Харин олонхи хүн үзэгдэх өнгөндөө яггүй сүрхий мэт байвч чанх цаанаа ажил амьдралын арчаагүй өнгөцхөн үзэл бодолтой байх ч бий. “Их ухаантан тэнэг хүн шиг харагддаг. Нэвт гэгээрсэн хүн нялх хүүхэдтэй адилхан санагддаг” гэсэн эртний үг байдаг.  

Хоёрын хооронд хүн бол аар саархан юм л шохоорхож, хэрэг явдлын жинхэнэ нууц далд учрыг олох зүг чиггүй явж байдаг юм.

Л.Нарантуяа “Гэр бүлийн амьдралын нууц” номоос

Биед зохимжтой хооллолт ба генийн өөрчлөлттэй организмууд

Улайссан ширэм мэт сэтгэлээ хөргөж, хэвийн байдалд нь оруулж чадсан учир юмыг ултай эргэцүүлэн бодож, байгаагаар нь хүлээн зөвшөөрдөг болж, сонголтоо зөв хийгээд, таашаалтайгаар эрүүл хооллодог боллоо гэж төсөөлье.

Органик гээд идэж байгаа хүнс бүхэн биед зохимжтой байж чадаж байна уу гэдэг асуудал гарч ирнэ.

Ийм асуудал хориод жилийн өмнө ер байсангүй. Харин одоо бол огт өөр. Яагаад гэвэл GМО хүнс байна. Хичнээн эрүүл хөрсөнд тариад, химийн бордоо, хор хэрэглэхгүй байсан ч GМО нь органик биш.

Генийн өөрчлөлтэй организм /Genetically modified organism (GMO)/ хэмээн нэрлэгддэг хүнс зохион бүтээгдээд хориод жил болжээ.

Хүмүүс оюун ухаантайн “ачаар” ямар ч амьд биетүүдийн генийг хооронд нь “найруулж угсрах” аргыг олж, их сайн үйл бүтээв, хүнсний хангамжийг шийдэв хэмээн баясаж байсан цаг ард хоцорч, засаж боломгүй аймшигт алдаа хийснийг нотлох ноцтой үр дагаврууд бодитойгоор гарч эхлээд нилээд хэдэн жил өнгөрч байна. Орчлонгийн жам ёсыг танин мэдэх нь хийж болох сайн ажил боловч тэдгээр жам ёсыг зөрчин дураар аашилж болохгүй гэдгийн нотолгоо нь тэр үр дагаврууд юм.

Ургац, ашиг шим нэмэгдүүлнэ, хоронд тэсвэртэй болгоно, байгаагүй шинэ шинж чанар нэмнэ, өлсгөлөнгөөс аварна гэх мэт зорилготой эхэлсэн гэгддэг ажлууд одоо асар их ашигтай бизнес болж хувирчээ.

Ямар ч хүйтнийг ажирдаггүй гүзээлзгэнэ, помидор; ганд тэсвэртэй улаан буудай; колорадын цохонд идэгдэхгүй төмс; А витаминтай цагаан будаа; цэнхэр сарнай; хөх туулай; хүний сүүтэй ямаа; цагаар өсдөг тахиа, гахай, загас гээд тоочвол урт жагсаалт болно.

Элсэн чихрийн түүхий эд – чихрийн манжин; цагаан хоолтнуудын гол хүнс шар буурцаг; чипс, малын тэжээл хийдэг эрдэнэ шиш гээд хэрэглээгээрээ энэ жагсаалтад дээгүүр бичигддэг хүнс олон.

Амтат чинжүү, рапс, папайя, хурган гуа, тамхи, хөвөнгийн ургамал, хөвд, зөөлөн ширхэгтэй мод гээд генийн өөрчлөлттэй организм маш олон.

Фермерийн эрчимжсэн аж ахуйн малын тэжээл нь 100 хувь GМО төдийгүй, өсөлтийн даавар, антибиотик өндөр тунгаар агуулсан байдаг учраас жишээ нь одоо АНУ-д олон эрэгтэй хүүхдэд хөх ургаж байгаа нь үүнтэй холбоотой гэж үзэж байна.

Хилэнц хорхойн генийг төмсөнд; хойт туйлын мөсөн далайн усанд амьдардаг камбала загасны генийг гүзээлзгэнэ, помидорт; бууцайн генийг гахайд; хүний генийг ямаа, эрдэнэ шиш, цагаан будаанд; наймаалжны генийг туулайд гэх мэтээр ёстой нэг дураараа дургиж, үр нь соёолж ургадаггүй, төл нь нөхөн үржихүйн чадваргүй ургамал, амьтны нэг төрлийг 3 сая ам. долларын зардлаар зохион бүтээж, түүндээ зохиогчийн эрх авч, газрын тосны наймаанаас ч ашигтай бизнес болгон, байгаль эхийн бүтээсэн органик үрийн, удмын санг устгаж байгаа, ханахгүй шуналт “мангасууд”, тэдний нөмөр, хаялгад дажгүй амьдардаг бүтцүүдийг зогсоох боломжгүй.

Генийн өөрчлөлтийг хийхдээ “вектор” гэж нэрлэгддэг хөдөлгөөнт молекулыг ашигладаг байна. Бактерийн ДНК-гийн Ti-плазмид гэдэг молекулыг векторт ашигладаг бөгөөд энэ молекул нь түүнд холбосон донорын генийг хүлээн авагчийн генд галт тэрэгний зүтгүүр мэтээр хүргээд, угсарч холбож өгдөг. Тиймээс GМО -гийн эсүүдэд шинэ ген болон Ti-плазмидийн хэсэг заавал байдаг гэсэн үг. Ti-плазмид нь маш хөдөлгөөнтэй учир хаашаа явах, юу хийхийг нь хэн ч урьдчилан таах боломжгүй, удирдлагагүй хүчин зүйл юм.

Бактерийн гаралтай энэхүү векторын бусад бактери ба ургамалд дамжих чадвар нь хамгийн аюултай гэдгийг эрдэмтэд хэлж байна.

GМО -гийн генийн зарим нэг молекулууд бүрэн боловсорч задралгүй үлдэж, өөрт нь холбож өгсөн генээ чирсэн хөдөлгөөнт вектор нь амьтан, хүний бие дотор амьдардаг бичил биетнүүд болон хөрсөнд шилжиж чаддаг. Түүнчлэн нарийн гэдэснээс булчирхайн болон цус дамжуулах систем руу нэвтрэх боломжтой байдаг. Цаашилбал, элэг, дэлүү, бөөр, бэлгийн эсүүд рүү нэвтрэнэ, тэгээд үргүйдэл, хорт хавдар, эрт хөгшрөлт, харшил болон бусад үл мэдэгдэх олон өвчин үүсгэнэ. Хүний геномд өөрчлөлт орох аюул байгаа тухай эрдэмтэд бичиж байна.

Тоос хүртэх замаар болон хөрснөөс өөр ургамалд дамжих боломжтой учир векторт холбогдсон генийн тархалт удирдлагагүй болж, манай Дэлхий дээр цэвэр ариун орон зай үлдэхгүйд хүргэх таагүй ирээдүй байгааг эрдэмтэд, эрүүл ухаант хүмүүс сануулж байна. 2009 онд 84 орны 828 эрдэмтэд бүх улсын Засгийн газарт хандаж, GМО-ын талаар нээлттэй захидал илгээсэн байдаг нь бие даасан олон судалгааны үр дүн ижил гардгийн илрэл юм.

GМО-г дэмждэг эрдэмтэд ч цөөнгүй байдаг бөгөөд байгалийг захирч, хүссэн бүхнээ гаргаж авна, хямд хүнс иднэ, хорт хавдрыг ч эмчилнэ, айх аюул байхгүй гэх мэтээр мэдэгддэг ч GМО сөрөг нөлөөгүй гэдгийн баталгааг гаргаж өгч чаддаггүйг хэлэх хэрэгтэй.

GМО ургамлын үлдэгдлийг бүрэн устгах боломжгүй. Тэдний дотор оршиж байгаа хөдөлгөөнт ДНК нь бусад ургамалд дамжин тархах бөгөөд тэдгээрээр нь зэрлэг амьтад, шувууд хооллох нь мэдээж. Тун удахгүй бүх ургамал харь генээр аяндаа “халдварлагдаж”, генийн ямар өөрчлөлт үүсэхийг хэн ч таамаглаж чадахгүй. Үнэн хэрэгтээ бирдийг ваарнаас нь гаргаж алдсан бөгөөд шинээр зохион бүтээгдсэн GМО бүхэн тэдний тоог олшруулж байна.

Бүх GМО үрийн патентийн 90 гаруй хувийг Monsanto /АНУ/, Syngenta/Швейцар/, түүний салбар Syngenta Seeds/Франц/, Bayer, түүний салбар Bayer CropScience/Герман/ гэсэн гуравхан аварга компани эзэмшдэг. GМО таримлын үр ургадаггүй учир аж ахуйнууд жил бүр шинээр үр худалдаж авдаг байна.

Монголд гаднаас оруулж ирж байгаа хүнс; хүнсний үйлдвэрлэлд хэрэглэж байгаа хүнсний нэмэлтүүд; тахиа, гахай бусад амьтны тэжээл; тариа, ногоо, жимсны үр; мал амьтан дотор GМО байхгүй гэх баталгаа алга.

Олон орны эрдэмтдийн судалгаагаар GМО хэрэглэсэн амьтдын дархлал суларч, гэдэс ходоодны үйл ажиллагаа өөрчлөгдөж, элэг, дэлүү, бөөр, уураг тархины хэмжээ хэт томрох, жижигрэх, дийлэнх олонхид хорт хавдар үүсэх, цусан дахь сахарын хэмжээ болон даралт ихсэх, харшилтай болох зэрэг сөрөг үзүүлэлтүүд тогтоогджээ.

Нөхөн үржихүйн тогтолцоонд асар их өөрчлөлт илэрсэн нь цочирдмоор баримт юм. Бэлгийн бойжилт саатаж, үр төлийн хорогдол, сул дорой болон төрөлхийн гажигтай төрсөн үзүүлэлт өндөр байсан төдийгүй хамгийн аймшигтай нь туршилтад орсон амьтдын гуравдахь үе нь 100 хувь үргүй байжээ.

Тэр ч байтугай туршилтад хамрагдсан орог зусгийн аманд үс ургасныг эрдэмтэд тайлбарлаж чадахгүй байна.

Дэлхий дээр үйлдвэрлэгдэж байгаа бүх хүнсний 40 орчим, зарим нэр төрөлд 95 хувь нь GМО байгаа бөгөөд ийм организмуудыг зохион бүтээж, түүнийгээ ургуулж, өсгөж, худалддаг энэ бизнесийн ашиг одоогоор 3-5 млрд ам.долларт хүрч байгаа бол 2020 он гэхэд 50-100 млрд ам.доллар болж өснө гэсэн тооцоо байдаг.

Ийм нөхцөлд бид яах ёстой вэ?

Нэгдүгээрт, GМО-г гаднаас хараад ялгах аргагүй, судлах шинжлэх лаборатори асар үнэтэй, дарамт ба авилгалд өртөхгүй шинжээч байх магадлал бага гэх мэт байдал энэ цагт бодитой тул хувь хүн өөрийн дархлалыг дээд түвшинд сайн байлгах, үргэлж дэмжиж сурах.

Одоо цагт хүүхэд төрөнгүүтээ эхээсээ дархлалын олигтой “программ” авч чадаагүй /эх эрүүл биш/, авсан ч түүнийгээ эвдэж гэмдээхээс гадна, шинэчилж чаддаггүй учраас хэрхэн байлдаж, ялалт байгуулах сайн заавар, удирдамжгүй тул вирус, бактери, хорт хавдар гэх мэт дайснаа таньж устгаж чаддаггүй атлаа өөрийн иргэдийн эсрэг байлдахдаа гарамгай/харшил, багтраа, үе мөчний үрэвсэл, түгээмэл хатуурал, чонон яр гэх мэт/ дампуу армитай улс шиг хүмүүс олон болжээ. Гэтэл гаднын сөрөг нөлөө улам нэмэгдээд байдаг!

Тэгвэл GМО-гоос үүсэх эрсдэлээс найдвартай хамгаалалт үүсгээд, идсэн бүхэн минь эм болтугай гэж ерөөгөөд тайван амьдрах боломж хүн бүхэнд нээлттэй байгаад үнэхээр баярлаад баршгүй!

Үүний тулд зөөвөрлөгч хүчин зүйл буюу Трансфер Фактор хэмээн нэрлэгддэг 44-хөн амин хүчлээс тогтсон молекулд суулгагдсан, гэмтэж гажиграагүй, шинэчлэгдэж сайжирсан дархлалын мэдээлэл агуулсан, дархлалын ой санамж, хамгаалалтын программыг үнээний ангир уураг, тахианы өндөгний шараас нэн цэврээр ялган авч, амаар уух хэлбэрээр савлаад борлуулдгийг 4life research компанийн салбар хаа байгаа газраас хүнээр гуйлгалгүй худалдан авч идэхэд л болно. Хүн зохиогоогүй юм л найдвартай.

Дархлалын ой санамж, программ гэдгийг гаднаас орж ирсэн харь бүхнийг, түүнчлэн хорт хавдрын эс, өөрт үүссэн дүрмийн бус бүхнийг цаг тухайд нь илрүүлж устгах удирдамж, заавар гэж төсөөлвөл илүү ойлгомжтой байдаг.

Дархлалын тогтолцоог тэнцвэртэй байлгах ийм сайхан боломж байхад GМО –г аюул гэхийн хэрэг юу билээ!

Гаднах хүчин зүйлийг засаж чадахгүй юм чинь өөрийн цайзыг сайтар бэхлэх нь хүсвэл хувь хүний санааных.

Хоёрдугаарт, амьд амьтны хооллох жам ёсноос гажсан дур хүслийнхээ уг шалтгааныг таньж, жинхэнэ органик хүнс хэрэглэгч болохын ашиг тусыг ухаарах. Өөрийгөө хорлох ажлаа зогсооно гэсэн үг.

Ер нь нарийн яривал хэрэггүй юм хүссэн эрэлт байхад нийлүүлэлт байж л таарна шүү дээ. Жишээ нь, 80 хувь нь GМО орцтой хиаманд дурлахаа больж, бэлчээрийн малынхаа махыг зүгээр л чанаад иддэг хүн олон болвол хэн л хиам хийгээд шатаж байхав дээ!

Гуравдугаарт, Монголоос өөр газарт цусаар уйлаад ч нөхөн сэргээгдэхээс өнгөрсөн, манай алс нутгуудад хэвээрээ байгаа онгон дагшин, ариун тансаг байгал орчноо, эмийн ургамалтай бэлчээрээ нандигнан хамгаалж, хөлөөрөө явж, зөн совингоороо шим тэжээлээ олж иддэг, багахан гарцтай ч агууламж бүрэн, амин эрдэнэ сүү, махтай монгол малаа эрүүлжүүлэн, дархлааг нь сайн байлгах.

Монгол хөрсөнд нутагшсан үртэйгээ үлдсэн ногоочин, тариачин байдаг бол тэдгээр үрийг арвижуулж авах. Ийм GМО биш үр Монголд байхгүй болсон гэж дуулсан минь худлаа байх гэж би боддог.

Ганд тэсвэртэй, хяруунд хөлддөггүй, гялгар хальстай, га-гаас авах ургац их, хадгалалт даадаг, хийсэн бүтээгдэхүүн нь мууддаггүй ч гэх шиг, тивийн, дэлхийн стандартад нийцсэн, төслийн, тусламжийн үр гээд хөлөө хугалчих шахан гүйлддэг элдэв шахааны эрхмүүд өөрсдөө, үр хүүхэд нь адилхан л сүйрэх аюулыг ухаарч, алсыг хардаггүй юмаа гэхэд ядаж энэ цаг үедээ харшилгүй, хорт хавдаргүй, төрөлхийн эдгэшгүй гажигтай хүүхэдгүй амьдрахаа бодохсон!!!!

GМО зохион бүтээхдээ хөөрхий “гуравдагч” орнуудыг өлсгөлөнгөөс аврах зорилго тавьсан гэдэг. Гэтэл тэдгээр орнуудад тийм “тусламж”-аас татгалзах иргэний зоригтой удирдлага байдгийг дараах жишээнээс харж болно.

2003 оны 3 дугаар сарын байдлаар Зимбабвед 6 сая хүн, Малавид 3.2 сая хүн, Замбид 2.4 сая хүн, Мозамбикт хагас сая хүн өлсгөлөнд нэрвэгдээд байсан ч Африкийн зарим орны Засгийн газар АНУ-аас санал болгосон GМО бүтээгдэхүүний тусламжийг авахаас татгалзсан нь тухайн үедээ нилээд шуугиан дэгдээсэн билээ.

Замбийн дэд ерөнхийлөгч Инок Кавиндэл Reuters агентлагт өгсөн ярилцлагандаа тус улс АНУ-ын 50 сая долларын тусламжаас татгалзсанаа мэдэгдээд энэ нь тусламжийн хүнсний бүтээгдэхүүнүүд нь GМО агуулсан байсантай холбоотой гэж тайлбарлажээ.

Бусдын хортой бизнест ашигдагдахгүй, харин бусдын ашигтай бизнесийг ашиглахад надад хэн ч, юу ч саад болдоггүй. Нэг талд болохгүй юм байгаа нь нөгөө талд хэрэгтэй юм байгааг олж харахад минь тусалдаг. Мууг сайнд урвуулах гэж үүнийг хэлдэг байхаа.

Монголчууд жинхэнэ органик хүнс үйлдвэрлэх нөөцтэй байгаа нь алт, нүүрс, газрын тосноос ч үнэ цэнэтэй, бидний зүйрлэшгүй давуу тал бөгөөд асар их буяны үр бизээ.

Галав юүлсэн ч амьтан хүн идэхээ болих биш дээ!

www.aboutgmo.ru, www.gsensao.ru, www.gmo.ru, www.agaroza.com, www.obozrevatel.com зэрэг сайтуудаас мэдээлэл ашиглав.

ВИП клуб ТББ-ын тэргүүн, Монголын Лектор Төвийн Жинхэнэ гишүүн,

“Соёолж” зохимжит хоолны газрын зөвлөх Б.Гэрэлмаа 99143123, 88083123 gbizuja@yahoo.com

“Алтан гадас” сэтгүүлийн 2011 оны 9 сарын дугаарт нийтлэгдсэн.

Хайртай хүн, гэр бүл, найз нөхөд хамт олныхоо дунд нэр төрөө алдахгүй байна гэдэг эмэгтэйчүүд бидний хувьд хичнээн чухал билээ? “Нэр хугарахаар яс хугар” гэдэг маргашгүй үнэн зүйр үг ч бий.

Бусдын хувьд үнэлэмж буурах нь хувийн үнэ цэнэ, нийгмийн байр суурь, карьерын хувьд ямар олон таагүй үр дагавар авчирдгийг бид мэднэ. Бидний үг, үйлдэл болгон бусдад ямар нэг мессежийг өгдөг. Тэгвэл эмэгтэй хүн ямар ч орчинд, яавал нэр хүндээ алдахгүй байх вэ?

Олонтойгоо бай. Хүмүүсийг өөрсдөө хүрч ирэхийг хүлээхийн оронд өөрөө тэдэн дээр оч. Бужигналдаж сууснаас ганцаараа байх нь танд илүү таалагддаг байсан ч олон нийтийн арга хэмжээ, найз нөхдийн уулзалтаас үргэлж хойш суусны хэрэггү. Дараа нь таныг гэх хүнгүй болчихвол харамсалтай.

Өөрөөрөө л бай. Бусдад сайхан харагдахын тулд өөртөө байдаггүй зан чанарыг гаргах гэж бүү хичээгтүн. Дутагдалтай талуудаасаа нуун далдалж болохоос биш, шинээр дасал болоогүй араншинг гаргах гэж хичээх нь нэр хүндийг тань харин ч сэвтээж орхино.

Үргэлж үнэнийг хэл. Нэр хүндээ хамгаалж үлдэх гэсэн зорилгоор худал хэлэх эсвэл өөрийгөө хэт дөвийлгөх нь эсрэгээрээ муу үр нөлөөтэй байж болох. Тиймээс ноцтой хэрэг биш л бол үргэлж үнэнийг өгүүлж бай. Авъяас чадварынхаа талаар магтаж ярих гэсний оронд үйлдлээрээ түүнийгээ батлан харуулаарай. Та чаддаг зүйлдээ бардам байгаа нь сайн хэрэг боловч өөрийгөө дөвийлгөн магтаж байгаа хүнийг бусад хүн эерэгээр хардаггүй.

Өөрийнхөө сул талуудыг түрүүлж хэлэх хэрэггүй. Энгэсэг тань шингээгүй, эсвэл өглөө хумсныхаа будгийг арилгаж амжаагүй гэдгээ харилцаж байгаа хүнээ анзаарахаас нь өмнө өөрөө түрүүлж айлтгах нь харин ч “бодоогүй юмыг нь бодуулна” гээч болох тохиолдол бий. Ингэснээр та өөртөө итгэлгүй харагдах болно. Үүний оронд ямар нэг байдлаар харагдуулахгүй байх арга хэмжээ аваарай. Ганц гадаад үзэмж ч биш, зан ааш, биеэ авч явах байдлынхаа сул талуудын талаар ум хумгүй түрүүлж дуугарах хэрэггүй.

Сайн танихгүй хүмүүсийн дэргэд хов жив бүү ярь. Хана хүртэл чихтэй. Нэр муутай хүмүүстэй дотносох хэрэггүй. Тэгвэл таниас ч бас хүмүүс дөлөх болно. Гэвч бүх хүмүүстэй ижил тэнцүү харьцахаа мартуузай.

Хэн нэгэн таныг дорд үзсэн мэт үг үйлдэл гаргавал нэр төрөө эвтэйхэн хамгаалж сур. Хааяа хатуухан байхад илүүдэхгүй. Халдашгүй байдалд тань нэвтэрч, таныг бусдын хажууд эвгүй байдалд оруулахыг оролдохыг хэнд ч бүү зөвшөөр.

Өөрийнхөө талаар бага ярь. Энэ дүрэм нь ганцхан хайр сэтгэлийн харилцаанд л хамаатай гэдгээр бусдаасаа өөр. Учралын эхэн үед өөрийнхөө талаар бүгдийг нь тооччихолгүй, цаашид сонирхох зүйлтэй үлдээ. Тэгэхгүй аваас, та түүний хувьд уншаад дуусчихсан ном болон хувирах болно. Өөрөөр хэлвэл “чихрээ” нэг нэгээр нь өгөөрэй. Мөн өнгөрсөн харилцаануудынхаа талаар нээлттэй байх нь зөв ч бүгдийг нь дэлгэрэнгүй ярих нь буруу юм. Учир нь таны талаар янз бүрийн ойлголтуудыг нөгөө хүнд өгөх болно. Уулзаад удаагүй үедээ сул дорой, хамгаалалтгүй байдлаа бүү харуул.
Танд амжилт хүсье. 

Намрын сэрүүн хэдийнээ ирчихэж, салхи жиндүү байх юм. Гараад ирсэн чинь даарахаар шинжтэй. Уулзах охиныхоо гэрийг гайгүй сайн заалгаад Баруун дөрвөн зам зүглэлээ. Таарсан хүн бүрээсээ Богд Ар хорооллыг асууж сурагласаар 12 давхар ягаан байрны дэргэд ирлээ. Шинэ байр болохоор одоохондоо лифтгүй гэнэ. Зорьж ирсэн айл маань 11 давхарт болохоор шатаар өгсөх зуураа Мишээлд ч амаргүй даваа юм даа гэж бодлоо. Ингэхийн учир нь зорьж яваа охин маань төрлөхийн саажилттай, тэргэнцэр дээр суудаг.

Мишээл одоо 20 настай. Нийслэлийн 25-р сургуулийн 9-р ангид сурдаг. Би явж чаддаггүй, бас гар минь хөдөлдөггүй ч гэсэн би үргэлж хүн гэдгээ мэдэрдэг. Миний мөрөөдөл хязгааргүй. Өөртэйгээ адилхан хүмүүсийн тухай кино бүтээнэ. Найзынхаа зохиосон шүлэгнээс санаа авч зохиол бичээд кино найруулагч болно, ФМ радиогийн дарга нь болж өөр шигээ хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүсийг тэнд ажиллуулна. Гэхдээ хэл яриа нь сайн хүмүүс миний радиод ажиллах болно оо. Бүх хүмүүст эрх тэгш үйлчилдэг дэлгүүр, орон сууц, кино театр, банк гээд олон нийтийн байгууллагад хөрөнгө оруулдаг тэрбумтан болно оо… гэж Мишээл ярьсан юм.

Мишээл мөрөөдлөө ярьж байхдаа огтхон ч эргэлзээгүй. Түүний хамгийн ойр байдаг хүн бол ээж нь. 20 жил хамтдаа хайр дүүрэн амьдарч яваа ээж охин хоёр хэнээс ч илүү ойлголцдог. Би ээжийгээ өвдвөл сайхан хоол хийж, аавыгаа хааяахан согтуу ирэхэд нь хувцасыг нь тайлаад өгмөөр санагддаг. Аав, ээжтэйгээ л байхдаа би хамгийн аз жаргалтай байдаг. Хүн болж төрсөндөө бахархдаг. Мандаж байгаа нарыг харж байгаадаа баярладаг. Зарим хүмүүс хүсэл тэмүүлэлгүй, өөрийнхөө төлөө юу ч хийхгүй байгааг хараад хайран гар, хөл гэж боддог юм. Хэрвээ би тэдний оронд байсан бол их зүйл амжуулах байсан даа. 

Мишээлийн ээжийг Энхээ гэдэг. Миний охин наддаа амин эрдэнэ. Үнэхээр үзэсгэлэнтэй. Явж чаддаггүй нь асуудал биш ээ, оюун ухаан л эрүүл байгаа нь хангалттай. Ээждээ дандаа сайхан үг хэлдэг. Би бүр заримдаа хэлэх үг олдохгүй, уйлчихдагым. Ойр тойрны маань хүмүүс хэлдэг л дээ. Чи ийм хэцүү өвчтэй хүүхэдтэй байж яаж ийм өөдрөг сэтгэлтэй байдаг байна аа гэж. Би яах юм бэ, хүүхэд минь саажилттай гээд уруу дорой царайлаад явах уу? Надад миний хүүхэд хэцүү санагддаггүй болохоор л би ийм өөдрөг, амьдрал минь сайхан байгаа хэрэг шүү дээ.  

Амьдралыг дандаа гэгээнээр хардаг ийм өөдрөг ээжийн охин том мөрөөдөлтэй байхаас ч яах билээ. Үнэхээр урамтай байна шүү. Миний хөөрхөн болцгор ээж, бас их уйланхай гээд л ярьж байхдаа Мишээлийн нүд баяр хөөртэй харагдаж байсан. Анх өрөвдөх сэтгэл төрөөд байсан миний бодол одоо өөр болчихсоон. Би Мишээлийн гэрээс урамтай гарсан юм.

                                               

Ирж явахад жиндүү байсан салхи одоо зөөлөн болчихож. Нөгөө түүртээд байсан 11 давхар ч амархан санагдаж байх чинь. Амьдрал надад гэгээн бүхнийг өгсөн… гээд ч дуулмаар. Хүнийг ойлгох сайхан юм. Амьдрах бүүр ч сайхан юм байна аа.

 

 

 

Гэртээ харихад миний хайртай “банхар” урдаас угтан ирж намайг долоож, сүүлээ шарваад нэг л дотно. Эрхэлж байгаа хүүхэд аятай харц нь ямар зөөлөн гээч. Тэр 13 жил амьдрахдаа энэ зангаа орхиогүй. Намайг хөдөө гадаа, эсвэл уул өөд явахад, орой гэрээс гарахад хамгаалагч минь аятай ямагт хажууд минь даган явдаг. Тэр надад уурладаггүй. Гомдоллодоггүй. Атаархдаггүй. Намайг үзэн яддаггүй. Илүү эсвэл дутуу үздэггүй. Шүүмжилдэггүй. Надад муу санадаггүй. Надад муу зүйл хийдэггүй. Намайг муухай царайлаад, муухай хувцас өмсөөд явж байсан ч хажууд минь хань болон дагаад явж байдаг. Уйтгарлавал намайг ойлгож байгаа аятай гунигтай харцаар яасан юм болоо гэсэн шиг гөлийгөөд таг хараад зогсоно. Би банхардаа ямар их хайртай гээч. Түүнд гоё хоол хийж өгнө. Тэвэрнэ. Илнэ. Өхөөрдөнө.

            Банхар маань хүн шиг оюун ухаангүй амьтан ч гэлээ, заримдаа намайг хүнээс илүү ойлгодог. Бас нэг зангаараа байдаг үнэнч амьтан.

            Гэтэл би өдийг хүртэл хүний нийгэмд амьдрахдаа хайртай банхар шигээ нэг зангаараа байдаг, үнэнч, материаллаг зүйл, харагдах байдалд анхаарлаа хандуулдаггүй, хүний сэтгэлийг мэдэрдэг хүмүүстэй цөөхөн таарч байсан. Урвалт, үзэн ядалт, уур хилэн, атаархал, хууран мэхлэлт, өс хонзон гээд муу бүхнийг хүнээс л мэдэрч байлаа.

Миний хайртай банхар- Магадгүй тэр оюун ухаант хүнээс илүү ч байж магад…

Гэр бүлийн асуудлыг маш өргөн хүрээтэй судлаж үзэх хэрэгтэй байдаг. Ихэнх гэр бүлийн бичигдээгүй хэрнээ, бидэнд ойр байдаг сурах бичиг бол бурхан шашны сургаалууд юм. Биднийг хүүхэд болон төрөхөд, гэрлэхэд, хорвоогийн мөнх бусыг үзүүлэхэд лам залж ном уншуулах нь бий. Энэ нь бидний гэр бүлд бурханы шашин хэрэгтэй байдаг болохоор тэр гэж ойлгож болно. Харин хүн гэдэг амьтан ямар нэг мэдэхгүй чадахгүй зүйлтэй тулгарсан, аргаа барсан үедээ л “Бурханаа” хүлээн зөвшөөрдөг. Зүй нь бусад жирийн үед ч байнга бурхнаа бодолдоо санаж, түүний бидэнд зориулсан сургаал, зарчмыг дагаж явах хэрэгтэй. Ялангуяа гэр бүл болж, өндөр хариуцлага авсан хүн өөрийн “дотоод” боловсролыг дээшлүүлэх нь, түүнд аз жаргалыг авчирч, амжилтын эх сурвалж болдог байна.

            Эцэг эхээс өөрсдийн хүүхдэд хайраа илэрхийлэх таван арга бий гэж Будда багш сургасан:

–       Тэднийг муу үйлээс хамгаалах

–       Тэднийг сайхан сэтгэлтэй болгох

–       Тэдэнд дотоод зүрх сэтгэлийн боловсрол олгох

–       Тэдэнд таарч тохирох хань олж өгөх

–       Тэдэнд цаг тухайд нь өв хөрөнгө дамжуулж өгөх

эдгээр болно. Бид эцэг эхээс төрж, тэдний ёс суртахууны үнэт зүйлсийг өвлөн авч хүмүүждэг. Ийм учраас эцэг эхчүүд маш сайн үлгэр дууриал үзүүлж байх хэрэгтэй.  Хосууд бие биедээ хайр, баясал, хоол унд, бэлэг байнга өгдөг байх хэрэгтэй. Хүн ямар нэг бэлэг өгч байгаа хүн энэ үйлдлээсээ өөрөө ханамж авч аз жаргалтай болж байдаг. Гэр бүлийн дэг журам нь шийтгэлээс айх дээр биш, харин итгэлцэл харилцан хүндэтгэл дээр тогтдог байх нь зүйтэй. Муу үйл нь тухайн хүний өөрийнх нь амьдралыг эвдэж, хар толбо үлдээж байдаг.

            Үр хүүхэд нь эцэг эхдээ хайр хүндэтгэлээ илэрхийлэх 5 арга байдаг. Үүнд:

-өөрсдийн эцэг эхийг дэмжих

-тэдний өмнө хүлээсэн үүргээ биелүүлэх

-гэр бүлийн хэв маяг, уламжлалыг дэмжих, хадгалах

– өв залгамжлалын тулд өөрийнгөө нэр хүндтэй авч явах

-бурханы өмнө хүлээсэн үүргээ биелүүлж, эцэг эхээ нас барсан ч тэдэнд шашны ном уншуулж зул өргөж байх эдгээр болно.

            Эцэг эхийн хүүхдүүддээ өгсөн амьдрал, хайр энхрийлэлтэй тэнцэх хариуг хүүхдүүд хэзээ ч буцаан төлж чадахгүй.

            Гэрлэлтийг түр зуурын шохоорхолын нөлөөн дор шийдэж болохгүй. Гэр бүл бологсод зөвхөн хоёр биений аз жаргалын төлөө биш нийгмийн эрх ашгийн төлөө аз жаргалтай байх үүргээ ухамсарласан байх нь зүйтэй. Гэр бүлийн амьдрал дээр бид тэвчээртэй болж, анхаарлаа төвлөрүүлдэг болж, ухаалаг туршлагатай болж, өөрсдийн оюун ухааныг хөгжүүлж болдог. Бидний хувьд ханилсан хань маань /боловсрох энэ замд/ бидний багш, найз маань байх учиртай. Гэр бүл бологсод эр эмийн ажилд хэт шунаж, түүнийг шалиг завхай, үзэн ядалт, өс хонзон болгон гуйвуулж болохгүй. Хэрвээ тэгвэл бид өөртөө болон өрөөлд гуниг, зовлон авчирна. Хүн өөрийн бэлгийн хүслийн боол болж, зовж амьдрах биш, харин жинхэнэ хайртай ханьтайгаа гэр бүлийн хүрээнд хуял тачаал, гэм буруугийн мэдрэмжээс чөлөөтэй орчинд аз жаргалыг мэдэрч чадна.

            Гэрлэлтээс гадуурх бэлгийн харилцаа нь жинхэнэ хайр дурлал дээр биш, зөвхөн тухайн үедээ ханамж авах гэсэн ашиг, завшаан хайх хувийн хүсэл дээр үндэслэдэг учир тэр нь эргээд зовлон гутрал болно. Өөрийгөө үнэт зүйлд тооцдог болсон хэн боловч ийм замаар хэзээ ч явдаггүй. Бусад хүмүүсийг өөрийн дур хүслийн хэрэглүүр болгон ашигласнаар бид хэзээ ч энэ хүнээ жинхэнээр нь таньж чаддаггүй. Энэ нь тэдний хооронд хөндийн хоосон байдал үүсгэж улмаар ганцаардалд оруулдаг. Энэ үед ганцаардахгүйн тулд өөр түнш эр олохыг оролдог нь асуудлыг улам хүндрүүлдэг. Манайхан “Хормойн дон тусах” ч гэж ярьдаг. Бурханы шашны хувьд бэлгийн ажлын эрх чөлөө нь, бэлгийн дур хүслийг эрх мэдлээс чөлөөтэй, хамааралгүй байхыг хэлдэг.

            Гэрлэсэн үеэс эхлэн эрэгтэй хүн өөрийн эхнэрээс бусад бүх эмэгтэйг насаар нь харгалзаж, “ээж, эгч, охин дүү, охин” шиг хандах хэрэгтэй. Эмэгтэй хүн өөрийн нөхрөөс бусад бүх эрчүүдийг “аав, ах, эрэгтэй дүү, хүү” шиг бодож харилцвал дээр. Өөр хүний эхнэртэй нөгцөж амьдардаг ухаан дутуу хүнд дөрвөн зүйл тохиолдоно. Тэр өөрийгөө доройтуулна, түүний баяр цэнгэл тогтвортой биш болно, хүмүүс түүнийг буруутгадаг, тэр тамд унана. Тиймээ. Оюун санааны доройтол, тайван биш ханамж, хууль зөрчих аюул, тамд очих зам. Энэ бүгдийг анхаарч бусдын эхнэр, нөхрийн хойноос хөөцөлддөггүй байх хэрэгтэй.

            Бид бурханыг өөрөөсөө гадуур биш, харин өөрийнхөө дотоод санаа бодлоос хайх хэрэгтэй. Ертөнцийн юм бүхэн харилцан уялдаатай гэдэгчлэн цаашдаа “жаргаж, зовох нь” бидний өнөөгийн үйлдэж буй үйлээс хамаарна. Гэр бүл бологсод ивээл жилтэй байх хэрэгтэй. Хэрэв харш жилтэй хүнтэй суухаар болвол жил бүр засал хийлгэж байх ёстой. Гэр бүл болж хуримласан хүмүүс нь /бүх хүний санаж явбал зохих 10 цагаан буяныг хурааж, 10 хар нүглийг тэвчиж явбал/ гэр бүлийнх нь амьдрал тогтуун, тайван аү жаргалаар бялхана.

 

Арван хар нүгэлд:

• Хэлээр үйлдэх 4 хар нүгэл

/дэмий ярих, хэрүүл өдөх, худал хэлэх, атаархах/

• Сэтгэлээр үйлдэх 3 хар нүгэл

/шунал, хорлох сэтгэл, буруу үзэл/

• Биеэр үйлдэх 3 хар нүгэл

/завхайрах, уурлах, мунхаглах буюу ном сурахгүй байх/ зэрэг багтдаг.

Эдгээрийг эс үйлдвэл 10 цагаан буяныг хурааж байгаа нь тэр болдог. Гэр бүлийг аз жаргалд хүргэдэг зам маш нарийхан тул эхнэр нөхөр хоёр ганц хүн шиг болохоос нааш түүнд хүрч чаддаггүй.

Зарим нэг эмэгтэй хүн хэн нэгэн эр хүнд ямар нэгэн байдлаар илүү нээлттэй хандаж, сэтгэл зүрхээ илэрхийлсэнээсээ болоод эвгүй байдалд орж үзсэн байдаг. Хэдийгээр хэн нэгэн эрийн сэтгэлийг эзэмдэж чадсан ч, түүнийг хайрлаад ирэхийн цагт нөгөөх нь хүйтэн хөндий зан гаргаж байсан удаа бишгүй л тохиолддог. Тэгвэл эмэгтэйчүүд бид хайр дурлалын асуудал дээр азтай байхад гаднах төрх биш харин үйл хөдлөл, байгаа байдал чинь нөлөөлдөг гэдгийг ойлгох хэрэгтэй бөгөөд доор бичсэн зүйлийг сайтар тунгаан бодох хэрэгтэй.

1. Өөрийгөө өндөрт үнэл. Тэр цагт чамтай байгаадаа өөрийгөө хамгийн азтай хүн гэдэгт залуу чинь итгэх болно. Өөрийнхөө үнэ цэнийг мэддэггүй бүсгүйг эр хүн хүндэлдэггүй бөгөөд бас түүнтэй хамт байх хүсэлгүй болж эхэлдэг. Хэрвээ чи араас нь гүйсээр байвал тэр чамаас зугтсаар байх болно.

2. Эр хүнийг сэтгэл хангалуун байлгах гэж хэт их хичээвээс харин ч өөрөөсөө түлхэж, харилцаагаа цэглэхэд хүргэнэ. Өөрсдөд нь таалагдах гэж хэтэрхий их хичээдэг бүсгүйчүүдийг эрчүүд ихэнхдээ нэг их сонирхоод байдаггүй.

3. Бүсгүй өөрийнх нь болоогүйн хэрээр эр хүний сонирхол түүнд татагдаж байдаг. “Би бол гайхалтай эмэгтэй. Хэрвээ хүсэж байгаа бол намайг ав. Үгүй бол бүү ойрт”. кккк  Хэрвээ та 2 танилцаад удаагүй байгаа, ёстой л нэг салж хагацахааргүй байх учиртай энэ үед тэр чамд таалагдах гэж хуруугаа ч хөдөлгөхгүй байгаа бол ирээдүйд түүнээс ямар ч сайхан зүйл хүлээх хэрэггүй.

4. Хэрвээ тэр чамтай урьдынхаасаа арай удаж байж холбоо барьж байгаа бол түүнийг нь огтхон ч тоогоогүй мэт бай. Үүний ачаар залуу чинь чамд үгүйлэгдэж байгаа гэдэгтээ итгэлтэй байхаа больж, урьд урьдынхаасаа илүү хичээл чармайлт гаргах болно. “Яагаад утасдаагүй юм бэ?, Яагаад ийм удаан таг чиг болов? гэж асуухгүй байхыг хичээгээрэй.

5. Эхнээсээ л ” чамд бол би бүхнээ зориулна” гэсэн байдалтай байвал тэр чамаас зугтана. Учир нь түүний хувьд өөрийн болгож чадаагүй байгаа зүйл л зорилго нь болдог юм шүү дээ.

6. Өөрийнхөө дутагдалтай талыг, өөрийн илүүдэл жингийн талаар болзоон дээрээ хэзээ ч бүү ярь. Хэрвээ тэр чамд магтаалын үг хэлсэн бол түүнийг нь бүү эсэргүүц.

7. Найз залуугүй байхаас бүү ай. Ганцаараа үлдсэн ч амьдарч чадна гэдгээ залуудаа харуул.

8. Эр хүний араас хөлөө хугалах шахам хэзээ ч битгий гүй. Залуугаа үргэлж хажуудаа байлгах гэж битгий улайр. Залуус бол цорын ганц эрдэнэ биш шүү дээ.

9. Эмэгтэй хүнд эр хүнээс гадна хүсэл сонирхол, тэмүүлэл гэж байх хэрэгтэй. Өөрийн сонирхож хийдэг зүйлстэй тул залуугийнх нь утас холбогдох боломжгүй байсан ч гомдоллохгүй бөгөөд эр хүн бүсгүйнхээ хувьд хамгийн чухал нэгэн биш гэдгээ мэдэх тусам түүнтэй хамт байхыг хүсдэг.

10. Хошин шогийн мэдрэмжтэй байж өөртөө цаг зав хангалттай гаргадаг байх хэрэгтэй. Залуугийнхаа биш өөрийнхөө амьдарлын хэмнэлээр амьдар. Эхний ээлжинд охид бүсгүйчүүддээ дээрх зөвлөгөөг хүргэлээ дараагийнхаа нийтлэлд илүү сонирхолтой аргуудыг нийтлэх болно.

Угаасаа баатар биш хүн жинхэнэ баатар шиг явж хэзээ ч чадахгүй. Угаасаа гүн ухаантан биш хүн цаг зуурын төдий гүн ухаантан мэт авирлахаас цааш гавихгүй. Тэр хүн тэр хүнээрээ, би бол “би”-гээрээ л байя. Хүн бүр өөр өөрийнхөөрөө чадах, дуртай сонирхолтой юмаа л хийж байя.

Өөрийнхөө хэрээс хэтэрсэн юмыг хийх гэж зүрхлэвэл дэмий л бие сэтгэлээ тамлахаас хэтрэхгүй. Бурхан хүнийг өөр өөрийнхөө хийх ёстой агаад дур сонирхолтой ажилд л зүтгэж байхаар бүтээжээ. Гэтэл эдүгээ цагийн хүн /бурханлиг ухаан бус/ зөвхөн хүний ухаан заран нийгмийн өмнө ямар нэгэн алдар хүнд олох юм уу амин зуулга төдийгөө бодсон сэтгэлийн үүднээс өөрт нь оногдоогүй, огт сонирхдоггүй ажлаа шүүрэн авдаг болжээ. Тийм учраас өдөр тутмын нь амьдрал уйтгар гуниг, зүдэргээ шаналгаа ихтэй болж байгаа юм. Иймд та өөрийнхөө үнэнхүү дуртай сонирхолтой ажлыг л хийж бай. Өрөөл бусад таныг солиотой ч гэнэ үү, мунхаг ч гэнэ үү тэр огт хамаагүй. Та өөрөө л энэ орчлонд юуны төлөө төрсөн бэ? Түүндээ чин үнэнч явж чадсан цагт бусдын өөлөх гоочлох бол юу ч биш гэж мэд.